ابهام در باره حمله ایران به هواپیمای بدون سرنشین آمریکا
۱۳۹۱ آبان ۱۹, جمعه
روز پنجشنبه هشتم نوامبر (۱۸آبان) یک سخنگوی وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا (پنتاگون) در جمع خبرنگاران حاضر شد و از حمله‌ی دو هواپیمای نظامی ایران به یک هواپیمای بدون سرنشین ارتش آمریکا خبر داد.
پنتاگون مدعی است که روز اول نوامبر (۱۱آبان) این هواپیمای غیر مسلح نظامی در حال انجام ماموریت در آب‌های بین‌المللی مورد تهاجم دو جنگنده‌ی سوخوی۲۵ ایران قرار گرفته اما آسیبی ندیده است.
بیشتر بخوانید: آمریکا: ایران به یک پهپاد آمریکایی حمله کرده است
مقامات نظامی ایالات متحده آمریکا با تاکید به عزم این کشور برای دفاع از منافع همپیمانان خود در خلیج فارس تصریح کردند که هواپیمای بدون سرنشین ارتش آمریکا ۱۶ مایل دریایی با مرز آبی ایران فاصله داشته و در حال انجام ماموریت شناسایی عادی بوده است.
واکنش مقامات نظامی ایران
یک روز پس از انتشار این خبر دو مقام نظامی ایران به ان واکنش نشان دادند. سردار مسعود جزایری، معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح ایران گفت: «مدافعان جمهوری اسلامی ایران هرگونه تجاوز هوایی، زمینی و دریایی را با قاطعیت پاسخ می‌دهد.»
وی بدون اشاره به جزئیات حمله‌ی هواپیماهای ایرانی تصریح کرد که نیروهای مسلح این کشور با ورود هر پرنده بیگانه‌ای برخورد خواهند کرد.
سردار احمد وحیدی، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح دولت محمود احمدی‌نژاد نیز در سخنانی کلی به اظهارات مقامات نظامی آمریکا واکنش نشان داد.
به گزارش خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران (ایرنا)، وحیدی روز جمعه ۱۹آبان (نهم نوامبر) مدعی شد: «هفته گذشته یک فروند هواپیمای ناشناس به فضای فوقانی دریای سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خلیج فارس وارد شد که با اقدام به هنگام، هوشمندانه و قاطع نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران مجبور به فرار شد.»
وی با اشاره به این‌که این رخداد در مراجع ذی‌صلاح بین‌المللی در دست پی‌گیری است افزود: «ایران همه تحرکات را به طور دقیق رصد و با اقتدار موثر، اقدام قاطع، لازم و به موقع را انجام خواهد داد.»
رابطه‌ی سکوت ایالات متحده آمریکا و انتخابات
با وجود توضیحات مقامات ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی ایران، اما این سوال قابل طرح است که چرا در طول یک هفته اخیر مقامات دو کشور درباره این رخداد سکوت کرده بودند.
به باور ناظران سیاسی، برگزاری انتخابات در ایالات متحده آمریکا و احتمال تاثیرات منفی انتشار این خبر بر پیروزی باراک اوباما، می‌‌تواند مهمترین دلیل سکوت هفته گذشته مقامات نظامی این کشور باشد.
پس از پیروزی مجدد باراک اوباما، وزارت دفاع ایالات متحده با واکنشی همراه با ناخشنودی و هشدار به جمهوری اسلامی، از این حادثه پرده برداشت.
البته مشخص نیست که تا چه میزان ادعای ایالات متحده امریکا در مورد فعالیت هواپیمای بدون سرنشین این کشور در آب‌های بین المللی صحت دارد، اما به هر حال بروز چنین وقایعی در منطقه‌ی حساس خلیج فارس با وجود حجم قابل توجهی از نیروهای نظامی و رفت وآمد‌های دریایی و هوایی، قابل توجیه است.
شاید به همین دلیل مقامات نظامی آمریکایی پیشنهاد کرده بودند که برای خودداری از بروز یک درگیری ناخواسته میان ایران و ایالات متحده یک کانال تماس اضطراری برقرار شود. مشابه آنچه که در زمان جنگ سرد میان رهبران این کشور و اتحاد جماهیرشوروی وجود داشت.
واکنش دیپلماتیک یا محتاطانه؟
از سوی دیگر سکوت یک هفته گذشته مقامات جمهوری اسلامی ایران قابل توجه است. این اتفاق در زمانی رخ می‌دهد که برخی فعالان سیاسی از لزوم انجام مذاکره و مصالحه با ایالات متحده آمریکا سخن می‌گویند.
در موارد مشابه ایران سعی کرده بود که از چنین حوادثی بهره‌برداری تبلیغاتی زیادی کند. اما طرف ایرانی نیز در مورد آنچه بعدا "تجاوز یک هواپیمای ناشناس به حریم دریایی این کشور" نامید، یک هفته خبری منتشر نکرد.
واکنش مسوولان ایران تاکنون به هشدارهای وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا نیز همراه با احتیاط بسیار و حاوی نکات کلی است. این‌بار سخنان مقامات ایران به شکل محسوسی نسبت به اظهار نظرهای پیشین‌شان دیپلماتیک‌تر شده است.
بیشتر بخوانید: حدس و گمان‌ها درباره‌ی مناظره اصغرزاده و شریعتمداری
سال گذشته ایران ادعا کرد یک هواپیمای بدون سرنشین ایالات متحده امریکا را، که وارد حریم هوایی این کشور شده بود، با خسارت‌های اندک بر زمین نشانده است. این رویداد تاه ماه‌ها به صورت گسترده مورد بهره برداره‌ی تبلیغاتی مسئولان جمهوری اسلامی و رسانه‌های وابسته به حکومت قرار گرفت.
رفتار متناقض ایران را می‌توان در چهارچوب شرایط موجود این کشور در منطقه و جامعه جهانی ارزیابی کرد. این کشور که با تحریم‌های موثری روبرو است، شرایط اقتصادی چندان مناسبی ندارد.
برخی از ناظران سیاسی معتقدند کسانی در حکومت ایران این تصور را دارند که در دوره دوم ریاست جمهوری باراک اوباما این فرصت فراهم خواهد شد تا ایران با ایالات متحده به تفاهمی نسبی دست یابد و از میزان فشارهای بی‌سابقه بین‌المللی، که موجودیت نظام جمهوری اسلامی را تهدید می‌کند، کاسته شود.