اشتاینمایر در ایران: کوه به کوه نمیرسه، آدم به آدم میرسه
۱۳۹۴ مهر ۲۶, یکشنبهفرانک والتر اشتاینمایر روز یکشنبه (۱۸ اکتبر / ۲۶ مهر) در برابر فارغالتحصیلان مؤسسه تبادل آکادمیک آلمان (DAAD) در دانشگاه تهران از دشواریهای نزدیک شدن سیاسی دو کشور ایران و آلمان سخن گفت.
او اما با نقل ضربالمثل ایرانی "کوه به کوه نمیرسه، آدم به آدم میرسه" کوشید تا این پیام را برساند که با وجود دشواریهای موجود برای نزدیک شدن سیاسی، دو کشور میتوانند همکاریهای فرهنگی با هم داشته باشند.
وزیر امور خارجه آلمان گفت: «دهههای اخیر بشدت متاثر بود از روابط سرد سیاسی و روابط علمی، فرهنگی و دانشگاهی نیز از این بابت آسیب دید.»
اشتاینمایر با نظر به جنگ داخلی در سوریه افزود که پس از توافق اتمی با ایران نزدیکی میان دو کشور ممکن شده، اما در عرصه سیاسی هنوز چنین امری بسیار دشوار است.
اشتاینمایر گفت: «در این عرصه ما هنوز نیاز به زمان داریم تا دیدگاهها در هماهنگی با یکدیگر قرار گیرند. امید بزرگ من این است که نزدیک شدن در حوزههای دیگر آسانتر باشد.»
او افزود که دو طرف در حوزه فرهنگی "کنجکاوی عظیمی" نسبت به یکدیگر دارند و بدین علت است که به نظر او نزدیک شدنشان به یکدیگر دشوار نخواهد بود.
اشتاینمایر نخستین سیاستمدار خارجی است که در طی سالهای اخیر در دانشگاه تهران حضور یافته است.
حین سخنرانی اشتاینمایر عدهای از حاضران پلاکاردهایی را بالا نگه داشتند که بر آن تصاویری از اجساد کشتهشدگان با گاز سمی در جنگ میان ایران و عراق دیده میشد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، تصاویر کشتهشدگان با رنگهای پرچم آلمان درآمیخته بود تا یادآور تولید گاز سمی توسط شرکتهای آلمانی باشد.
اشتاینمایر در حالی بر گسترش روابط فرهنگی با ایران تاکید میکند که روزنامههای آلمان هدف اصلی سفر او به تهران را برداشتن گامی در جهت حل بحران سوریه ذکر کردهاند. قرار است که اشتاینمایر سپس به همین منظور راهی عربستان سعودی شود.
مدیر جشنواره برلیناله در تهران
دولت آلمان مایل است روابط اقتصادی و فرهنگی خود با ایران را گسترش دهد. اما اشتاینمایر با هیئتی اقتصادی به ایران سفر نکرده تا برای دوره پس از رفع تحریمها، معاملات احتمالی با ایران را زمینهسازی کند. به جای آن، هیئتی فرهنگی او را همراهی میکند، از جمله دیتر کوسلیک، مدیر جشنواره سینمایی برلیناله.
مدیر جشنواره سینمایی برلیناله در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه در تهران خواستار تبادل فرهنگی نزدیک میان ایران و آلمان شد. او گفت: «فکر میکنم که در عصر ما و در منطقهای که سیاست نمیتواند به راحتی عمل کند، فرهنگ مهمترین عامل نزدیککننده باشد.»
به عقیده کوسلیک، گسترش روابط متنوع فرهنگی زمینهساز توسعه روابط اقتصادی میان ایران و آلمان خواهد بود.
به نظر میرسد که وزیر امور خارجه آلمان نیز به این نتیجه رسیده است، چون او گفته است که پس از دیدار با سران جمهوری اسلامی ایران این برداشت را کرده که ایران به شرایط توافق اتمی عمل خواهد کرد، اما به دلیل سیاست ایران در سالهای اخیر هنوز نزدیکی سیاسی گسترده با این کشور برای آلمان میسر نیست.
اشتاینمایر معتقد است که به جای آن، این نزدیکی بایست میان جوانان دو کشور، هنرمندان و دانشجویان به وجود آید. او بهویژه بر تبادل دانشگاهی تاکید میکند.
در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ بسیاری از ایرانیان برای تحصیل به آلمان آمدند. پس از انقلاب ایران از شمار ایرانیانی که به عنوان دانشجو به آلمان میآمدند کاسته شد. در حال حاضر بار دیگر شمار دانشجویان ایرانی در آلمان افزایش یافته و به حدود ۶ هزار و ۵۰۰ نفر رسیده است.
پس از به قدرت رسیدن حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور در ایران، رؤسای بسیاری از دانشگاههای ایران تغییر کردند. این باعث شد که در بسیاری از دانشگاهها تمایل به تبادل آکادمیک با کشورهای خارج افزایش یابد و دانشجویان آلمانی بیشتری نیز در ایران به تحصیل بپردازند.