آوارگان آفریقا به کجا پناه می برند؟

در مجموع بیش از ۳۰ میلیون انسان در آفریقا به عنوان آواره یا مهاجر کشور خود را ترک کرده و یا از آن گریخته‌اند. این کودک اهل سودان جنوبی یکی از صدها کودکی است که در یکی از اردوگاه‌های آوارگان در اوگاندا مأمنی برای خود یافته است.

در اواخر ماه آوریل ۲۰۱۸ حدود ۲،۳ میلیون نفر از سودان جنوبی گریخته‌اند. بیشتر این آوارگان به اوگاندا پناه برده‌اند. اوگاندا که به دلیل سیاست های لیبرالی اش در مورد آوارگان همواره مورد تقدیر بوده، اخیرا به دلیل سواستفاده از کمک‌های مالی دریافتی برای سرپرستی پناهندگان مورد انتقاد شدید قرار گرفته است. در پایان ۲۰۱۸ از شمار آواراگان اوگاند ۳۰۰ هزار نفر کاسته شد.

جمهوری دموکراتیک کنگو به لحاظ قومی یکی از متنوع ترین کشورهای جهان است. تنش میان این قومیت ها از دلایل اصلی ادامه خشونت در این سرزمین و در پی آن مهاجرت اجباری مردم آن است. قربانیان اصلی حملات شورشیان شبه‌نظامی به ویژه در جنوب شرقی این کشور عمدتا مردم عادی وغیرنظامی هستند.

بیش از ۸۰۰ هزار انسان از جمهوری دموکراتیک کنگو گریخته‌اند که بیشترشان به اوگاندا پناه برده‌اند. ۴،۴ میلیون انسان نیز در همین سرزمین آواره هستند.

قحطی و ناآرامی معضلی ست که سومالی سالها از آن رنج می برد. بیش از صدها هزار سومالیایی برای گریز از آن به سرزمین های همسایه همچون اتیوپی و کنیا پناه برده‌اند. سومالی فاقد یک دولت مرکزی است. اسلام گرایان افراطی گروه "شباب"، شاخه‌ای از القاعده، اداره بخش بزرگی از جنوب این کشور در دست دارد. با این حال نبرد نیروهای حافظ صلح اتحادیه آفریقا با آنان همواره موفقیت آمیز بوده است.

تعداد گریختگان کشور سومالی تقریبا به میزان گریختگان کشور کنگو است. کنیا بزرگترین کشور میزبان آنان است. اردوگاه پناهندگان داداب که در در شرق کنیا واقع است، تا چند سال پیش ازجمله بزرگترین اردوگاه‌های پناهندگی در جهان محسوب می شد. در حال حاضر هنوز ۲۰۰ هزار آواره در این اردوگاه بسر می برند.

برخی ساکنان اردوگاه داداب در همین جا به دنیا آمده اند. گریز و آوارگی سبب محرومیت آنان از کانون خانواده است. طبق قوانین کنیا آنها بدون اجازه حق خروج از اردوگاه پناهندگان را ندارند.

جمهوری آفریقای مرکزی پس از استقلالش از فرانسه در سال ۱۹۶۰ هنوز نیز فاقد ثبات سیاسی است. در سال ۲۰۱۳ شورشیان مسلمان سلکا قدرت را در این سرزمین به دست گرفتند، در سرزمینی که مسیحیان اکثریت جمعیت آن را تشکیل میدهند. بعدها اما تحت فشارهای بین المللی این شورشیان ناچار به پذیرش یک دولت انتقالی شدند. اما خشونت پایان نگرفت و این جمهوری عملا امروز دو پاره شده است.

وقتی پیر انکورونزیزا رییس جمهور بوروندی در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد که قصد دارد برای سومین بار نامزد انتخابات ریاست جمهوری شود، بوروندی بار دیگردستخوش بحران شد. اقتصاد کشور پیوسته از بی ثباتی و ناامنی سیاسی رنج می‌برد و مردم از نقض حقوق بشر، همانند آدم ربایی و شکنجه توسط دستگاه امنیتی و همچنین جنبش جوانان حزب حاکم، به ستوه آمده بودند.

بوروندی یکی از فقیرترین کشورهای جهان است. از زمان جنگ داخلی ۱۲ ساله (۲۰۰۵ـ ۱۹۹۳) این کشور هنوزهم آرامش و ثبات خود را نیافته است. پس استقلال این کشور همچنان جنگ داخلی میان اقلیت توتسی و اکثریت هوتو ادامه دارد.

تنش و درگیری‌های قومی و مذهبی علت اصلی بحران انسانی در نیجریه است. حمله های تروریست های بوکو حرام پیش از همه در ایالت‌های شمالی بورنو، یوبه و آداماوا وقوع می یابد. در بخش مرکزی و در جنوب کشور خشونت و در گیری میان کشاورزان و عشایر دام‌دار افزایش یافته است. هزاران نفر در این درگیری‌ها کشته و یا به اجبار از نیجریه گریخته‌اند.

نیجریه از پرجمعیت ترین کشورهای آفریقایی به شمار می‌آید. در سالهای اخیر هزاران نفر اما در حمله‌های سازمان تروریستی اسلام‌گرای افراطی بوکو حرام جان خود را از دست داده‌اند. در چنین شرایطی اما جنبش استقلال‌طلبانه نیز در ایالت های شمالی این کشور گسترش می یابد. طرح قوانین شریعت اسلامی در بسیاری از ایالت های نیجریه هم به تنش در این کشور افزوده و هزاران مسیحی را به گریز واداشته است.