امیدواریم بودجه تصویب شده همان لایحه دولت نباشد
۱۳۸۶ بهمن ۲۵, پنجشنبه
علی مزروعی نماینده سابق مجلس و کارشناس اقتصادی، می‌گوید در کمیسیون تلفیق، اشکالات عمده لایحه دولت برطرف شد. وی امیدوار است لایحه تصویب شده آن چیزی باشد که در کمیسیون تلفیق نهایی شد و نه عینا لایحه پیشنهادی دولت.
مصاحبه گر: میترا شجاعی
دویچه وله: آقای مزروعی لایحه بودجه امسال را بعضی از کارشناسان به این تشبیه کرده بودند که پول را توی کیسه بریزیند و دست دولت بدهند آیا واقعا اینطور بود؟
علی مزروعی: ببینید لایحه‌ای که دولت تقدیم مجلس کرد که خوب یک چنین شکلی را می‌شود به آن اطلاق کرد و در واقع این لایحه به گونه‌ای تنظیم شده بود که اختیارات هزینه را در اختیار دولت قرار می‌داد ولی آنچه که الان در مجلس و در کمیسیون تلفیق تصویب شده و به صحن علنی مجلس آمده، متفاوت است با لایحه‌ای که دولت به مجلس داده بود. واقعیت این است که من هنوز نمی‌توانم پیش‌بینی کنم که سرانجام قانون بودجه چه خواهد شد، آیا به شکل لایحه‌ای که دولت داده تصویب خواهد شد یا آنچه که در کمیسیون تلفیق تصویب شده. البته پیش‌بینی من این است که بیشتر گرایش به سمت کمیسیون تلفیق در مجلس هست و نهایتا آنچه که در کمیسیون تلفیق تصویب شده به عنوان قانون مورد تصویب نهایی واقع خواهد شد.
چه تغییراتی در کمیسیون تلفیق روی لایحه دولت صورت گرفت؟
دو نکته را من به نظرم می‌شود خلاصه به آن اشاره کرد یکی رابطه‌ای بود که دولت در لایحه در رابطه با شرکت ملی نفت و درآمدهای نفتی برای خودش تعریف کرده بود و آن به گونه‌ای بود که اختیار دخل و خرج درآمد نفت را در اختیار دولت قرار می‌داد و در واقع دولت می‌توانست نسبت به درآمد نفت و هزینه‌‌‌کرد آن تصمیم بگیرد. در کمیسیون تلفیق این را کلا تغییر دادند و به شکلی که در قانون بودجه سال ۸۶ هست درآوردند و آن اینکه هر درآمدی از ناحیه فروش نفت بایستی به خزانه واریز شود و طبق آنچه که مجلس تصویب می‌کند هزینه شود. نکته دومش این بود که دولت با نگاهی که خودشان داشتند و بیشتر به عنوان ساده‌سازی و همه‌فهم کردن بودجه به آن استناد می‌کردند، دستگاه‌های مصرف‌کننده بودجه را از تقریبا ۶۱۰ دستگاه به ۳۹ دستگاه کاهش داده بودند و در واقع این بودجه‌ها به صورت جمعی در اختیار این دستگاهها قرار می‌گرفت تا آن دستگاه در مورد چگونگی تخصصیص منابع به زیرمجموعه‌شان تصمیم بگیرند. این را مجلس در کمیسیون تلفیق نپذیرفته و این دستگاهها را بازشماری کردند و فکر می‌کنم الان این دستگاهها به چیزی حدود سیصد و چند دستگاه افزایش پیدا کرده و در واقع مجلس تلاش کرده که به طور مشخص دستگاه‌های استفاده‌کننده از بودجه را و میزان بودجه‌ای را که به آنها تعلق می‌گیرد مشخص کند و این راه میانه‌ای هست بین آن چیزی که در گذشته انجام می‌شده و آنچه که در واقع دولت منظور نظرش بوده. به هر حال مجلس سعی کرده تا آنجا که می‌تواند تخصیص بودجه را بر حسب دستگاه‌هایی که قانونی هستند و می‌توانند از بودجه استفاده کنند انجام بدهد و در واقع اینطوری نباشد که اختیار هزینه را در اختیار دستگاه‌های خاص یعنی مقامهای بالای هر دستگاه قرار بدهد.
عمده‌ترین اشکالی که به لایحه بودجه دولت گرفته می‌شد این بود که امکان نظارت مجلس بر جزئیات بودجه در این لایحه وجود ندارد. آیا با توجه به زیاد کردن دستگاه‌های بودجه بر که شما توضیح دادید این اشکال برطرف شده یا خیر؟
همین بحث بود که وقتی آن دستگاهها کاهش پیدا کرده بود در واقع نحوه توزیع درآمد را در اختیار بالاترین مقام آن دستگاه قرار می‌داد و این را نافی تخصیص بهینه منابع و همینطور نظارتی که بایست بر آن دستگاه اعمال شود می‌دانستند. الان با این کاری که در کمیسیون تلفیق صورت گرفته و تعداد دستگاهها افزایش پیدا کرده و بودجه‌شان به طور مشخص معلوم شده، طبیعی است که در مسئله رسیدگی به هزینه بودجه و تخصیص بودجه خوب خیلی بهتر می‌توانند رسیدگی و نظارت کنند و در واقع دریابند که این بودجه‌ای که تخصیص داده شده برای هدفهای مشخصی که منظور هست آیا هزینه درست شده یا نشده.
گفته می‌شود که حذف سازمان برنامه و بودجه توسط دولت احمدی‌نژاد یکی از اهدافش همین بود که دولت بتواند لایحه بودجه را دقیقا آنطور که خودش می‌خواهد تنظیم کند آیا این به نظر شما می‌تواند درست باشد؟
حذف سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی یا همان برنامه و بودجه به نظر من تنها با این نکته‌ای که شما گفتید نبوده. کلا یک نگاه بدبینانه‌ای نسبت به سازمان مدیریت و بودجه همیشه با کم و زیاد در دولتها وجود داشته ولی در این دولت آقای احمدی‌نژاد این بدبینی به شکل بسیار بدخیمی خودش را نشان داده و در نهایت هم موجبات حذف این نهاد را فراهم ساخته. ولی به نظر من به دلیل اینکه بحث بودجه عدد و رقم و درآمدها و هزینه‌هاست، خیلی فرقی نمی‌کند که سازمان مدیریت باشد یا نباشد برای اینکه الان هم در نبود سازمان مدیریت هم ما می‌ینیم که همه این بحثها وجود دارد و در نهایت هم مجلس به هر حال موافق با آن شکل لایحه بودجه‌ای که دولت داد نبوده و اصلا آن را کلا تغییر داده و در نهایت هم من فکر می‌کنم آنچه که مجلس روی آن توافق دارد تصویب می‌شود.