اعتراف مسئولان ایران به ناتوانی در برابر "بدحجابان"
۱۳۹۱ مرداد ۱۳, جمعهدر روزهای پایانی اردیبهشت ماه نیروی انتظامی مانند سالهای اخیر برنامههایی را که هدف از آن "برخورد با بدحجابی" خوانده میشود بار دیگر به اجرا گذاشت. نیروی انتظامی ظاهرا به این نتیجه رسیده که بهرغم اقدامهای هرساله "بدحجابی" گستردهتر شده است.
بر همین اساس در سال ۱۳۹۱ برای نخستین بار "گشت ارشاد موتوری" نیز به مامورانی که وظیفهی برخورد با "بدحجابان" را برعهده دارند افزوده شده است. روز جمعه، ۱۳ مرداد یک مقام ارشد دولتی و یکی از فرماندهان ارشد سپاه، همزمان اعتراف کردهاند که اجبار و برخورد انتظامی تاثیر چندانی بر وضعیت پوشش زنان و جوانان نداشته و نخواهد داشت.
اجبار از سوی مسئولان کارایی ندارد
فرمانده سپاه عاشورا، علی اکبر پورجمشیدیان میگوید «اجرای راهکار فرهنگی مبتنی بر اجبار، راه حل مقطعی برای حل مشکلات خواهد بود.» او که شیوههای گذشته را ناکارآمد میداند میافزاید «باید در شیوه جدید امر به معروف به دنبال یک حرکت فرهنگی مبتنی بر روشنگری و شناسایی مصادیق معروف فراموش شده و منکر رواج یافته باشیم.»
به گزارش خبرگزاری ایسنا، پورجمشیدیان روز جمعه ۱۳ مرداد در "همایش جامعه زنان بسیجی" گفت «اجبار در رعایت حجاب برای بانوان از سوی مسوولین، چندان کارایی و تاثیر نخواهد داشت» او برای جایگزین کردن روشهای قهری پیشنهاد میکند «خواهران بسیجی میتوانند با اجرای یک طرح فرهنگی و ایجاد ارتباط با بدحجابها و اقناع آنان، رعایت حجاب را در بین زنان درونی کنند.»
فرمانده سپاه عاشورا در مورد جزییات روشهایی که میتواند به درونی شدن رعایت حجاب منجر شود توضیحی نداد اما تاکید کرد «باید جاذبههایی ایجاد کنیم که خواهران و دانشآموزان جذب پایگاههای بسیج شوند.»
اعتراف و پیشنهاد وزیر اطلاعات
همزمان با سخنان فرمانده سپاه عاشورا، حیدر مصلحی وزیر اطلاعات نیز میگوید "مقولهای ماند حجاب ... یکی از مباحث جدی و اصلی است." او در ادامه میافزاید "اما ما نتوانستهایم رعايت حجاب ... را کاربردی کنیم."
وزیر اطلاعات یکی دیگر از مسائل جدی و اصلی را مباحث اقتصادی عنوان کرد که به گفتهی او "بالای ۸۰ درصد زندگی و معیشت مردم را تشکیل میدهد." مصلحی که این سخنان را در دیدار از "بخش حوزوی بیستمین نمایشگاه بینالمللی قرآن" بیان میکرد همچنین گفت «این مباحث باید به حوزه بیاید که پایگاه اصلی انقلاب اسلامی است.»
حیدر مصلحی ظاهرا با اشاره به برخوردهای امنیتی و انتظامی با مسائلی چون حجاب و گرانی گفته است «یک موقع ما بر اساس یک ضرورت اقداماتی کردهایم و یک وقت است که در عین حال که آن ضرورت را دنبال میکنیم؛ میخواهیم مبنا را اسلامی کنیم که این کار باید در حوزه انجام بگیرد.»
تشویق به جای تهدید
جمهوری اسلامی از سه دهه پیش مسئله پوشش شهروندان را به یکی از موضوعها و معضلات خود تبدیل کرده است؛ نیروی انتظامی با آغاز فصل گرما برخوردهای قهری و سختگیری بر زنان و جوانان را افزایش میدهد، و با پلیسی شدن جو شهرهای بزرگ و اوجگرفتن نارضایتی عمومی اندکی عقب مینشیند.
این برنامهای است که هر سال، و به ویژه از زمان به قدرت رسیدن محمود احمدینژاد، تکرار میشود. ظاهرا همین تکرار، که از سوی کارشناسان به ناتوانی حکومت در تحمیل پسند خود به شهروندان ارزیابی میشود، مسئولان ارشد جمهوری اسلامی را در کارایی شیوههای قهرآمیز به تردید انداخته است.
به گزارش خبرگزاری مهر محمد حسن توانایی، " مدیر پژوهش ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر" ۱۷ تیرماه در مورد ضرورت تغییر روشها گفته است «باید از ابزارهای تشویقی در خانواده و جامعه برای ترویج فرهنگ حجاب و عفاف استفاده کرد.»
فصل نو، برنامهی نو
برخوردهای انتظامی با شهروندانی که پوشش آنها غیراسلامی خوانده میشود بخشی از طرحی است که ۱۳ دیماه ۱۳۸۴ زیر عنوان "راهکارهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف و حجاب" به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید. مطابق این طرح ۲۶ وزارتخانه، نهاد و دستگاه اجرایی در تدوین و پیشبرد این راهکارها سهیم هستند.
سایت قدس آنلاین ۲۱ تیرماه در گزارشی به علل ناکامی طرحهای مختلف حکومت در زمینهی پوشش میپردازد و مینویسد «بخشی از خاطرات چند نسل اخیر را، اجرای همین برنامهها وطرحها تشکیل میدهد. طرحهایی که همچنان ادامه دارد و هنوز هم هر قسمت با "پایانی باز" به خاتمه میرسد تا فصل و برنامهای دیگر توسط دیگرانی ادامه پیدا کند.»
هفت سال پس از تصویب و ابلاغ طرح یادشده محمدنبی حبیبی، دبیرکل حزب مؤتلفه اسلامی ۲۱ تیرماه از دولت محمود احمدینژاد گلایه میکند که "همت لازم را در اجرای طرح عفاف و حجاب به کار نبست."
به رغم انتقادها و اعترافها به ناکارآمدی این طرح، حبیبی به دولت اطمینان میدهد که "اجرای این طرح هیچ بازتاب منفی ندارد و کاملا کارشناسانه است."