آغاز مأموریت میانجی‌گرانه کوفی عنان در سوریه

گفت‌وگو با رهبران اتحادیه عرب در قاهره نخستین گام مأموریت کوفی عنان، دبیر کل پیشین سازمان ملل برای پایان بخشیدن به خشونت‌های سوریه است.

مأموریت عنان که از فردا، چهارشنبه (۷ مارس/ ۱۷ اسفند) آغاز خواهد "مأموریت ناممکن" نام گرفته است. این نامگذاری به این دلیل صورت گرفته که بسیاری از تحلیل‌گران شانس اندکی برای تحقق هدف آن یعنی متقاعد کردن بشار اسد، رئیس جمهور سوریه به توقف حملات مسلحانه به معترضان قائل شده‌اند.

ریچارد گوان از مرکز همکاری‌های بین‌المللی دانشگاه نیویورک معتقد است که حتی اگر تحقق هدف این مأموریت ممکن باشد گفت‌وگوهای آن "بسیار طولانی" خواهد بود.

عنان که هفته گذشته برای اجرای این مأموریت انتخاب شد خود آن را "چالشی سخت" نامیده است. با این حال وی از معدود چهره‌های بین‌المللی است که از شانس اجرای موفق چنین مأموریتی برخوردار است.

عنان به هنگام دبیر کلی سازمان ملل متحد با اسد تماسی منظم داشت. انتقادهای او از عملیات ناتو در لیبی در سال گذشته نیز ممکن است وی را نزد رهبران سوریه معتبرتر کرده باشد.

نخستین هدف "مأموریت ناممکن"

نخستین هدف گفت‌وگوهای کوفی عنان در دمشق ایجاد فرصتی بشردوستانه برای ساکنان مناطق بحران‌زده سوریه است.

عنان گفته است، با بشار اسد "بر سر رسیدن به راه حلی صلح‌آمیز" به گفت‌وگو خواهد نشست، راه حلی که به سوریه "ثبات ببخشد".

کوفی عنان که از سوی بان کی مون، دبیر کل کنونی سازمان ملل و ۲۲ عضو اتحادیه عرب راهی دمشق می‌شود تأکید کرده که باید تنها واسطه بین‌المللی باشد که با اسد وارد مذاکره خواهد شد. او گفته است برای به فرجام رساندن مأموریتی که از سوی بان کی مون "چالشی عظیم" نامیده شده به "حمایت تام و کامل جامعه بین‌المللی نیاز دارد".

درخواست عنان از روسیه و چین

کوفی عنان، فرستاده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب در سوریه به‌ویژه از روسیه و چین که از اعضای دائم شورای امنیت هستند خواسته تا از وی در این راه حمایت کنند.

نمایندگان روسیه و چین که قطعنامه پایان بخشیدن به خشونت‌های سوریه در شورای امنیت را وتو کرده‌اند هم‌زمان با هیأت اعزامی عنان در منطقه حاضر خواهند بود.

لی هواشین، سفیر سابق چین در سوریه روز چهارشنبه (۷ مارس) در دمشق حضور خواهد داشت. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه نیز روز شنبه (۱۰ مارس) به منظور ملاقات با نبیل العربی، دبیر کل اتحادیه عرب در قاهره خواهد بود.

همزمان با افزایش احساسات ضد اسد در اتحادیه عرب فشار بر روسیه و چین نیز برای محکوم کردن رویکرد رهبران سوریه و اعمالی که از سوی بان کی مون "بیرحمانه" توصیف شده افزایش می‌یابد.

سازمان ملل متحد و دیپلمات‌های بین‌المللی بر این باورند که این دو کشور علیه کوفی عنان در این مأموریت گام بر نخواهند داشت. برخی از این دیپلمات‌ها پیش‌بینی کرده‌اند که آنها با عنان "همکاری" نیز خواهند کرد.

برخی از کشورهای عرب مانند قطر و عربستان سعودی از اسد خواسته‌اند، از قدرت کناره‌گیری کرده و آن را به معاون خود بسپارد.

محور اصلی طرح صلح اتحادیه عرب برای سوریه نیز بر کناره‌گیری اسد از قدرت قرار دارد.

عنان خاطرنشان کرده است، قصد ندارد بر لزوم اجرای طرح اتحادیه عرب تأکید کند. وی می‌گوید، هدف او کسب توافق با بشار اسد است و به همین منظور تلاش خواهد کرد تا از "انعطاف وسیع‌تری" برای رسیدن به توافق برخوردار باشد.

FV/DK