«احمدینژاد آخرین رئیسجمهور»، هاشمی رفسنجانی مخالف است
۱۳۹۰ آبان ۲, دوشنبهاکبر هاشمی رفسنجانی، پارلمانی شدن ساختار سیاسی جمهوری اسلامی را «تضعیف بخش جمهوریت» خواند. او همچنین نداشتن ابزار مناسب برای نظارت را دلیل عدم موفیقت مجمع تشخیص مصلحت نظام برای نظارت بر سیاستهای کلی نظام دانست.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در دیدار با جمعی از روزنامهنگاران با اشاره به سخنان چندی پیش علی خامنهای درباره تغییر نظام سیاسی از ریاستی به پارلمانی گفته است: «رهبری این موضوع را به آینده دور که ممکن است قابل بررسی باشد، محول کردند. چون تحقق محتمل این کار مستلزم تغییر در قانون اساسی آن هم با سازوکار خود آن و تغییر در جمهوریت نظام است، در غیر این صورت تضعیف بخش جمهوریت نظام خلاف قانون اساسی است و قدرت انتخاب مردم محدود و محصور میگردد که قطعا این مهم مدنظر رهبری نبوده است.»
آیتالله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران، ۲۶ مهر ۱۳۹۰، تغییر نظام سیاسی ایران از ریاستی به پارلمانی درآینده احتمالا دور را بدون مشکل عنوان کرده بود.
رهبر جمهوری اسلامی ایران در اینباره گفته بود: «اگر روزی در آینده احتمالا دور، احساس شود که نظام پارلمانی برای انتخاب مسئولان قوه مجریه بهتر است هیچ اشکالی در تغییر ساز و کار فعلی وجود ندارد.»
برخی تحلیلگران اوضاع سیاسی ایران سخنان رهبر جمهوری اسلامی درباره تغییر نظام سیاسی ایران را «چراغ سبز رهبری برای حذف ریاست جمهوری» تعبیر کردند.
به گزارش سایت "عصر ایران" محسن غرویان، از شاگردان مصباح یزدی نیز گفته است: «احمدی نژاد آخرین رییس جمهور ایران است.»
این شاگرد آیتالله مصباح یزدی تاکید کرده است: « بعد از آقای احمدی نژاد، ما در ایران شاهد نظام پارلمانی خواهیم بود.»
پس از سخنان آیتالله خامنهای، ۳۰ مهر ۱۳۹۰علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی از تبدیل نظام ریاستی ایران به نظم پارلمانی دفاع کرد.
رئیس مجلس ایران گفت: «حرکت از نظام ریاستی به سوی نظام پارلمانی به نوعی منظمتر شدن ساختار کشور است».
به عقیده علی لاریجانی زمانی که رئیس جمهور به وسیله مجلس انتخاب شود، پارلمان راحتتر با او کار می کند و میتواند بعضی از اختیارات وی را محدود کند.
مخالفت هاشمی رفسنجانی
مخالفت تلویحی هاشمی رفسنجانی با حذف ریاست جمهوری از ساختار نظام سیاسی ایران، از جمله اولین مخالفتها بین مقامهای بلندمرتبه جمهوری اسلامی ایران با سخنان آیتالله خامنهای و دیگر موافقان حذف پست ریاست جمهوری است.
آقای هاشمی در بخش دیگری از سخنان خود به وظیفه مجمع تشخیص مصلحت برای نظارت بر سیاستهای کلی نظام پرداخته و گفته است این وظیفه از طرف رهبری به مجمع تشخیص مصلحت محمول شده است.
آقای هاشمی درباره دلایل عدم موفیقیت بخش نظارتی مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز گفته است: «به دلیل اینکه ابزار اجرایی لازم نظارت را نداشتهایم، متأسفانه تاکنون نتوانستهایم در این بخش موفق عمل کنیم و راضیکننده نیست.»
توضیحات اخیر هاشمی رفسنجانی درباره وظیفه مجمع تشخیص مصلحت نظام پس از آن صورت میگیرد که یک عضو هیات رئیسه مجلس ایران خواستار برسی انحلال مجمع تشخیص مصلحت نظام در کنار تغییر ساختار سیاسی ایران از نظام ریاستی به نظام پارلمانی شده بود.
محمد دهقان عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی گفته بود: «اگر قرار باشد باب تغییر قانون اساسی را بگشاییم به نظر اینجانب جا دارد راجع به بقا یا انحلال مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز بررسی صورت گیرد».
هزینه زیاد انتخابات ریاست جمهوری
محسن غرویان، شاگرد آیتالله مصباح یزدی همچنین "علت مهم" طرح بحث حذف ریاست جمهوری توسط آیتالله خامنهای را "اصطکاک بین دولت احمدینژاد و مجلس" دانسته و گفته است: «انتخاب رئیس جمهور به شیوه کنونی، هزینه زیادی برای ما دارد؛ اعم از هزینههای مالی و اخلاقی. ما می توانیم از مدل دموکراسی غیرمستقیم استفاده کنیم. این روش کارشناسانهتر است.»
غرویان همچنین گفته است:« سئوال مهم این است که آیا جمهوریت در سایه قرار می گیرد یا خیر؟ به نظر من پاسخ این سوال منفی است زیرا جمهوریت در قالب انتخاب نمایندگان مذکور محفوظ است. فقط سر و صدای انتخابات ریاست جمهوری در جامعه کمتر می شود و گرنه جوهر جمهوریت که حضور و مشارکت مردم است، همچنان وجود خواهد داشت.»
این سخنان در حالی است که هاشمی رفسنجانی در پاسخ به سوالی درباره پارلمانی شدن ساختار سیاسی كشور جواب داده است: «طبق قانون اساسی، جمهوریت و اسلامیت دو ركن غیرقابل تغییر نظام جمهوری اسلامی هستند».
HK/JT