اعتراضها و انتظارها پس از دستگیری کاراجیچ
۱۳۸۷ مرداد ۲, چهارشنبهسرنوشت رادوان کاراجیچ، رهبر سابق صربهای بوسنی، تقریبا روشن است. او باید از خود، در دادگاه بینالمللی، در برابر اتهام جنایات جنگی دفاع کند. اینکه طرفداران او در خیابانها هرجومرج ایجاد کنند هم، تأثیر چندانی در این سرنوشت نخواهد داشت.
پس از انتشار خبر دستگیری کاراجیچ، حدود ۲۵۰ نفر از هواداران او، شامگاه سهشنبه (۲۳ ژوئیه) به خیابانهای بلگراد، پایتخت صربستان، ریختند. بیشتر تظاهرکنندگان از اعضای گروه راست افراطی "اوبراس" بودند. آنها بطری و اشیاء دیگر به سمت پلیس ضدشورش پرتاب میکردند. در جریان این اعتراضها چند نفر هم دستگیر شدند.
تظاهرکنندگان از کسی حمایت میکردند که به ارتکاب جنایتهای جنگی در جنگ بالکان (۱۹۹۲- ۱۹۹۵) متهم شده است. مهمترین اتهام او، مسئولیت در قتلعام ۸ هزار مسلمانان بوسنیایی در سال ۱۹۹۵ در شهر سربرینیتسا (Srebrenika) است.
وی دوشنبه گذشته، پس از ۱۳ سال تعقیبوگریز، دستگیر شد. موها و ریش سفید بلند همراه با عینک پزشکی، ظاهر او را چنان تغییر داده بود که هیچ کس نمیتوانست چهره او را تشخیص دهد، حتی زمانیکه در اوقات فراغت خود، در یک رستوران، زیر عکس سابق خود مینشست.
کاراجیچ تا چندی پیش در یک مطب خصوصی مشغول طبابت بوده است.
برای صربستان هنوز راه درازی تا اتحادیه اروپا مانده
انتشار خبر دستگیری کاراجیچ تحسین اتحادیه اروپا را برانگیخت. اروپاییان دستگیری متهمان به جنایتهای جنگی جنگ بالکان را یکی از پیششرطهای مذاکره با صربستان برای ورود به این اتحادیه اعلام کرده بودند.
وزیران خارجه اتحادیه اروپا روز گذشته (۲۲ ژوئیه) در بروکسل اما تاریخ دقیقی را برای مذاکرات با صربستان اعلام نکردند.
برنار کوشنر، وزیر خارجه فرانسه که کشورش در حال حاضر رئیس دورهای اتحادیه اروپاست، گفت: «یک دستگیری کافی نیست» . سخنان وی به لزوم به دام انداختن راتکو ملادیچ، فرمانده سابق ارتش صربها، و گوران هاچیچ، رهبر سابق صربهای کرواسی، دیگر متهمان به جنایات جنگی، اشاره دارند.
به اعتقاد گونتر بکاشتاین، نخستوزیر ایالت بایرن آلمان، «اگرچه امنیت و ثبات کشورهای غرب بالکان، ضامن پایداری درازمدت اتحادیه اروپاست، اما شتاب در پذیرش صربستان در این اتحادیه چشمها را بر روی واقعیت میبندد» . بک اشتاین «راه بسیار درازی» پیش روی صربستان برای پیوستن به اتحادیه اروپا میبیند. از جمله اینکه این کشور باید همچنان با دادگاه بینالمللی همکاری کرده و تمام متهمان به جنایات جنگی را دستگیر و به این دادگاه معرفی کند.
کریستیان شوارتز-شیلینگ، نماینده سابق اتحادیه اروپا در امور بوسنی و هرزگوین، دستگیری کاراجیچ را رویدادی تاریخی میداند. وی این اتفاق را دستاورد دولت جدید صربستان میداند.
وی در مصاحبه با روزنامه "نویه پرسه" ، چاپ هانوفر، پا جای پای کوشنر و بکاشتاین میگذارد. شوارتز-شیلینگ ابراز امیدواری میکند که «دولت صربستان به همین رویه (دستگیری متهمان) ادامه دهد» .
به زعم اروپاییان، روند دموکراتیزه کردن صربستان و واکاوی و درسگیری از رویدادهای دهههای گذشته در منطقه بالکان و یوگوسلاوی سابق، احتمالا چند دهه طول خواهد کشید.