آمریکا در تدارک نبردی گستردهترعلیه "دولت اسلامی"
۱۳۹۳ مرداد ۳۱, جمعهسر بریدن جیمز فولی، خبرنگار آمریکایی، به دست گروه تروریستی "دولت اسلامی" (داعش سابق) بسیاری از معادلات سیاسی جهان را بر هم زده و به نظر میرسد سیاستمداران آمریکایی را هم به نقطهای برگشتناپذیر رسانده است. بر اساس شواهد موجود به نظر میرسد که مقامات آمریکا در صدد برنامهریزی منسجمتر و کوبندهتر برای مقابله با تروریستهای اسلامگراییاند که سودای "خلافت" و بازگشت به صدر اسلام را در سر میپرورند.
به گزارش نیویورکتایمز٬ ژنرال مارتین دمپسی٬ رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا٬ روز پنجشنبه (۳۰ مرداد/ ۲۱ اوت) در واکنش به سرنوشت هولناک جیمز فولی که دنیا را تکان داده٬ در یک کنفرانس خبری در پنتاگون گفت: «چیره شدن بر این شبهنظامیان سنیمذهب بدون مداخله ایالات متحده و همپیمانانش مقدور نخواهد بود.» ژنرال دمپسی اضافه کرد: «[دولت اسلامی] سازمانی است که بینش استراتژیک آخرالزمانی دارد و بیشک باید با آن مقابله کرد.»
این نخستین سخنرانی مبسوط و رسمی این مقام ارشد ارتش آمریکا پس از آغاز حملات هوایی این کشور علیه تروریستهای "دولت اسلامی" در عراق است. او در این سخنرانی تاکید کرد: «غلبه بر این شبهنظامیان بدون رسیدگی به بخش مهمی از آن که در سوریه به سر میبرد٬ ناممکن خواهد بود.»
حالا آمریکا بر سر دوراهی تعیینکنندهای قرار گرفته است: نبرد با گروه تروریستی "دولت اسلامی" نمیتواند تنها محدود به عراق باشد و عملیات علیه آنها باید در سوریه هم آغاز شود؛ کشور بحرانزدهای که از زمان آغاز جنگ داخلی در آن آمریکا بارها بنا بر تدابیر خود از مداخله در آن خودداری کرده و دولت اوباما نشان داده که تمایلی برای ورود مستقیم به آن ندارد.
«حمله هوایی به تنهایی چارهساز نیست»
چاک هیگل٬ وزیر دفاع ایالات متحده٬ که در این کنفرانس خبری در پنتاگون حضور داشت هیچ نشانهای مبنی بر احتمال صدور مجوز حملات هوایی به مواضع "دولت اسلامی" در سوریه از سوی باراک اوباما، رئيس جمهور آمریکا ارائه نکرد. آنطور که این مقامات آمریکایی میگویند ایالات متحده باید برنامهای گسترده برای مقابله با تروریستهای خلافتجو داشته باشد٬ اما هنوز جزئیات بیشتری از طرح احتمالی در اختیار رسانهها و افکار عمومی قرار نگرفته است.
به گفته ژنرال دمپسی که از مشاوران ارشد نظامی باراک اوباما است٬ مقابله مناسب و هدفمند با این شبهنظامیان بنیادگرا نیازمند امکانات بسیاری است که بخش کوچکی از آن حملات هوایی است. او تاکید کرد «من نمیخواهم پیشبینی کنم که چنین حملاتی در سوریه رخ خواهد داد٬ دستکم از سوی ایالات متحده٬ اما میدانم که تحقق این امر نیازمند بهرهگیری از ابزارها و امکانات بسیاری از قدرت ملی٬ دیپلماتیک٬ اقتصادی٬ اطلاعاتی و نظامی [آمریکا] است.»
تا پیش از انتشار تصاویر سر بریدن جیمز فولی٬ خبرنگار آمریکایی٬ استراتژی دولت اوباما برای مقابله با "دولت اسلامی"٬ متوقف کردن آنها بود٬ نه شکست دادن و غلبه بر آنها٬ اما حالا چاک هیگل٬ وزیر دفاع آمریکا به صراحت گفته است که کشورش برای تحقق این هدف "همه گزینهها را زیر نظر دارد."
حمله از آسمان٬ نبرد روی زمین
آمریکا بر سر تقاطع حساسی قرار گرفته است. یک ارزیابی اطلاعاتی در این کشور نشان میدهد که نمیتوان تنها با کشتن رهبران "دولت اسلامی" بر این جریان مخوف غلبه کرد. ماهیت غیرمتمرکز فرماندهی و کنترل این گروه تروریستی بهگونهای است که شبهنظامیان زبده به سادگی میتوانند جای خالی فرماندهان را پرکنند و آن را به موقعیت پیشین برگردانند.
یکی از مقامات اطلاعاتی آمریکا به نیویورکتایمز گفته است آگاهی از این واقعیتها به "دولت اسلامی" آموخته باید در زمینه رهبری انعطافپذیر باشد تا بتواند جاهای خالی را در مواقع لزوم به سادگی پر کند. هنوز برآورد تعداد شبهنظامیان حامی این گروه برای سیستمهای اطلاعاتی غربی آسان نیست و رقمی بین ۱۰ تا ۱۷ هزار تن تخمین زده میشود.
از هفته دوم اوت که باراک اوباما دستور حمله به مواضع "دولت اسلامی" در عراق را صادر کرد٬ تا کنون بیش از ۹۰ حمله هوایی علیه مواضع آنان انجام شده تا از پیشرویشان به سوی اربیل جلوگیری شود و نیروهای کرد و دولت عراق بتوانند سد کلیدی موصل را پس بگیرند٬ اما این برنامه برد محدودی دارد.
تا شکست دادن این گروه "دولت اسلامی" و خنثی کردن خطر این گروه تروریستی راه درازی باقی مانده که گام اولش تغییر استراتژی دولت آمریکا است؛ تغییری اساسی که هزینههای سنگینی دارد. هنوز بحث بر سر این موضوع در دولت آمریکا ادامه دارد٬ اما زمان زیادی برای اتخاذ تصمیم نهایی باقی نمانده است.
مداخله عمیقتر در بحرانی که "دولت اسلامی" پدید آورده، مسالهای است که در کنگره آمریکا هم نگرانیهای جدی بهوجود آورده، مسالهای که به غیر از جان مککین، سناتور جمهوریخواه و چند سناتور حامی مداخله نظامی٬ هواداران سرسختی ندارد. آمریکا باید در سریعترین زمان ممکن بر سر این دوراهی دست به انتخابی سرنوشتساز بزند.