آیا انرژی اتمی ارزان است؟

در سال ۲۰۱۵ نمایندگان انرژی هسته‌ای ۳۸ کشور جهان در نشستی خواستار آن شدند که انرژی اتمی به عنوان راهکاری برای جلوگیری از گرمایش زمین مورد قبول همه کشورها قرار گیرد. این خواست در کنفرانس اقلیمی سازمان ملل متحد نیز همواره از سوی برخی کشورها مطرح شده است.

موافقان افزایش انرژی اتمی

میخائیل خوداکف، معاون آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) در وین اعلام کرد که "انرژی اتمی برای رسیدن به اهداف زیست محیطی توافق‌نامه اقلیمی پاریس نقش مهمی ایفا می‌کند."

بی‌سبب نیست که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای رسیدن به اهداف توافق‌نامه اقلیمی پاریس خواستار توسعه راکتورهای اتمی شده است. در پایان سال ۲۰۱۷ نیروگاه‌های اتمی در سراسر جهان ۵۳۵ گیگا وات برق تولید می‌کردند.

برمبنای ازریابی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا سال ۲۰۳۰ مجموع نیروگاه‌های اتمی در سراسر جهان باید ۵۹۸ گیگاوات برق تولید کنند. برای رسیدن به چنین هدفی باید نیروگاه‌های بسیاری نوسازی شوند و سالانه ۱۹ نیروگاه اتمی جدید فعالیت‌های خود را آغاز کنند.

چین یکی از مهم‌ترین موافقان انرژی اتمی در جهان است. در سال ۲۰۱۷ تنها چهار نیروگاه اتمی در جهان تاسیس شد که سه مورد آن در چین و یکی در پاکستان بود؛ نیروگاهی که چین برای این کشور آماده کرد. کل انرژی تولید شده همه این نیروگاه‌ها ۷/ ۲ گیگاوات بوده است.

مقایسه میان انرژی اتمی و انرژی‌های تجدیدپذیر

چین در سال ۲۰۱۷ با استفاده از انرژی خورشیدی ۵۳ گیگاوات انرژی تولید کرده است. در این کشور نیز این سوال مطرح شده که آیا سرمایه گذاری برای انرژی اتمی از نظر مالی صرف می‌کند؟

آن‌چه مشخص است این است که مخارج تهیه انرژی اتمی بسیار گران شده است. دلایل بسیاری برای گران شدن انرژی اتمی وجود دارد. از جمله این دلایل این است که ساخت نیروگاه اتمی همواره گران‌تر می‌شود و زمانی طولانی برای ساخت آنها لازم است.

اما گرانی انرژی اتمی زمانی به طور دقیق مشخص خواهد شد که همه هزینه‌ها محاسبه شوند. مثلا هزینه دفع زباله‌های رادیواکتیو طی چندین هزار سال و هزینه آسیب‌های ناشی از حوادث تلخ هسته‌ای چون فاجعه چرنوبیل در اوکراین و فوکوشیما در ژاپن.

در مقایسه با انرژی اتمی، تهیه انرژی تجدیدپذیر خورشیدی و بادی بسیار ارزان‌تر است و خیلی زود نتیجه می‌دهد. قرار است یک کنسرسیوم انرژی حاصل از نیروگاه اتمی "هینکلی پوینت" در انگلستان را از سال ۲۰۲۵ به قیمت ۱۲ سنت (یورو) برای هر کیلووات ساعت بفروشد. نرخ تورم هم به این مبلغ اضافه خواهد شد.

انرژی خورشیدی و بادی اما بسیار ارزان‌تر هستند. تحقیقات انجام شده در آلمان نشان می‌دهند که هم‌اکنون در آلمان انرژی بادی ۱/ ۶ سنت (یورو) و انرژی نیروگاه‌های خورشیدی ۲/ ۵ سنت (یورو) است. این مبلغ می‌تواند در کشورهای گرم حتی ارزان‌تر هم باشد و به مرز چهار سنت (یورو) برسد.

افزایش مخالفت‌ها در اروپا با تولید انرژی اتمی

مخالفت‌ها در اروپا با ادامه فعالیت نیروگاه‌های تولید انرژی اتمی همواره افزایش می‌یابد. ترس از حوادثی چون فاجعه چرنوبیل و فوکوشیما در مورد راکتورهای قدیمی در اروپا که هنوز به فعالیت‌شان ادامه می‌دهند نگرانی شهروندان را برانگیخته است.

اتحاد ۱۵ منطقه در آلمان، اتریش و بلژیک خواستار پایان دادن به فعالیت‌های نیروگاه‌های اتمی شده‌اند و جبران واقعی خسارت‌هایی که در صورت بروز فاجعه‌های اتمی بوجود می‌آیند. در حال حاضر جبران خسارت‌ها در صورت بروز فاجعه اتمی در بیشتر کشورهای اروپایی زیر یک میلیارد یورو است. این مبلغ در حالی است که فاجعه اتمی در هیروشیما بیش از ۱۰۰ میلیارد یورو خسارت به بار آورد.

بی‌سبب نیست که کارول دیشبورگ، وزیر محیط زیست لوکزامبورگ، در نشست اتحاد ۱۵ منطقه در آلمان، اتریش و بلژیک در روزهای پایانی ماه آوریل سال جاری میلادی (۲۰۱۸) گفت: «انرژی اتمی راه چاره نیست. انرژی اتمی یک فناوری گران‌قیمت، خطرناک و انعطاف‌ناپذیر است.»