اسناد تازه ویکی‌لیکس:<br> نظر منفی اعراب نسبت به ایران

انتشار اسناد محرمانه در ویکی‌لیکس علیرغم بازداشت جولیان آسانژ موسس این وبسایت، ادامه دارد. در تازه‌ترین اسنادی که منتشر شده، مطابق گذشته سندهایی نیز در مورد روابط اعراب و ایران و نظرات محرمانه رهبران عربی در مورد ایران وجود دارد.

امارات در انتظار حمله نظامی به ایران

روزنامه بریتانیایی گاردین، تلگرافی از سفارت آمریکا در امارات را به نقل از ویکی‌لیکس منتشر کرده که در آن آمده است شیخ محمد بن زاید آل‌نهیان فرد شماره دو در امارت ابوظبی نسبت به بروز جنگ در منطقه به خاطر ایران ابراز نگرانی کرده و گفته که هسته‌هایی پنهانی از حزب‌الله و حماس در خلیج فارس وجود دارند.

بر اساس این تلگراف، ریچارد اولسون، سفیر آمریکا در ابوظبی، روز نهم فوریه سال جاری جلسه‌ای مشترک با ژنرال مایک مولن و ولیعهد ابوظبی و وزیر دفاع امارات برگزار کرد که در آن مسئول اماراتی، ایران را بزرگ‌ترین تهدید وجودی برای کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس خواند.

وی همچنین نسبت به سازمان‌های تاثیرپذیر از ایران مانند حماس و حزب‌الله و میزان نفوذ آنها در کشورهای عربی ابراز نگرانی کرده و گفته بود که بعید است ایران به نصیحت‌ها گوش داده و در عین حال بعید است که جامعه بین‌المللی بتواند از طریق تحریم، ایران را وادار به توقف برنامه هسته‌ای خود کند.

سفیر آمریکا در تلگراف خود افزوده است که امارات از آمریکا خواستار کمک‌های بیشتری برای مقابله با تحرکات مشکوک ایران شده و گفته است که میزان کمک‌های آمریکا کم است و امارات نمی‌تواند در صورت بروز جنگ با ایران، از مردم خود دفاع کند. به گفته وزیر دفاع امارات، موضوع جنگ با ایران قطعی بوده و تنها نیاز به زمان مناسب دارد.

عربستان: شر ایران دیگر کافی است

سند دیگری که ویکی‌لیکس فاش کرده، تلگرافی از سفارت آمریکا در بیروت است. در این سند آمده است که ملک عبدالله پادشاه عربستان در دیدار با منوچهر متکی وزیر خارجه ایران به وی گفته است که «شر ایران دیگر برای ما کافیست».

در این دیدار، ملک عبدالله از دخالت‌های ایران در امور داخلی کشورهای عربی منطقه شکایت کرده و خطاب به متکی گفته است: «شما به عنوان نژاد فارس، حق دخالت در امور کشورها و مردم عرب را ندارید».

در بخش دیگری از این سند آمده است که پادشاه عربستان به یکی از مسئولان کاخ سفید گفته است که هدف ایران ایجاد تنش و بلوا در منطقه بوده و تقریبا قطعی است که موضوعی غیرعادی از طرف ایران جریان دارد.

پادشاه عربستان در پایان ضمن معرفی ایران به عنوان «یک کشور غیر قابل اطمینان»، ابراز امیدواری کرده که کشورهای عربی از «شر ایران» در امان بوده و در طول‌سال‌ها رابطه‌ای مناسب میان طرفین شکل گیرد.

نقش منفی ایران

ویکی‌لیکس اسناد دیگری را نیز در همین زمینه منتشر کرده که بیانگر واکنش کشورهای عربی در قبال ایران و به سخره گرفتن نقش ایران در منطقه است.

بر اساس یک سند، حسنی مبارک رییس‌جمهور مصر به یکی از اعضای مجلس سنای آمریکا گفته که ایران منبعی دائمی برای نگرانی است و محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور این کشور «مانند کودکان فکر می‌کند».

عمر سلیمان رییس سازمان اطلاعات مصر نیز ایران را تهدیدی اصلی در برابر صلح در منطقه خوانده و دلیل این امر را حمایت ایران از گروه‌های ستیزه‌جو و دخالت مستمر تهران در امور داخلی کشورهای عربی ذکر کرده است.

در سندی دیگر آمده است که عمان، ایران را کشوری بزرگ با نیروی نظامی قدرتمند می‌داند ولی سلطان قابوس پادشاه این کشور معتقد است که بسیاری از کشورهای عربی بنا به دلایل مشخص، خواستار حمله نظامی به ایران هستند.

جلوگیری از سیطره ایران بر لبنان

پس از حمله نظامی حزب‌الله به بیروت در ماه می سال 2008 و بحرانی که در این زمینه سراسر لبنان را فرا گرفت، رهبران عربی در صدد حل و فصل مشکل برآمدند. این بحران سرانجام با میانجیگری قطر خاتمه یافت.

در سندی منتشر شده در ویکی‌لیکس آمده است که سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان در دیدار با دیوید ساترفیلد مسئول آمریکایی گفته بود که باید راهی بیابیم تا مانع از سیطره کامل ایران بر لبنان شویم.

وزیر خارجه عربستان پیشنهاد کرده بود که نیرویی نظامی از کشورهای عربی وارد لبنان شده و در این کشور مستقر شوند تا بدین ترتیب حزب‌الله برای سال‌ها از عرصه داخلی لبنان حذف شود.

رهبران عرب باید شفاف باشند

ظرف مدت گذشته و از زمان شروع انتشار اسناد محرمانه آمریکا در ویکی‌لیکس، تحلیلگران عرب کوشیدند تا این اسناد را نفی یا آنها را تائید کنند. در این بین اما، بیشترین تحلیل‌ها در راستای لزوم تغییر رویکرد رهبران عربی و حرکت بیشتر آنها به سمت شفافیت بود.

عبدالرحمن الراشد تحلیلگر برجسته روزنامه الشرق‌الاوسط می‌نویسد: «شکی نیست که رهبران عربی، برنامه هسته‌ای ایران و به شکل کلی این کشور را بزرگ‌ترین خطر برای خود و منافعشان می‌دانند. برای آنها بسیار خوشحال‌کننده است اگر آمریکا طرح هسته‌ای ایران نابود کند. حتی اگر اسراییل نیز دست به این اقدام بزند، باز هم رهبران عربی به خصوص کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس بسیار خوشحال خواهند شد. از نظر رهبران عربی، برنامه هسته‌ای ایران تهدیدی به مراتب قوی‌تر از اسراییل برای اعراب است؛ اما نکته آزاردهنده اینجاست که این خواست قلبی در هیچ سخن رسمی به زبان نیامده است ... رهبران عربی باید شفافیت را در پیش بگیرند تا دیگر اینچنین غافلگیر شوند».

علی مهتدی

تحریریه: فرید وحیدی