آلودگی هوای لرستان، تا چهل برابر حد مجاز

مطابق اطلاعات اداره کل محیط زیست لرستان، هوای این استان در ۱۰۰ روز از سال ۱۳۸۸ و ۹۰ روز از سال گذشته غبارآلود، و میزان ریزگردهای موجود در هوا بیش از حد استاندارد بوده است. ظاهرا این وضعیت در سال جاری در حال بحرانی‌تر شدن است.

آلودگی هوای نیمی از روزهای سال

به گفته‌ی مدیركل حفاظت محیط زیست لرستان، محمدحسین بازگیر در نزدیک به نیمی از روزهای سال ۹۰ هوای بخش‌های بزرگی از استان به شدت آلوده بوده است. خبرگزاری مهر عصر شنبه (۱۴ خرداد) از قول بازگیر نوشت «امروز سی و چهارمین روز آلوده استان در سالجاری بر اثر ورود موج جدید ریزگردهای عربی است.»

منشا گرد و غباری که در سال‌های اخیر افزایش یافته صحراهای برخی از کشورهای عربی از جمله عراق و عربستان سعودی عنوان می‌شود. در خاورمیانه حدود ۱۴ منطقه به عنوان کانون‌های اصلی گرد و غبار شناسایی شده‌اند. به گفته‌ی کارشناسان خشکسالی‌های پی در پی و تخریب محیط زیست نقش مهمی در افزایش گرد و غبار دارند.

سهم مردم در نابودی جنگل‌ها

خشکاندن تالاب‌ها و از میان بردن جنگل‌ها و چراگاه‌های طبیعی از جمله اقدام‌هایی است که باعث افزایش غبار موجود در هوا می‌شود. مدیركل حفاظت محیط زیست استان لرستان چندی پیش به خبرگزاری مهر گفت «هر هکتار جنگل قابلیت جذب بیش از ۶۸ تن غبار را دارد.» در سال‌های اخیر صدها هزار هکتار از جنگل‌های بلوط استان لرستان از بین رفته است.

ظاهرا مردم محلی نیز در تخریب جنگل‌ها سهم مهمی دارند. سال گذشته پایگاه خبری «لرنا» عکس‌هایی را منتشر کرد که درختان قطع شده‌ی بلوط را نشان می‌داد. به نوشته‌ی این سایت برخی از اهالی و عشایر منطقه از برگ درختان به عنوان خوراک دام و از چوب آن برای تهیه‌ی ذغال استفاده می‌کنند. تنها در سال ۸۷ بیش از ۸۰ مورد آتش‌سوزی در جنگل‌های لرستان گزارش شده که ظاهرا علت اغلب آنها سهل‌انگاری شهروندان بوده است.

نابودی ۱۲ هزار هکتار جنگل لرستان در سال

نقش سیاست‌های دولت در تخریب جنگل‌ها و مراتع نیز بسیار قابل توجه است. خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا چهارم بهمن ۸۹ از قول مدیركل حفاظت محیط زیست استان لرستان نوشت «سالانه حدود ‪ ۱۲‬هزار هكتار از مناطق جنگلی این استان معادل یك درصد جنگل‌های موجود منطقه به دلایل مختلف از بین می‌رود.» بازگیر به ایرنا گفت «قطع درختان، استفاده از درختان برای تهیه ذغال، تبدیل مناطق جنگلی به اراضی كشاورزی و اجرای طرح‌های عمرانی چند منظوره، آب، مخابرات، خطوط لوله و نفت عوامل اصلی نابودی جنگل‌های استان است.»

برخی از سیاست‌های کشورهای همسایه نیز از عوامل افزایش غبار محسوب می‌شود. ازبین بردن تالاب هورالعظیم در کشور عراق و احداث سد بر روی رودخانه‌های دجله و فرات توسط ترکیه نمونه‌ای از این اقدام‌ها به شمار می‌روند.

هوای غبارآلود مشکلی سراسری

گرچه برخی از مناطق استان لرستان در روزهای اخیر از بحرانی‌ترین نقاط کشور اعلام شده‌اند، پدیده‌ی گرد و غبار میهمان دائمی اغلب استان‌های غربی و جنوبی کشور است. در روزهای نخست فروردین ماه امسال ستاد مدیریت بحران خوزستان اداره‌های دولتی هفت شهر استان از جمله اهواز، آبادان و خرمشهر را تعطیل اعلام کرد. به گفته‌ی مسئولان محلی، میزان ذرات معلق و غبار هوا در ساعت‌های از روز و در برخی شهرها به بیش از ۵۰ برابر حد مجاز رسیده بود.

استان کرمانشاه در سال گذشته ۱۲۰ روز آلوده را پشت سر گذاشته و استان کردستان در سال ۸۹ تنها ۲۰ روز «هوای پاک» داشته است. استان‌های کرمان، ایلام، بوشهر و فارس نیز از مناطقی هستند که در سال‌های اخیر شاهد آلودگی‌های شدید بوده‌اند. گرد و غبار رفته رفته به یک مشکل سراسری تبدیل می‌شود و با عبور از تهران تا مرز استان‌های شمالی نیز می‌رسد.

BK/MM