1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

اختلاف دولت و سپاه بر سر بازداشت "نفوذی‌ها"

HH۱۳۹۴ آبان ۱۸, دوشنبه

بازداشت عده‌ای به اتهام نفوذ در رسانه‌های داخلی توسط سازمان اطلاعات سپاه با انتقاد اعضا و نزدیکان دولت روبرو شده است. حامیان دولت این بازداشت‌ها را جناحی و سیاسی خوانده‌اند و سپاه این اتهام را رد می‌کند.

https://p.dw.com/p/1H2OZ
عکس: MEHR

در روزهای گذشته خبرهایی درباره بازداشت چند خبرنگار و دو مدیر دولتی منتشر شد که جزئیات آن همچنان ناروشن است، اما مقام‌های مختلفی به طور تلویحی و آشکار درباره آن سخن گفته‌اند.

بحث درباره این بازداشت‌ها پس از سخنرانی رئیس جمهور، حسن روحانی، در مراسم افتتاح نمایشگاه مطبوعات بالا گرفته است.

روحانی در این مراسم با اشاره به رسانه‌هایی که از "یک حاشیه امن امنیتی دائمی" برخوردارند گفت: «شما از برخی از نشریات می‌فهمید که فردا چه کسی دستگیر می‌شود، فردا کجا تعطیل می‌شود، مگر قابل تحمل است که در یک کشوری برخی از رسانه‌ها برای همیشه از تنبیه، توقیف و تعطیل و تهدید مصون باشند.»

Iran Teheran Rede Hassan Rohani
عکس: Getty Images/AFP/A. Kenare

بیشتر بخوانید: شمخانی: دستگیری‌های اخیر به قصد "تسویه حساب سیاسی" است

روحانی و رسانه‌های سپاه

ناظران یکی از رسانه‌های مورد نظر روحانی را روزنامه "کیهان" می‌دانند که همزمان با گشایش نمایشگاه مطبوعات تیتر نخست خود را به مطلبی با عنوان "پروژه نفوذ در مدیریت سایبری" اختصاص داده بود.

"کیهان" که مدیرمسئول آن، حسین شریعتمداری، نماینده رهبر جمهوری اسلامی علی خامنه‌ای است از رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران محسوب می‌شود و ظاهرا به پرونده‌های سازمان اطلاعات سپاه دست‌رسی دارد.

روزنامه "کیهان" در گزارش اصلی روز یک‌شنبه (۱۷ آبان / ۸ نوامبر) با اشاره به بازداشت نزار زکا، شهروند لبنانی، او را "افسر ارشد عملیاتی آژانس توسعه ملی آمریکا" معرفی می‌کند که به نوشته این روزنامه، از طریق یکی از مدیران ارشد سازمان فناوری اطلاعات ایران به سطوح عالی مدیریتی وزارت ارتباطات نفوذ کرده است.

در این گزارش، مدیر ارشد دولتی فردی به نام "ن.ج." است که از اعضای رده بالای حزب مشارکت بوده و یکی از مسئولیت‌هایش در دولت یازدهم مدیریت راه‌اندازی طرح "شبکه ملی اطلاعات" است.

به گزارش برخی رسانه‌های لبنانی، نزار زکا نایب رئیس "اتحادیه بین‌المللی فناوری ارتباطات" است که شهریورماه امسال برای شرکت در کنفرانسی تخصصی به تهران سفر کرده بود.

بیشتر بخوانید: روحانی: گاهی بعضی رسانه‌ها نقش پلیس مخفی را ایفا می‌کنند

توصیه کیهان برای بازداشت معاون وزیر

با مشخصاتی که روزنامه "کیهان" ارائه کرده این فرد احتمالا نصرالله جهانگیری، معاون وزیر ارتباطات است که دو سال پیش از سوی روحانی به عنوان دبیر شورای عالی فناوری اطلاعات منصوب شد.

"کیهان" در پایان این گزارش تصریح کرده که "انتظار می‌رود که نهادهای اطلاعاتی کشور" پس از دستگیری نزار زکا، "مدیران نفوذی داخلی را از قلم نیندازند".

تاکید "کیهان" بر انتظار از "نهادهای اطلاعاتی" می‌تواند به پیامی به سازمان اطلاعات سپاه تعبیر شود. به نظر می‌رسد روحانی نیز بر همین اساس از رسانه‌هایی انتقاد کرده که نقش "پلیس مخفی" را بازی می‌کنند.

غلامحسین محسنی ‌اژه‌ای، سخنگوی قوه قضائیه، عصر یک‌شنبه در نشست خبری هفتگی خود نسبت به شایعه بازداشت دو نفر از نزدیکان روحانی واکنش نشان داد و گفت: «از نهاد ریاست جمهوری کسی دستگیر نشده است.»

