«ابوطالبی هرگز نمی‌تواند پا به خاک آمریکا بگذارد»
۱۳۹۳ فروردین ۱۲, سه‌شنبه
انتخاب حمید ابوطالبی به عنوان نماینده دائم ایران در سازمان ملل، اعتراض کارمندان سابق سفارت آمریکا در تهران را که ۴۴۴ روز در اسارت دانشجویان خط امام بودند، برانگیخته است. حمید ابوطالبی مترجم گروگان‌گیران در سال ۱۹۷۹ (۱۳۵۸) بوده است.
خبرگزاری رویترز در گزارش مفصلی نظرات چند تن از دیپلمات‌های سابق آمریکایی را در قبال سمتی که از سوی ایران به ابوطالبی داده شده، منعکس کرده است. بر اساس این گزارش، همکاری ابوطالبی با گروگان‌گیران ابتدا توسط خبرگزاری بلومبرگ فاش شد و پس از آن دیپلمات‌های سابق از دولت اوباما خواستند تا به او ویزای ورود به آمریکا داده نشود.
"باری روزن" یکی از دیپلمات‌های سابق، اظهار داشته که اگر دولت آمریکا برای ابوطالبی ویزا صادر می‌کرد، این یک "رسوایی" بود. او گفته است: «چنین انتخابی از سوی ایران، مسبوق به سابقه است، اما اگر اوباما و کنگره این عمل را محکوم نکنند، تمامی رنج واسارت ما در آن ۴۴۴ روز برای هیچ بوده است. این فرد هرگز نمی‌تواند پایش را به خاک آمریکا بگذارد».
وزارت امور خارجه آمریکا از صدور ویزا برای ابوطالبی خودداری کرده اما مقامات ایرانی تا کنون واکنشی در این باره نشان نداده‌اند.
"آلن مدیسون" سخنگوی دیپلمات‌های سابق آمریکایی که سخنان آن‌ها را به رویترز منتقل کرده، تاکید کرده که سایر دیپلمات‌ها نیز با روزن موافق هستند. وی درباره نقش ابوطالبی در گروگان‌گیری سال ۱۹۷۹ گفته است: «همه ما مید‌انیم که ابوطالبی در جریان گروگان‌گیری مشارکت داشته. با گذشت ۳۴ سال سخت است که بگوییم آیا او نقشی کلیدی داشته یا حاشیه‌ای، اما او آن‌جا حضور داشته و ما فهمیده‌ایم که در گروگان‌گیری سهیم بوده و همچنان نزد برخی از مردم ایران، اعتبار سیاسی قابل قبولی دارد».
"تام لنکفورد" وکیل گروگان‌های سابق درباره احتمال ورود ابوطالبی به آمریکا گفته است: «در زمانی که ۵۲ گروگان آمریکایی و خانواده‌هایشان بدون دریافت غرامت مانده‌اند و هیچ تسکین وهمدردی ندیده‌اند، این فکر که یکی از طراحان گروگان‌گیری و شکنجه‌گران اجازه پیدا کند که ویزای آمریکا را بگیرد، وارد خاک ایالات متحده شود و به مقام نمایندگی سازمان ملل برسد، طنز تلخ و ناگواری است که این فرد و ایران مرتکب شده‌اند».
وکیل گروگان‌ها، ورود احتمالی ابوطالبی به آمریکا و نشستن او در جایگاه سفیر ایران در سازمان ملل را یک "تودهنی به آمریکاییان شجاعی" دانسته که ۴۴۴ روز "تحت آزار روحی و جسمی" قرار داشتند.
ابوطالبی کیست
رویترز در ادامه گزارش خود به گذشته سیاسی و سوابق حمید ابوطالبی اشاره کرده و با چند تن از همکاران و همفکران او در ایران گفت و گو کرده است.
در ابتدای این بخش، سخنان ابوطالبی در رسانه‌های ایران منعکس شده که اظهار داشته تنها نقشش در جریان گروگان‌گیری، مترجمی بوده است. او به سایت خبرآنلاین گفته که در زمان حمله به سفارت آمریکا در تهران، در اهواز بوده و بنابراین نمی‌توانسته در گروگان‌گیری حضور داشته باشد.
