احتمال جلب همکاری ایران برای حل بحران سوریه
۱۳۹۱ خرداد ۱۸, پنجشنبهکوفی عنان، نمایندهی ویژه سازمان ملل برای حل بحران سوریه، قصد دارد به زودی با شماری از کشورها تماس برقرار کند. در این راستا دیپلماتهای سازمان ملل غیر از کشورهای غربی و چین و روسیه، از چند کشور عربی و همچنین ایران نام بردهاند. هیلاری کلینتون، وزیر امورخارجه ایالات متحده هرگونه همکاری با ایران را در این موضوع رد کرده است.
به گفته دیپلماتها آقای عنان کشورهایی را در نظر دارد که بر رژیم سوریه "نفوذ واقعی" دارند و میتوانند بشار اسد را متقاعد سازند تا با گروههای مخالف به گفتوگو بنشیند. کوفی عنان روز پنجشنبه (۷ ژوئن) درباره وضعیت سوریه به مجمع عمومی سازمان ملل و همچنین به اجلاس شورای امنیت گزارش خواهد داد.
روزنامه فرانسوی لوموند و روزنامه آمریکایی "واشینگتن پست" گفتهاند که آقای عنان قصد دارد به خاطر حل بحران سوریه چند کشور خاورمیانه مانند ترکیه، عربستان سعودی، قطر و ایران را با اعضای دایمی شورای امنیت (آمریکا، فرانسه، چین، روسیه و بریتانیا) کنار هم بنشاند.
از نظر کارشناسان کوفی عنان در مأموریت خود موفق نبوده و طرح صلح ۶ مادهای او به جایی نرسیده است، زیرا طرفهای درگیر در سوریه حتی بر برقراری آتشبس موقت در کشور نیز به توافق نمیرسند.
روسیه و چین مخالف "تغییر رژیم"
سران چین و روسیه با هرگونه دخالت نظامی برای حل بحران سوریه مخالفت کردهاند. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه که از چین دیدار میکند، در اظهاریهای مشترک به همراه هو جینتائو، همتای چینی خود، با تغییر رژیم سوریه مخالفت نشان داد.
سران چین و روسیه در این اظهاریه گفتهاند: «با هر گونه مداخله نظامی در سوریه مخالف هستیم و همچنین با هر تدبیری دیگر که هدف آن از مجرای شورای امنیت و مجامع دیگر "تغییر رژیم" باشد.»
دو کشور تا کنون دو بار از تصویب قطعنامههای شدیدتر علیه رژیم سوریه در شورای امنیت جلوگیری کردهاند.
سرگئی لاوروف، وزیر امورخارجه روسیه، روز چهارشنبه (۶ ژوئن) اعلام کرد روسیه و چین برای پیشبرد طرح صلح کوفی عنان، فرستادهی ویژه سازمان ملل در موضوع سوریه، تلاش خواهند کرد.
وزیر خارجه روسیه پس از گفتوگو با مقامات چین در پکن اظهار داشت: «ما توافق کردیم که مواضع خود در قبال سوریه را با همدیگر هماهنگ کنیم. مسئله اصلی در حال حاضر این است که طرح صلح کوفی عنان و قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل را به نتیجه برسانیم.»
به نظر لاوروف ضرورت دارد که نشستی بینالمللی با حضور کشورهایی برگزار شود که بر گروههای مختلف اپوزیسیون سوریه تاثیرگذار هستند. لاوروف در این زمینه از پنج عضو دایمی شورای امنیت، اتحادیه کشورهای عربی، اتحادیه اروپا، ترکیه و ایران نام برد.
مخالفت آمریکا
هیلاری کلینتون، وزیر امورخارجه آمریکا، که از آذربایجان دیدار میکرد، عصر چهارشنبه (۶ ژوئن) باکو را به مقصد استانبول ترک گفت. خانم کلینتون در آستانه عزیمت به ترکیه گفت که دعوت از ایران برای همکاری در حل بحران سوریه برای او "غیرقابل تصور" است. او تصریح کرد: «ایران عملیات رژیم بشار اسد در سرکوب قیام مردم سوریه را هدایت میکند.»
