افزایش تهدیدهای اسراییل علیه لبنان
۱۳۸۸ آذر ۷, شنبهایهود باراک وزیر دفاع اسراییل در آخرین اظهارنظر خود، مسئولیت هرگونه تحرک حزبالله در آینده را متوجه دولت لبنان کرده است. این اظهارات باراک هرچند جدید نیست؛ ولی تندتر از اظهارات دیگر مسئولان اسراییلی بود. پیش از باراک، بنیامین نتانیاهو نخستوزیر و گابی اشکنازی رییس ستاد ارتش اسراییل نیز چنین اظهارنظرهایی کرده بودند.
نتانیاهو، تعداد موشکهای حزبالله را بسیار بالا خوانده و گفته بود که اسراییل در برابر افزایش قدرت حزبالله در لبنان ساکت نخواهد نشست. اما اشکنازی گفته بود حزبالله پس از جنگ تابستان ۲۰۰۶ موفق شده موشکهایی با برد ۳۲۵ کیلومتر در اختیار بگیرد که این امر کار را در هرگونه جنگ آینده دشوار میکند.
روزنامه معاریو، پا را از تهدیدات جاری نیز فراتر گذاشته و زمان جنگ آینده با لبنان را مشخص کرده است. معاریو به نقل از منابع نظامی آگاه اسراییلی نوشت: «جنگ میان اسراییل و حزبالله گریزناپذیر بوده و در بهار یا حداکثر تابستان آینده رخ خواهد داد».
جنگ تا تابستان آینده؟
به موازات افزایش تهدیدات اسراییل علیه لبنان، سخن از عقبنشینی احتمالی اسراییل از روستای الغجر در جنوب لبنان نیز به گوش میرسد. کابینه امنیتی اسراییل در جلسه روز پنجشنبه خود برای نخستین بار به دولت این کشور توصیه کرد تا هر چه زودتر از روستای الغجر عقبنشینی کند، که این امر واکنشهای بسیار گستردهای در پی داشت.
این در حالیست که تحرکات میدانی در روستای الغجر بر خلاف شایعات جاری، بیانگر عقبنشینی اسراییل از این بخش از خاک لبنان در آینده نزدیک نیست. اما این تهدیدات اسراییل در کنار شایعه عقبنشینی از الغجر چه بازتابی در لبنان به عنوان هدف اصلی و مستقیم تهدیدات داشته است؟
«جنگ روانی»
حزبالله لبنان، تهدیدات اسراییل را در راستای جنگ روانی تلآویو علیه لبنان و مقاومت میداند. سید حسن نصرالله دبیرکل حزبالله در آخرین سخنرانی خود و در پاسخ به تهدیدات روزافزون اسراییل گفت: «اسراییل جرأت دست زدن به حمله علیه لبنان را ندارد و در عین حال از طرف افکار عمومی داخلی خود برای دست زدن به اقدامی علیه لبنان زیر فشار است. تهدیدات مسئولان اسراییلی و سخن گفتن مداوم آنها از قدرت حزبالله تنها برای پاسخ دادن به افکار عمومی داخلی است تا بدین ترتیب بگویند که لبنان بسیار قدرتمندتر شده و اگر با حزبالله وارد جنگ شویم، پایان آن را نمیتوانیم پیشبینی کنیم».
در عین حال یحیی دبوق در روزنامه الاخبار مینویسد: «اسراییل تلاش دارد تا آمادگی خود را به رخ لبنان بکشد و به دولت لبنان و مقاومت بگوید که در مواجهه آتی عملکردش با سال ۲۰۰۶ تفاوتهای اساسی خواهد داشت».
دبوق میافزاید: «اکنون موازنهای میان حزبالله و اسراییل وجود دارد؛ بطوریکه اسراییل نمیتواند وارد جنگ با حزبالله شود و در عین حال نمیتواند روند مسلح شدن حزبالله را تحمل کند. حزبالله نیز از این وضعیت استفاده کرده و قدرت خود را افزایش میدهد. بدین ترتیب هر چه زمان سکون بین اسراییل و حزبالله افزایش یابد، احتمال بروز جنگ نیز میان آنها کمتر میشود».
