انتقاد از واکنش "نرم" ایران به چین و سفر هیأت چینی به ایران
۱۴۰۱ آذر ۲۱, دوشنبه
به دنبال بیانیه مشترک چین و عربستان درباره مالکیت جزایر سه‌گانه و برنامه هسته‌ای ایران که از سوی بسیاری کارشناسان "دخالت در أمور داخلی" این کشور محسوب شد، روز دوشنبه گزارش شد که هو چون هوا، معاون نخست وزیر چین وارد ایران می‌شود تا به گفته سخنگوی وزارت خارجه این کشور در "تعمیق روابط همه جانبه همکاری راهبردی دو کشور نقش مثبت ایفا" کند.
هم‌زمان با این سفر ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی نیز در یک نشست خبری به مناسبات جمهوری اسلامی با چین پرداخت.
او در پاسخ به این انتقاد که چرا دولت ایران واکنشی "نرم" نشان داده و "پاسخ قاطعی" نداده است، گفت: «وزارت امور خارجه بلافاصله وارد عمل شد. سفیر چین در ایران را خواستیم و اعتراض خود را بیان کردیم. یادداشت اعتراضی دادیم در این زمینه جمهوری اسلامی ایران با جدیت عمل کرد و مواضع خود را بیان کرد.»
به اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
کنعانی در پاسخ به سوال دیگری در مورد نشست اخیر شورای همکاری خلیج فارس و انتقادها به بیانیه صادرشده در آن افزود: «تکرار مواضع غیرسازنده که در پایان نشست‌هایی از این دست انجام می‌شود هیچ کمکی به مناسبات دوجانبه و همکاری‌های سازنده منطقه‌ای نخواهد کرد.»
سخنگوی وزارت خارجه چین نیز اطمینان داده است که کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و ایران "همه از دوستان چین هستند و توسعه روابط دو جانبه چین با هیچ طرفی علیه یک طرف ثالث نیست".
به گفته او چین همواره تلاش کرده که روابط میان جمهوری اسلامی و کشورهای شورای خلیج فارس بهبود پیدا کند تا "به گسترش همکاری و تحقق منافع متقابل و یاری مشترک به توسعه و ثبات منطقه خلیج فارس بپردازند".
بیشتر بخوانید: علل و عوامل ضربه گیج‌کننده چین به جمهوری اسلامی
برای چین به ویژه ثبات در منطقه برای سرمایه‌گذاری و جریان آزاد مبادلات انرژی و کالا اهمیت جدی دارد. نقش "مخرب" جمهوری اسلامی در تنگه هرمز و ایجاد بی‌ثباتی در منطقه با اهرم گروه‌های نیابتی از مسایلی است که در نشست ریاض مورد بحث قرار گرفت و در بیانیه مشترک چین و عربستان انعکاس یافت.
رفتار ایران "عین حقارت" است
حشمت‌الله فلاحت پیشه، رییس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت‌و‌گو با "دیده‌بان ایران" رفتار جمهوری اسلامی در مقابل چین را "عین حقارت" دانست. او انتقاد کرد که در برخورد با چین حتی از به کار بردن واژه "احضار" سفیر خودداری می‌شود و از "دیدار" یک مقام وزارت خارجه با سفیر چین استفاده می‌شود. به گفته او روس‌ها نیز رفتاری مشابه داشته و "نیروهای ایران در سوریه را گوشت قربانی کردند".
رییس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به مقام‌های جمهوری اسلامی توصیه کرد به جای "غافلگیر و ناراحت" شدن، در سیاست خارجی و "رفتار غیرعادی" خود "یک بازبینی کامل" انجام دهند.
او تاکید کرد که مقام‌های ایران باید به "این پرسش پاسخ دهند که چرا در دنیای امروز تمامی کشورها در حال توسعه زمینه‌های همکاری خود هستند و در چنین فضایی این ایران است که هر روز دشمنان جدیدی پیدا می‌کند".
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
فلاحت‌پیشه انتقاد کرد که "شعارزدگی" بر سیاست جمهوری اسلامی حاکم است و "کسانی مسئول تنش‌زدایی از سیاست خارجی کشور شده‌اند که خود آنها عامل تنش هستند". او در این مصاحبه گفت که جمهوری اسلامی "دچار توهمی به نام سیاست راهبردی با شرق شده" در حالی که نه روسیه و نه چین به روابطه با ایران نگاه راهبردی نداشته‌اند.
واکنش رسانه‌های ایران
بیانیه مشترک چین و عربستان با واکنش‌های بسیاری در رسانه‌های ایران روبرو شد و تیتر اول بسیاری از روزنامه‌های دیروز بود. دنیای اقتصاد از ضرورت "بازخوانی اژدهای زرد" نوشت و این سوال را مطرح کرد که تصمیمات اخیر چین در حوزه داخلی و بین‌المللی چه پیامدهایی برای ایران دارد.
"سازندگی" پرسیده که آیا چین در حال فاصله گرفتن از ایران است و تیتر "چین علیه ایران" را زد. "هم‌میهن" از چرخش چین در برابر ایران نوشت. "آرمان امروز" از دولت رئیسی خواسته "پاسخ نقض موازنه قدرت را بدهد" و به "ضعف دولت در روابط بین‌الملل" اشاره کرد.
"اعتماد" نوشته است که پکن منافع و مصالح ملی خود را بر هر راهبردی ترجیح می‌دهد و به این سوال پرداخت که چین در خاورمیانه چه برنامه‌ای دارد؟
در مقابل روزنامه ایران، روزنامه دولت، نوشت که "غربگرایان به بهانه سفر رئیس جمهور چین به ریاض حمله به دولت را در دستور کار قرار دادند".