استقبال مقا‌م‌های نظامی و سیاسی ایران از رهبری سنوار بر حماس
۱۴۰۳ مرداد ۱۸, پنجشنبه
به دنبال برگزیده شدن یحیی سنوار به عنوان رهبر سیاسی جدید حماس، فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی و علی باقری، سرپرست وزارت خارجه ایران در پیام‌هایی از این انتخاب استقبال کردند. آنها تاکید کردند که همه گونه کمکی به این گروه خواهند کرد.
خبرگزاری شفقنا روز ۱۸ مرداد به نقل از پیام علی باقری نوشت که انتخاب او در برهه‌ای "حساس" صورت می‌گیرد. او ابراز امیدواری کرد که در سایه رهبری جدید حماس "انسجام" این گروه "استمرار" یابد و یک دولت فلسطینی "از نهر تا بحر" تشکیل شود.
به باور باقری جایگزینی سنوار به جای هنیه "بیانگر استیصال" اسرائيل و حامیان بین‌المللی آن است. اسماعیل هنیه، رهبر پیشین حماس پس از مراسم تحیلف محمود پزشکیان، رئیس جمهور جدید ایران در محل اقامتش در شمال تهران هدف سوءقصد قرار گرفت.
ایران اگرچه اسرائيل را متهم به سوءقصد به هنیه کرده، اما هنوز گزارشی در این باره که اسماعیل هنیه چگونه کشته شد، ارائه نداده و همه چیز را در پرده ابهام باقی گذاشته است.
گمانه‌زنی در فضای رسانه‌ای از "عوامل موساد" در درون جمهوری اسلامی تا "عواملی از خود حکومت ایران" یا حتی حماس را در طراحی این سوء قصد در بر می‌گیرد. اسرائيل این اتهام را نه رد و نه تایید کرده است.
"مناسب‌ترین گزینه"
در چند ماه اخیر اسرائیل بسیاری از چهره‌های مهم نظامی حزب‌الله لبنان، حماس و نظامیان ارشد ایرانی در منطقه را کشته است. اکنون فرماندهان نظامی ایران از انتخاب "شایسته"ای سخن می‌گویند که "مهر تاییدی" بر شکست اسرائيل "در ترور رهبران میدانی محور مقاومت است."
عبدالرحیم موسوی فرمانده کل ارتش در پیام خود این انتخاب را "دقیق" و "هوشمند" دانست و گفت امیدوار است به زودی شاهد "نابودی" اسرائيل و "آزادی قدس" باشد.
حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انتصاب سنوار را "چونان باران رحمت و انوار حیات بخشی" توصیف کرد که "دشمن" و "حامیان" آنرا "در نگرانی شدید فرو برد".
او تاکید کرد که جمهوری اسلامی مثل "همیشه" از هیچ کمکی به حماس دریغ نخواهد کرد.
محمدرضا آشتیانی، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در پیام خود به مناسبت انتصاب سنوار گفت که او را "مناسب‌ترین گزینه" برای جانشینی اسماعیل هنیه می‌داند.
حماس روز سه شنبه ۱۶ مرداد اعلام کرد که یحیی سنوار را به عنوان رئیس جدید دفتر سیاسی خود و جانشینی اسماعیل هنیه انتخاب کرده است. اما انتخاب او چه معنایی دارد؟
رسیدن به آتش‌بس دشوارتر شد
از یحیی سنوار به عنوان مغز متفکر حمله تروریستی ۷ اکتبر به اسرائيل یاد می‌شود. برخی از تحلیلگران بر این باورند که سنوار تمایل کمتری به موافقت با آتش‌بس در غزه دارد و با انتخاب او دستیابی به توافق دشوارتر از گذشته شده است.
وال استریت ژورنال در گزارشی در این رابطه به کمک‌های مالی و آموزشی ایران در سال‌های اخیر از حماس اشاره کرده، اما به این نکته نیز توجه داده است که "روابط بین روحانیون مسلمان شیعه تهران و شبه‌نظامیان مسلمان سنی غزه از نظر تاریخی مملو از تنش بوده است".
یکی از این تنش‌ها بر سر حمایت حماس از بهار عربی و مخالفان بشار اسد در سوریه بود. پس از حمله هفت اکتبر نیز حماس انتظار داشت ایران تمام قد پشت این گروه بایستد. اما ایران در عمل فاصله خود را با جنگ غزه حفظ کرد.
وال استریت ژورنال نوشته است که در داخل حماس بر سر میزان اعتماد به ایران شکاف وجود داشته است، اما وقتی اعضای گروه برای انتخاب جایگزینی برای هنیه گردهم آمدند، سنوار مذاکرات را با این پیام قطع کرد: «رهبر جدید باید فردی نزدیک به ایران باشد».
نزدیکی به تهران
هیو لووات، کارشناس ارشد سیاست در شورای روابط خارجی اروپا برگزیدن سنوار را نشانه واضحی در نزدیکی بیشتر حماس به تهران می‌داند.
در داخل اسرائیل نیز قرار گرفتن سنوار در راس حماس تغییری قابل توجه در روابط حماس و ایران تعبیر شد. یسراییل کاتس، وزیر خارجه اسرائيل روز چهارشنبه ۱۷ مرداد در بیانیه‌ای گفت: «انتخاب یحیی سنوار به عنوان رهبر حماس باید پیام روشنی را به جهان ارسال کند که موضوع فلسطین اکنون به طور کامل تحت کنترل ایران و حماس است.»
به دنبال این جایگزینی هرتزی هالوی، رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل اعلام کرد که مصمم است سنوار را پیدا و حذف کند تا حماس "مجبور شود فرد دیگری را جایگزین او کند."
افزایش تنش میان اسرائيل و ایران تحت رهبری سنوار
وال استریت ژورنال می‌نویسد سنوار رهبری حماس را در برهه‌ای به عهده می‌گیرد که اسرائیل منتظر پاسخ ایران و حزب‌الله به کشته شدن رهبران این گروه و هم‌چنین هنیه است که خاورمیانه را در آستانه یک جنگ گسترده‌تر قرار داده.
سنوار در ۱۰ ماه گذشته چهره اصلی جنگ در نوار غزه بوده و "به دنبال یک جنگ منطقه‌ای است که بتواند به هزینه اسرائیل به کشور فلسطین دست یابد."
بنابر گزارش مذاکره کنندگان کشورهای عرب منطقه سنوار به عنوان رهبر سیاسی حماس را فردی می‌دانند که احتمالا تلاش‌های آمریکا برای دستیابی به آتش‌بس را پیچیده خواهد کرد.
این روزنامه می‌نویسد در حالی که بسیاری از رهبران حماس در فهرست تروریستی آمریکا قرار دارند، اما افراد تندرو و میانه‌روهایی نیز وجود دارند که خواهان آتش‌بس هستند. سنوار یک تندرو است که رویکردش اتخاذ مواضع حداکثری برای وادار کردن اسرائيل به مصالحه است.