به این ترتیب احتمال بازداشت افرادی از اعضای کابینه که در نهاد ریاست جمهوری فعالیت نمی‌کنند تا کنون به طور رسمی تکذیب نشده است.

درخواست وزیر کشور از قوه قضائیه

سه‌شنبه گذشته (۱۲ آبان) در یک برنامه زنده تلویزیونی فردی که از طریق تماس تلفنی با این برنامه گفت‌وگو می‌کرد و کارشناس سازمان اطلاعات سپاه معرفی شد از بازداشت شماری از فعالان رسانه‌ای خبر داد که متهم به زمینه‌سازی برای "نفوذ بیگانگان" شده‌اند.

سخنگوی قوه قضائیه می‌گوید که تمام بازداشت‌شدگان خبرنگار نبوده‌اند و "حتی بعضی از آنها فعالیت رسانه‌ای هم نداشته‌اند". او از هویت این افراد و اتهام‌هایشان اظهار بی‌اطلاعی کرد.

وزیر کشور، عبدالرضا رحمانی فضلی، روز دوشنبه، ۱۸ آبان اعلام کرد که به رغم درخواست از قوه قضائیه تا کنون اسناد مربوط به پرونده خبرنگاران بازداشتی به او ارائه نشده است.

عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ایران: انگشت اتهام را به سمت هم نگیریم
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ایران: انگشت اتهام را به سمت هم نگیریمعکس: ISNA

به گزارش خبرگزاری ایسنا، وزیر کشور ضمن تاکید بر ضرورت حفظ آرامش جامعه گفت: «وقتی اسناد هنوز مورد قضاوت قرار نگرفته نباید در جامعه نگرانی ایجاد کرد.»

رحمانی فضلی با تاکید بر این که "نباید از نفوذ برای تخریب یکدیگر و اتهام‌زنی استفاده کنیم" خاطر نشان کرد: «ما نباید راه بیفتیم و انگشت اتهام به سمت هم بگیریم. تعریف نفوذ و جاسوس مشخص است. البته همه باید حساس باشند ولی این مسأله باید از مجاری قانونی پیگیری شود.»

بیشتر بخوانید: "مقابله با نفوذ دشمن"، اسم رمز جنگ قدرت در ایران

استفاده جناحی از پرونده‌های اطلاعاتی

پیش از این علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز در یک برنامه تلویزیونی گفته بود که دستگیری‌های اخیر در ایران با قصد "تسویه حساب سیاسی" صورت گرفته و "بزرگ‌نمایی" بوده است.

رئیس جمهور نیز از "بازی کردن با واژه نفوذ" انتقاد کرده و اکبر ترکان، مشاور ارشد او، گفته است که "این افرادی که از واژه نفوذی استفاده می‌کنند، مبنا و منطقی در حرف‌هایشان ندارند."

به رغم این انتقادها که به شکل آشکاری به اقدام‌های سازمان اطلاعات سپاه، به ویژه در آستانه اجرایی شدن توافق هسته‌ای در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) مربوط می‌شود، این نهاد نظامی ادعا می‌کند که تمام بازداشت‌ها برمبنای قانون انجام شده است.

بیشتر بخوانید: حسن روحانی: نباید عده‌ای با کلمه "نفوذ" بازی کنند

مجتبی ذوالنور، مشاور نماینده خامنه‌ای در سپاه، درباره بازداشت‌های اخیر مدعی است که سپاه پاسداران در هیچ جایی بدون حکم قضایی و طی مراحل قانونی اقدام به عمل نمی‌کند.

ذوالنور روز دوشنبه (۱۸ آبان) در گفت‌وگو با سایت "میزان" گفت: «دستگیری عوامل مؤثر در فضای مجازی که رابط جریان اپوزیسیون خارج و ضد انقلاب داخل بودند، کاملاً قانونی و با حکم قضایی توسط اطلاعات سپاه انجام شده است.»

او از کسانی که به این بازداشت‌ها "ایراد" می‌گیرند انتقاد کرده است. وزیر اطلاعات، محمود علوی، یکی از این ایرادگیران است که هشدار داده "کلمه نفوذ باید با وزن مناسب خودش" به کار گرفته شود "تا به مطلب پیش پا افتاده‌ای تبدیل" نشود.

علوی می‌گوید پرونده‌های اطلاعاتی مهمی وجود دارد که "نباید از آن در جهت منافع و بازی سیاسی گروه‌های سیاسی هزینه و استفاده کنیم".