وزیر امورخارجه آمریکا برای شرکت در اجلاس "دوستان سوریه" به استانبول سفر کرده است. در این اجلاس، در کنار وزرای خارجه آمریکا و آلمان، وزیران خارجه برخی از کشورهای اروپایی و عربی، در مجموع ۱۶ کشور شرکت دارند.
خانم کلینتون پیش از ورود به جلساتی که پشت درهای بسته برگزار میشود، از جامعه بینالمللی تقاضا کرد که منابع مالی رژیم اسد را مسدود کند.
او ضمن تأکید بر کارساز بودن تحریمهای اقتصادی علیه رژیم سوریه، در اطلاعیهای گفت: «باید رگهای حیات اقتصادی رژیم سوریه را قطع کنیم. همه کشورها باید تلاش کنند که اقدامات تحریمی علیه رژیم اسد اجرا شود و راههای فرار از آن مسدود شوند.»
خانم کلینتون نظر دولت ایالات متحده را چنین تشریح کرد: «رژیم سوریه باید به خونریزی و کشتار پایان دهد، به تمام تعهدات خود در اجرای طرح صلح کوفی عنان عمل کند تا راه برای انتقال به یک سوریه دموکراتیک باز شود.»
در کنفرانس استانبول، کشورهای عضو اتحادیه اروپا، آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، اسپانیا، ایتالیا، اردن، مصر، عربستان سعودی، کویت، امارات، قطر، تونس، مراکش و ترکیه شرکت دارند.
ترکیه که میزبان این اجلاس است، عقیده دارد که اقدامات کنونی برای به زانو در آوردن رژیم بشار اسد کافی نیست. به نظر ترکیه برای جلوگیری از اقدامات خشن رژیم سوریه، جامعه بینالمللی باید تصمیمات جدیتری اتخاذ کند.
ادامه کشتار و خونریزی
روز چهارشنبه سوریه شاهد صحنههای دیگری از کشتار و خونریزی بود. منابع گوناگون شمار قربانیان این روز را تا ۷۱ نفر گزارش دادند. بنا به گزارشها در شهرهای لاذقیه، ادلب و دیرالزور، با آتش نیروهای ارتشی عده زیادی جان خود را از دست دادند، که شماری از آنها زن و بچه بودند.
به گزارش کمیتههای هماهنگی محلی که متشکل از شبکهای از فعالان بومی است، ۷۸ نفر در روستای القبیر به ضرب گلوله یا نیش چاقو اعدام شدهاند که ۳۵ نفر از آنها اعضای یک خانواده بودهاند.
از سوی دیگر اجساد عده زیادی غیرنظامی، که برخی از آنها زن و کودک هستند، در استان حماه یافت شده است. به نظر مخالفان حکومت سوریه این افراد به دست شبهنظامیان طرفدار دولت کشته شدهاند. اما خبرگزاری دولتی قتل این عده را کار شورشیان مسلح خوانده است، که قصد دارند با این خشونتها دستاویزی برای مداخله نظامی نیروهای خارجی به دست دهند.
پس از نبردهای شدید روز قبل، نیروهای دولتی روز چهارشنبه بار دیگر تلاش کردند به شهر حیفا وارد شوند. در جریان این حمله، به گزارش کمیته های هماهنگی محلی، عده زیادی جان خود را از دست دادند. خبرنگاران نتوانستهاند به آماری موثق دست یابند.
با وجود درگیریهای شدید، دولت سوریه قصد دارد به مأموران سازمان ملل اجازه ورود دهد تا امداد انسانی خود را به مردم برسانند.
جان گینگ، مدیر دفتر عملیات سازمان ملل برای هماهنگی امور انسانی، اظهار داشت: «پس از گفتوگوهای فشرده با مقامات سوری، از دولت سوریه موافقت نامهای کتبی گرفتهایم که سطح و دامنه فعالیت ما را روشن میکند.»