آلمان و اسرائیل؛ مناسباتی ویژه
۱۳۹۷ خرداد ۱۴, دوشنبه
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، وقتی به آلمان می‌آید، پا به کشوری می‌گذارد که سرنوشتی متصل به اسرائیل دارد. روابط دو کشور تحت تاثیر هولوکاست و کشتار جمعی شش میلیون یهودی توسط نازی‌های آلمان قرار دارد.
مناسبات دو کشور آلمان و اسرائیل از سال ۱۹۶۵ که روابط دیپلماتیک دوکشور آغاز شد، به شدت توسعه یافته است. این روابط بیشتر به خاطر داوید بن گوریون (۱۹۷۳-۱۸۸۶) اولین نخست وزیر و رئیس دولت اسرائیل پس از اعلام تشکیل کشور یهودی آغاز شد.
بن گوریون به رغم هولوکاست خواستار آغاز روابط دیپلماتیک با "آلمانی دیگر" بود. بن گوریون، دوبار در سال‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۶۶ با کنراد آدناور، نخستین صدراعظم آلمان، دیدار و گفت‌وگو کرد و روابط آنها دوستانه بود.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
امروز رابطه آلمان و اسرائیل رابطه‌ی دو شریک است. هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان، پیش از سفر اخیرش در بهار ۲۰۱۸ به اسرائیل روابط دوکشور را چنین توصیف کرد: «من فکر می‌کنم هدف‌های ما تقریبا یکسان هستند، تفاوت‌های ما تنها در راه رسیدن به این اهداف هستند.» وزیر خارجه آلمان در این سخنان تاکید کرد که جای آلمان همواره در کنار اسرائیل خواهد بود.
میشائیل ولفزون، نویسنده آلمانی - اسرائیلی درباره روابط دوکشور بر این نظر است که یاد قتل‌عام یهودیان گرچه مهم است اما دیگر تعیین کننده نیست. او این افسانه را رد می‌کند که تنها هولوکاست بود که منجر به تاسیس دولت اسرائیل شد.
ولفزون در این باره می‌نویسد: «ما باید این نکته را اصلاح کنیم: اسرائیل بدون هولوکاست نیز بوجود می‌آمد و شش میلیون یهودی نیز می‌توانستند جان سالم به دربرند.»
آلمان و اسرائیل امروز در بسیاری نکات نظر واحدی دارند، اما دیدگاه‌های سیاسی متفاوت نیز میان آنها وجود دارد؛ مثلا در رابطه با شهرک‌سازی در مناطق اشغالی.
بسیاری از شهروندان اسرائیل به آلمان و دیگر کشورهای اروپا انتقاد می‌کنند که آنها نمی‌توانند خود را جای شهروندان اسرائیل قرار دهند که کشورشان با کشورهایی هم‌مرز است که همگی دشمن هستند.
پتر لینتل، محقق امور اسرائیل در بنیاد دانش و سیاست آلمان در برلین (SWP) در این باره می‌گوید: «این دیدگاه از طرفی درست است و من فکر می‌کنم برای اروپاییان سخت است خود را در جای شهروندان اسرائیل قرار دهند.»
پتر لینتل بر این نظر است که بویژه این تصور دشوار است که اسرائیلیان با فلسطینیان مناقشه‌ای صد ساله دارند. افزون بر آن بعضی رسانه‌ها تا امروز مشروعیت اسرائیل را زیر سوال می‌برند. این محقق امور اسرائیل در ادامه می‌گوید عدم اطمینان، همراه با وضعیت امنیتی موجود در اسرائیل را بسیاری از اروپایی ها قطعا نمی توانند تصور کنند.
به رغم این توضیحات همبستگی با اسرائیل بخشی از سیاست دولت آلمان شده است. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، در سخنرانی تاریخی خود در سال ۲۰۰۸ میلادی در کنست، پارلمان اسرائیل گفت: «هر دولت و هر صدراعظم آلمان پیش از من، به مسئولیت ویژه تاریخی آلمان برای حفظ امنیت اسرائیل متعهد بوده است."
شهروندان اسرائیل در حال حاضر با نگرانی به برخی تحریکات وسیع ضد یهودی در آلمان و اروپا می‌نگرند که از طرف چپ‌گرایان، راست‌گرایان و اسلام‌گرایان بوجود آمده است.
در مقابل در آلمان نیز فقدان این نشانه حس می‌شود که بتواند توازنی صلح‌آمیز میان اسرائیلیان و فلسطینیان به وجود آید. اگر چه باید در نظر داشت که آلمان مدتهاست پس از ایالات متحده آمریکا مهم‌ترین شریک اقتصادی اسرائیل است و بارها زیردریایی به این کشور صادر کرده است. پروژه‌های تحقیقاتی پرشماری نیز میان دو کشور وجود دارد. با این همه، مناسبات دو کشور از تنش هم عاری نیست.