افزایش ارزش لیرترکیه در پی سیاست پولی جدید
۱۴۰۰ آذر ۳۰, سه‌شنبه
در پی کاهش شدید لیر ترکیه در هفته‌های اخیر در برابر ارزهای خارجی، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور این کشور از بکارگیری مجموعه‌ای از سیاست‌های پولی خبر داد که باعث شد ارزش لیر به شکل چشمگیری افزایش یابد.
به گفته او این اقدامات باید تضمین کننده عدم وابستگی سپرده‌ها و پس‌انداز شهروندان ترکیه به ارزهای خارجی باشد. او همچنین از آغاز سیاست‌هایی برای حمایت از صادرکنندگان و بازنشستگان در مواجهه با تلاطم ارزی خبر داد.
در یک سال گذشته لیر ترکیه نیمی از ارزش خود را در برابر دلار از دست داد. تورم در ترکیه در ماه نوامبر سال جاری میلادی به ۲۱ درصد رسید. با کاهش قدرت خرید شهروندان به دلیل بحران ارزی و تورم بالا، اعتراضاتی در چندین شهر ترکیه صورت گرفت.
اردوغان هم‌زمان اعلام کرد که نمی خواهد از مدل جدید اقتصادی خود که مبتنی بر نرخ بهره پایین است، فاصله بگیرد. طبق پیش‌بینی اقتصاددانان، با ادامه این روند، نرخ تورم در سال آینده احتمالا به ۳۰ درصد هم خواهد رسید. به دلیل کاهش ارزش پول ملی ترکیه در سال جاری واردات کالاها و اقلامی مانند نفت و دارو که به یورو و دلار معامله می‌شوند، گران شد.
کارشناسان دلیل بحران ارزی و تورم بالا در ترکیه را در سیاست های پولی غیرمتعارف بانک مرکزی این کشور می‌دانند. تحت فشار دولت، دولت از سپتامبر سال جاری نرخ بهره خود را از ۱۹ به ۱۴ درصد کاهش داد. هدف اردوغان از این سیاست پولی به گفته خودش تقویت صادرات، اعتبار و رشد اقتصادی است. چشم‌اندازی که او می‌خواهد تا قبل از انتخابات ۲۰۲۳ در ترکیه به آن برسد.
به کانال دویچه وله فارسی در اینستاگرام بپیوندید
در پایان ماه اوت سال جاری هر یورو کمتر از ۱۰ لیر خرید و فروش می‌شد. هفته گذشته این نسبت به ۱۷ لیر رسیده است. سقوط لیر باعث شد که شهروندان کشورهای همسایه برای خرید به بازار ترکیه هجوم آورند.
به عنوان مثال شهر مرزی ادیرنه، در فاصله‌ای ۱۰ کیلومتری بلغارستان چند هفته شاهد حضور بی‌سابقه شهروندان بلغار بود که دسته دسته برای خرید ارزان وارد ترکیه می‌شدند. شهروندان بلغار حق دارند تا ۳۰۰ یورو بدون عوارض گمرکی محصولات ترکیه را وارد کنند.
کاهش لیر همچنین بازار مسکن را برای خریداران خارجی پررونق کرد. در ماه نوامبر سال جاری میلادی ایرانی‌ها با خرید ۱۴۰۶ مسکن در رده اول خریداران خانه در ترکیه قرار گرفتند.
رئیس جمهوری ترکیه سال‌هاست که بر کاهش نرخ بهره تاکید می‌کند چندین بار مدیریت بانک مرکزی را عوض کرده است. اپوزیسیون و منتقدان سیاست‌های اقتصادی و بانکی این سیاست او را عامل تشدید فقر در میان بخش بزرگی از جامعه می‌دانند. اما خود اردوغان مدعی است سیاست‌های او باعث رونق صادرات و گردشگری به عنوان دو بخش اصلی اقتصاد کشور شده است.