روزنامه السفیر اما مینویسد: «تفسیر معقول تهدیدات اسراییل به موضوع ایران باز میگردد. اسراییل میداند که در روند پرونده هستهای ایران چارهای جز مواجهه با تهران وجود دارد و از هماکنون با تهدید لبنان و حزبالله قصد دارد به ایران بفهماند که از ورود به جنگ در چندین جبهه و حتی دخالت دادن سوریه در این جنگ ابایی ندارد».
روزنامه الاخبار نیز در تفسیر زمان اعلام شده از طرف روزنامه معاریو برای شروع جنگ میگوید: «اسراییل بهار یا تابستان آینده را زمان شروع جنگ با لبنان اعلام کرده است. این موضوع در واقع پیامی به ایران است بدین گونه که بهار یا تابستان حداکثر زمانی است که تهران برای مذاکره با غرب بر سر برنامه هستهای خود در اختیار دارد».
ماجرای روستای الغجر
در کنار این تحلیلها، زمزمههای جدی در مورد عقبنشینی اسراییل از روستای الغجر نیز واکنشهایی در لبنان داشته است. مالکیت روستای الغجر میان اسراییل، لبنان و سوریه مورد اختلاف بوده و این روستا پس از جنگ تابستان ۲۰۰۶ به اشغال اسراییل درآمد؛ در حالیکه راهحلی برای تعیین هویت واقعی این روستا تاکنون به دست نیامده است.
پس از توصیه کابینه امنیتی اسراییل بر لزوم عقبنشینی از الغجر، منابع نظامی اسراییلی گفتهاند که ارتش اسراییل آماده میشود تا ظرف چند هفته آینده از این روستا عقبنشینی کرده و کنترل آن را به نیروهای حافظ صلح سازمان ملل مستقر در جنوب لبنان واگذار کند.
خلیل فلیحان در النهار مینویسد: «هنوز هیچ مرجعی به دولت لبنان رسما ابلاغ نکرده که اسراییل قصد عقبنشینی از الغجر را دارد. منابع آگاه دیپلماتیک غربی گفتهاند که اسراییل به زودی از الغجر عقبنشینی خواهد کرد، زیرا نتانیاهو قصد دارد با این اقدام، پیام مثبتی به آمریکا بدهد و خود را خواستار صلح نشان دهد؛ چرا که مخالفتهای سرسختانه او با خواسته آمریکا مبنی بر توقف شهرکسازی باعث ناخشنودی زیاد آمریکا شده است».
اما در این بین موضعگیری اهالی روستای الغجر نیز به نوبه خود جالب توجه است. اهالی این روستا که همگی تابعیت اسراییل را دارند، هنگامی که دریافتند با عقبنشینی اسراییل، کنترل روستایشان به نیروهای یونیفیل و در آینده نزدیک به دولت لبنان واگذار میشود و روستای الغجر به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم میشود، با عقبنشینی اسراییل مخالفت کردهاند. اسراییل نیز به نوبه خود موافقت کرده که در صورت عقبنشینی از این روستا، اهالی آن تابعیت اسراییلی خود را حفظ کنند.
در حالی که سازمان ملل متحد خواستار عقبنشینی اسراییل از این روستا است، مخالفت اهالی روستا با این امر مشکل جدیدی در این زمینه ایجاد کرده است. تحلیلگران لبنانی عمدتا بر این باور هستند که اسراییل با عقبنشینی از الغجر سعی دارد بهانههای حزبالله برای ادامه مسلح ماندن خود را گرفته و به جهانیان ثابت کند؛ در حالی که هیچ بخشی از لبنان دیگر زیر اشغال نیست؛ حزبالله به روند مسلح شدن خود ادامه داده و در واقع اهداف آن ربطی به لبنان و دفاع از خاک این کشور نداشته؛ بلکه حزبالله اهرم ایران در منطقه و مجری سیاستهای این کشور است.
گزارشگر: علی مهتدی از بیروت
تحریریه: بهرام محیی