اتحادیه اروپا و روسیه در راه بهبود مناسبات

اتحادیه‌ی اروپا و روسیه قصد دارند به رغم اختلاف نظر بر سر مناقشه‌ی گرجستان دوباره مناسبات دو جانبه‌ی خود را بهبود بخشند. به گفته‌ی نیکلا سارکوزی، رئیس جمهور فرانسه و رئیس دوره‌ای اتحادیه‌ی اروپا حل مشکلات فی‌مابین در گرو ادامه‌ی بحث و مذاکره است. سارکوزی این سخنان را روز جمعه (۱۴ نوامبر) در شهر نیس فرانسه و پس از جلسه‌ی مشترک اتحادیه‌ی اروپا و روسیه بیان کرد. در این کنفرانس مطبوعاتی، دیمتری مدودیف، رئیس جمهور روسیه نیز حضور داشت. اتحادیه‌ی اروپا و روسیه در این دیدار توافق کردند که مذاکرات برای دستیابی به یک قرارداد جامع همکاری جدید را روز ۲ دسامبر از سربگیرند. این مذاکرات در اوایل سپتامبر سال جاری به دلیل حمله‌ی نظامی روسیه به گرجستان به حال تعلیق درآمدند. اتحادیه‌ی اروپا انتظار دارد که این قرارداد بیش از هر چیز ناظر بر امنیت و استمرار تامین انرژی اروپا از سوی روسیه باشد. روسیه تأمین‌کننده‌ی یک چهارم نفت و گاز مصرفی اتحادیه‌ی اروپا است.

گرجستان موضوع اختلاف

مدودیف پس از دیدار با سارکوزی گفت که روسیه به همه‌ی مفاد طرح صلح با گرجستان که با میانجی‌گری سارکوزی به دست آمده، عمل کرده است. این گفته در تناقض با اظهارات سارکوزی بود که از اجرای «بخش بزرگی» از طرح یادشده توسط روسیه سخن گفت. رئیس جمهور فرانسه همچنین خواهان آن شد که روسیه نیروهای خود را از بخش علیای دره‌ی کودوری در آبخاز و نیز از منطقه‌ی آخالگوری در استیای جنوبی عقب کشد.

دیمتری مدودیف بار دیگر از اقدام روسیه در به رسمیت شناختن استقلال آبخاز و اوستیای جنوبی دفاع کرد و گفت که تمامیت ارضی گرجستان را صرفاَ با ملاحظه‌ی استقلال این دو منطقه به رسمیت می‌شناسد. سارکوزی در مقابل تاکید کرد که اتحادیه‌ی اروپا با اقدام مسکو مخالف است.

بررسی پیشنهادهای امنیتی روسیه

رئیس جمهور فرانسه در ادامه‌ی کنفرانس مطبوعاتی مشترک با مدودیف اعلام کرد که اتحادیه‌ی اروپا آماده است در جلسه‌ی آتی رهبران کنفرانس امنیت و همکاری اروپا، پیشنهادات مدودیف در زمینه‌ی یک ساختار امنیتی جدید برای منطقه‌ی یورو- آسیا را به بحث و مشورت بگذارد. این جلسه در ماه ژوئن آینده برگزار خواهد شد. پیشنهادهای مدودیف از جمله شامل منع اقداماتی است که برای کشورهای دیگر تهدید به حساب آید. اتحادیه‌ی اروپا قصد دارد این پیشنهادها را در ماه آوریل با دولت آمریکا بررسی کند. پس از آن، جلسه‌ی رهبران ناتو در آلمان که در آوریل سال ۲۰۰۹ برگزار می‌شود نیز، این پیشنهادها را در دستور بررسی قرار خواهد داد.

مدودیف در کنفرانس مطبوعاتی در شهر نیس فرانسه با اشاره به ناکافی بودن مکانیزم‌های امنیتی موجود، گفت: « ما پیوسته از سوی کشورهای اروپایی حمایت بیشتری برای یک قرارداد امنیتی جدید کسب می‌کنیم. چنین قراردادی تعیین‌کننده‌ی مجموع مقرراتی برای همه‌ی کشورهای منطقه حوزه یورو- آسیا است و همه‌ی کشورها می‌توانند به آن بپیوندند.» رئیس جمهور روسیه افزود: « تا زمان تصمیم‌گیری در باره‌ی پیشنهادهای روسیه، همه‌ی کشورها باید از برداشتن گام‌هایی که به زیان امنیت جمعی باشد، خودداری کنند.» او دوباره لهستان و جمهوری چک را به خاطر موافقت با اقدام آمریکا در استقرار سپر دفاع ضد موشکی در این دو کشور، مورد انتقاد قرار داد. مدودیف هفته‌ی گذشته تهدید کرد که اگر طرح آمریکا به حال تعلیق درنیاید، روسیه موشک‌های کوتاه‌بردی در کالنینگراد مستقر خواهد کرد که جهت‌گیر‌ی آنها متوجه اروپا خواهد بود.

حمایت سارکوزی از انتقاد روسیه به آمریکا

انتقاد مدودیف از طرح سپر دفاع ضد موشکی آمریکا در چک و لهستان با حمایت سارکوزی روبرو شد. رئیس جمهور فرانسه با اشاره به جلسه‌ی سران سازمان امنیت و همکاری اروپا در ماه ژوئن آینده گفت: « تا آن زمان نباید در باره‌ی طرحی ( دفاع ضد موشکی) صحبت کرد که به جای کمک به تامین امنیت، وضعیت را بیش از پیش پیچیده می‌کند.» سارکوزی همچنین اقدام آمریکا در اعزام کشتی جنگی به دریای سیاه پس از شروع جنگ میان روسیه و گرجستان، را مورد انتقاد قرار داد. او گفت: «ایجاد ناآرامی در دریای نزدیک به منطقه‌ی درگیری از طریق اعزام کشتی‌های جنگی و نیز تلاش برای استقرار سپر دفاع ضد موشکی نه در خدمت اروپا و روسیه است و نه به سود طرف دیگری است.»

مواضع مشترک در اجلاس گروه ۲۰

در دیدار روز جمعه میان رئیس دوره‌ای اتحادیه‌ی اروپا و رئیس جمهوری روسیه، طرفین همچین توافق کردند که در احلاس گروه ۲۰، که در روزهای آینده برای بررسی راه‌های مقابله با بحران مالی تشکیل می‌شود، مشترکاَ خواهان اصلاحاتی در نظام مالی جهان شوند. آنها همچنین خواهند خواست که اجلاس جدید گروه ۲۰ ، ۱۰۰ روز دیگر نیز مجدداَ برگزار شود تا ضمن بررسی تاثیر تصمیم‌های جلسه‌ی اول، بر ثبات بازارهای مالی، امکانی برای حضور رئیس جمهور جدید آمریکا در تصمیم‌های بعدی نیز فراهم شود.

سارکوزی در کنفرانس مطبوعاتی با مدودیف، چند بار از مذاکرات خود به عنوان رئیس دوره‌ای اتحادیه‌ی اروپا در زمینه‌ی برقراری آتش‌بس میان روسیه و گرجستان دفاع کرد و از سرگیری مذاکرات با روسیه در زمینه‌ی عقد قرارداد جامع همکاری را ستود. او گفت: «ما واقعاَ به چالش و مناقشه و جنگ جدیدی نیازی نداریم... من‌ به غیر از گفتگو راه دیگری برای غلبه بر اختلاف نظرها نمی‌شناسم. ما می‌دانیم که زمانی که گفت‌وگو و دیالوگی در میان نباشد، نتیجه چه خواهد شد.»