به گفته ابوطالبی زمانی که او به تهران باز می‌گردد، از وی درخواست می‌شود که به عنوان مترجم به سفارت آمریکا برود و او نیز قبول می‌کند. ابوطالبی گفته که در کنفرانس‌های خبری و نیز در جریان آزادسازی گروگان‌های زن و کارمندان آفریقایی- آمریکایی سفارت، مترجم بوده است.
"جان لیمبرت" یکی دیگر از گروگان‌های آمریکایی اما درباره این ادعای ابوطالبی به رویترز گفته: «من دقیقا نمی‌دانم منظور او از "مترجم" چیست، برای چه کسی و کجا ترجمه می‌کرده است».
به گفته ابوطالبی، وی یک بار دیگر نیز در سال ۱۹۹۴ به عنوان یکی از اعضای هیأت نمایندگی ایران به نیویورک سفر کرده است. او قبلا سفیر ایران در ایتالیا، بلژیک و استرالیا بوده و به نوشته رویترز به عنوان یک چهره "ضدغرب" شناخته شده نیست. ابوطالبی در ماه سپتامبر (شهریور ۱۳۹۲) از سوی روحانی به سمت معاونت سیاسی دفتر ریاست‌جمهوری برگزیده شد و هم‌زمان ریاست بخش آسیا را در مرکز تحقیقات مجمع تشخیص مصلحت نظام بر عهده گرفت.
ابوطالبی؛ اصلاح‌طلب، عملگرا و ترقی‌خواه
در گزارش رویترز، ابوطالبی یک "اصلاح‌طلب و میانه‌رو" معرفی شده که به جناح هاشمی رفسنجانی نزدیک است و در عین حال روابط خوبی نیز با آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی دارد. او همچنین از نزدیکان محمد خاتمی است.
رویترز ابوطالبی را یکی از اعضای گروه "دانشجویان پیرو خط امام" معرفی کرده که طراحی و اجرای حمله به سفارت آمریکا در تهران را بر عهده داشتند اما در میان گروهی که به سفارت حمله کردند نبوده است.
یکی از نزدیکان ابوطالبی در وزارت خارجه ایران که نخواسته نامش فاش شود، به رویترز گفته که ابوطالبی همیشه به اصلاحات و میانه‌روی معتقد بوده است. به گفته این شخص، ابوطالبی هم مثل میلیون‌ها ایرانی می‌خواست حکومت شاه سرنگون شود، اما هرگز تندروی نکرده است. وی حتی یک یا دوبار حمله به سفارت آمریکا در تهران در سال ۱۹۷۹ را اشتباه خوانده است.
یک کارمند سابق وزارت امور خارجه ایران نیز به رویترز گفته ابوطالبی همانند معصومه ابتکار و بسیاری دیگر از اعضای دانشجویان خط امام، دیگر در هیچ زمینه‌ای خواهان تندروی نیست.
ماشاالله شمس‌الواعظین، روزنامه‌نگاری که ابوطالبی را از دهه ۱۹۸۰ می‌شناسد درباره او به رویترز گفته: «او یک ترقی‌خواه و عمل‌گراست و نیز یک فرصت خوب برای مذاکرات دوجانبه بین ایران و آمریکا».
سفیر ایران در سازمان ملل، تنها نماینده رسمی ایران در داخل خاک آمریکاست و بنابراین در برقراری تماس‌های غیر رسمی میان دو کشور نقش کلیدی دارد. در هنگام مذاکرات اتمی ایران با غرب و نیز آزاد کردن شهروندان آمریکایی که در ایران زندانی بودند، سفیر وقت ایران در سازمان ملل نقش مهمی را ایفا کرد.
بر اساس قوانین آمریکا، نمایندگان سه کشور ایران، سوریه و کره شمالی در داخل خاک این کشور حق تردد آزاد ندارند و تنها مجازند تا شعاع ۴۰ کیلومتری منطقه منهتن نیویورک رفت و آمد کنند.