احتمال کاهش روابط تجاری ایران و امارات
۱۳۸۷ بهمن ۷, دوشنبهانگشتنگاری، مردمکنگاری (اسکن چشم) و بازرسی بدنی مسافران ایرانی در فرودگاههای خارج موضوع تازهای نیست. اما از ابتدای تابستان سال ۱۳۸۷ بیشتر از گذشته در مورد آن بحث میشود. این رفتار که در کشورهایی مانند آمریکا سابقهای طولانی دارد و فقط مخصوص ایرانیان نیست، در بعضی از کشورهای اروپایی نیز گاهی اتفاق میافتد.
گزارشهای اعتراضآمیزی که در ماههای گذشته در رسانههای داخلی منتشر شده بیشتر به برخورد ماموران مرزی کشورهای منطقه و برخی از همسایگان ایران مربوط میشود که ظاهرا در دو سال گذشته تشدید شده است. گزارشها از رفتار خشونت آمیز و تند ماموران مرزی کشورهایی چون عراق، ترکیه، عربستان و آذربایجان خبر میدهند.
برخورد نامناسب با مسافران ایرانی در فرودگاههای امارات، به ویژه فرودگاه دبی، بیشترین انعکاس را در رسانهها داشته است. در اغلب این گزارشها مسئولان وزارت امور خارجه متهم میشوند، اقدام قاطعی در دفاع از حقوق شهروندان ایرانی و حفظ شان انسانی آنها انجام نمیدهند.
رفتار متقابل
رئیس پلیس مهاجرت و اتباع خارجی بیست و دوم دیماه اعلام کرد، با خواست دستگاه دیپلماسی، شهروندان امارات که قصد ورود به کشور را داشتهاند، در یک مقطع زمانی، انگشتنگاری شدند.
به گزارش خبرگزاری فارس سرهنگ غلامرضا رضائیان میگوید، پس از این رفتار متقابل، گزارشی در مورد بازرسی بدنی و انگشتنگاری مسافران ایرانی در دبی نداشتهایم. با این حال ظاهرا این ماجرا خاتمه نیافته است.
برخی از نمایندگان مجلس در روزهای اخیر بار دیگر نسبت به بدرفتاری با مسافران ایرانی در دبی واکنشهای تندی از خود نشان داده و حتا خواستار تجدید نظر در روابط دیپلماتیک و تجاری با امارات شدهاند. نمایندگان مجلس پیشتر نیز خواهان برخورد قاطع و مناسب سفارت جمهوری اسلامی در امارات و مسئولان سیاست خارجی شده بودند.
به دنبال این اعتراضها سفیر تهران در ابوظبی از مقامات این کشور گلایه کرد و کاردار سفارت امارات نیز یازدهم شهریور، به وزارت امور خارجه احضار شد. به نظر میرسد بسیاری از نمایندگان مجلس، چنین واکنشهایی را ناکافی میدانند و رفتاری شدیدتری از دولت انتظار دارند.
ملزم کردن دولت به برخورد مشابه
آبان ماه سال ۱۳۸۵ اکثریت مجلس هفتم با تصویب طرحی بازرسی و انگشتنگاری شهروندان آمریکایی را هنگام ورود به ایران الزامی کرد. رئیس جمهور محمود احمدینژاد و تعدادی از حامیان دولت با این استدلال که نباید مردم آمریکا را به خاطر حکومتشان مجازات کرد به شدت با این طرح مخالف میکردند.
مجلس هشتم نیز مردادماه امسال کلیات طرحی را تصویب کرد که در صورت تصویب نهایی دولت را ملزم میکند با مسافران تمام کشورها همانگونه برخورد کند که آنها با شهروندان ایران رفتار میکنند.
هشدارها شدیدتر میشود
به گزارش خبرگزاری ایرنا مخبر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی پانزدهم آذر ماه گفته است اگر مسئولان و وزارت امور خارجه نسبت به رفتار ماموران اماراتی برخوردی متناسب و جدی انجام ندهند، مجلس وظیفه خود میبیند که وارد عمل شود.
جواد جهانگیرزاده یکی از اعضای این کمیسیون در روز چهارم بهمن ماه، میگوید بر خلاف گزارشهای وزارت امور خارجه که برخوردهای تحقیرآمیز با ایرانیان در فرودگاه دبی را موردی و مقطعی ذکر میکند، اظهارات مسافران نشان میدهد این کار به یک روند عادی تبدیل شده. خبرگزاری فارس از قول جهانگیرزاده نوشت، «اگر تفتیش بدنی و انگشتنگاری از مسافران ایرانی به منظور تحقیر آنان ادامه پیدا کند، احتمال قطع روابط یا کاهش سطح روابط با امارات وجود دارد.»
تحریم و اهمیت رابطه با امارات
پرویز سروری یکی دیگر از اعضای کمیسیون امنیت ملی نیز ششم بهمن ماه به خبرگزاری فارس گفت، در صورت ادامه رفتار پلیس امارات موضوع کنار گذاشتن شرکت مخابرات امارات متحده عربی (اتصالات) از همکاری با شرکت مخابرات ایران در مجلس بررسی میشود. این شرکت اوایل دی ماه برندهی مناقصهای شد که بر مبنای آن حدود بیست درصد از بازار تلفن همراه در ایران را در اختیار خواهد گرفت.
نمایندگان معترض معتقدند کاهش روابط اقتصادی و تجاری با امارات ضربهی سنگینی بر اقتصاد این کشور وارد خواهد آورد. مرزهای امارات از اصلیترین راههای ایران برای ورود و خروج کالا و دور زدن تحریمهای غرب است. خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی قرارداد ۳۰۰ میلیون یورویی شرکت اتصالات با ایران را «شکستی دیگر برای تحریمهای آمریکا» خوانده است. ناظران معتقدند، اگر کاهش روابط تجاری با امارات ممکن هم باشد، جمهوری اسلامی در شرایط حاضر از این کار کمتر زیان نخواهد دید.