افزایش مشکلات در روابط خارجی دولت احمدینژاد
۱۳۸۸ تیر ۱۱, پنجشنبهسفر محمود احمدینژاد به لیبی ساعاتی پیش از پرواز لغو شد. احمدینژاد قرار بود در نشست روز چهارشنبه (۱۰ تیرماه / اول ژوئیه) اتحادیه افریقا شرکت کند. بررسی سرمایهگذاری در صنایع کشاورزی کشورهای آفریقایی، موضوع اصلی دستور کار اجلاس سران اتحادیه آفریقا بود.
جمهوری اسلامی ایران، بهویژه دولت احمدینژاد، برای روابط خود با قاره آفریقا اهمیت زیادی قائل است. منوچهر متکی، وزیر خارجه، اخیرا افریقا را "شریک استراتژیک" ایران خواند. وزارت خارجهی ایران دلیل لغو سفر محمود احمدینژاد را "قطعی" نبودن این سفر و "مشغلههای کاری رئیسجمهوری" اعلام کرد. اما گفته میشود، لغو این سفر با بحران پیشآمده بر سرنتایج انتخابات ریاست جمهوری در ایران مرتبط است.
پیش از این، سفر پیشبینیشده احمدینژاد به مصر برای شرکت در اجلاس سران جنبش عدم تعهد نیز لغو شده بود. این اجلاس قرار است اواخر تیرماه در شهر بندری شرمالشیخ برگزارشود.
لغو سفر سلطان قابوس
هرچند دولت ایران از توضیح علت اصلی لغو دو سفر احمدینژاد طفره رفته، اما منابع عمانی لغو سفر سلطان قابوس به تهران را بهطور مشخص "بحرانهای پس از انتخابات ریاست جمهوری" در ایران ذکر کردهاند. به نوشتهی روزنامهی "سرمایه"، سلطان قابوس قرار بود در تاریخ ۲۸ ژوئن (۷ تیرماه) به تهران سفر کند. این سفر در صورت انجام، اولین سفر رسمی پادشاه عمان به ایران پس از انقلاب ۱۳۵۷ محسوب میشد. خبرگزاری فرانسه به نقل از مقامهای دولت عمان گفته است، این سفر برای مدت نامشخصی به تعویق افتاده است.
اعتراض نامزدهای رقیب احمدینژاد و نیز میلیونها رایدهنده به نتایج انتخابات در دوهفتهی گذشته، به تردیدهای جدی در محافل بینالمللی درمورد سلامت انتخابات ایران و ادعای پیروزی محمود احمدینژاد دامن زده است. دو تن از جدیتری رقیبان احمدینژاد نتایج انتخابات را نپذیرفته و اعلام کردهاند که او را به عنوان رئیسجمهور ایران بهرسمیت نمیشناسند. تحلیلگران علت اصلی مشکلات پیشآمده در دیپلماسی خارجی دولت احمدینژاد را بحران بر سر نتایج انتخابات در ایران میدانند.
بحران در مناسبات با غرب
اعتراضهای گسترده به نتایج انتخابات ریاست جمهوری در ایران بازتاب بسیار گستردهای در جهان داشت. از میان بیش از ۱۸۰ کشور جهان، تنها ۱۱ کشور به محمود احمدینژاد به عنوان "نامزد پیروز" انتخابات تبریک گفتند. بحران انتخابات بیشرین تاثیر در در مناسبات خارجی ایران با ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا برجای گذاشته است.
هیلاری کلینتون، وزیر خارجهی آمریکا، روز سهشنبهی گذشته (۹ تیرماه) علنا اعلام کرد که دولت احمدینژاد با "بحران مشروعیت سیاسی" روبروست. خانم کلینتون که در یک کنفرانس مطبوعاتی در واشنگتن با خبرنگاران گفتوگو میکرد، اظهار داشت، فکر نمیکند با بازشماری بخشی از آرا بحران اعتماد در ایران فروکش کند.
وزیر امورخارجه آمریکا تاکید کرد: «به دلیل حوادث پس از انتخابات، ایالات متحده آمریکا ناگزیر است در ارتباط خود با ایران با احتیاط عمل کند.»
همزمان اتحادیهی اروپا نیز در حال بررسی سطح روابط با جمهوری اسلامی ایران است. خبرگزاریها گزارش دادهاند که دیپلماتهای اروپایی در حال بررسی فراخواندن همزمان ۲۷ سفیر اروپایی از تهران هستند. تهران اخیرا ۹ تن از کارمندان ایرانی سفارت بریتانیا را بازداشت کرد. ایران بریتانیا را به دخالت در امور داخلی خود متهم میکند. قبل از آن ایران دو تن از دیپلماتهای بریتانیانی را اخراج کرده بود که با اقدام متقابل بریتانیا روبرو شد.
اکثر کشورهای عضو اتحادیهی اروپا نسبت به نتایج اعلامشدهی انتخابات ریاست جمهوری تردید دارند و در رخدادهای سههفتهی اخیر جانب معترضان را گرفتهاند. آنها انتخاب مجدد محمود احمدینژد را تایید نکردند.
MM/BB