آغاز دور سوم مذاکرات صلح سوریه؛ مخالفان "تحریم" کردند
۱۳۹۵ اسفند ۲۴, سهشنبهمخالفان مسلح رژیم بشار اسد، رئیسجمهور سوریه گفتهاند که در دور جدید مذاکرات آستانه شرکت نخواهند کرد. بدین ترتیب دور سوم مذاکرات صلح سوریه که برای روز سهشنبه (۱۴ مارس/ ۲۴ اسفند) برنامهریزی شده بود، بدون حضور مخالفان در پایتخت قزاقستان آغاز شد. دور سوم مذاکرات آستانه قرار بوده نشستی دو روزه باشد.
اسامه ابو زید، سخنگوی مخالفان گفته است، این تصمیم به این دلیل گرفته شده که روسیه به تعهدات خود در رابطه با آتشبس مورد توافق پایبند نبوده است. هدف اصلی برگزاری مذاکرات در آستانه همواره "تثبیت آتشبس" در سوریه عنوان شده است.
"تحریم" به دلیل نقض تعهدات
مخالفان مسلح رژیم سوریه، دولت روسیه را متهم میکنند که حاضر نیست به بمباران غیرنظامیان در مناطق تحت کنترل آنان خاتمه دهد.
از این گذشته، به گفتهی ابو زید، روسیه به ارتش سوریه برای پایبندی به آتشبس فشار نیاورده است. سخنگوی مخالفان نتیجه گرفته است که «تصمیم در حال حاضر شرکت نکردن است».
به گفتهی مخالفان، بمباران مناطق تحت کنترل شورشیان و حمله به مواضع آنها در اطراف دمشق، حمص، درعا و ادلب توسط ارتش سوریه و شبهنظامیان مورد حمایت ایران کماکان ادامه دارد.
ابهام درباره حضور "جبهه جنوبی"
وزارت خارجه قزاقستان در این میان از آغاز دور سوم مذاکرات در آستانه، با برگزاری نشستهای مشورتی میان طرفین شرکتکننده، خبر داده و اعلام کرده است که انتظار میرود هیأتی از گروههای مخالف موسوم به "جبهه جنوبی" سوریه وارد آستانه شوند.
"جبهه جنوبی" متشکل است از نیروهای عمدتا "میانهرو" که در فوریه ۲۰۱۴ از ائتلاف بیش از ۵۰ یگان تشکیل شد و اینک کنترل بخشهای عمدهای از درعا واقع در جنوب سوریه را در اختیار دارد.
انور جایناکوف، سخنگوی وزارت خارجه قزاقستان، درباره مشارکت مخالفان در مذاکرات آستانه گفته است که وزارتخانهاش در تلاش برای دریافت "اطلاعات دقیقتر" از شرکت هیأتی از سوی "جبهه جنوبی" است.
اسپوتنیک، خبرگزاری دولتی روسیه نیز گزارش داده است که دور سوم مذاکرات در پی دیدار مقامهای روسیه و سازمان ملل آغاز شده، اما هیأت "جبهه جنوبی" دیرتر به مذاکرات خواهد پیوست.
غیاب هیأت مورد حمایت عربستان
اما گروههای "تحریمکننده"ی دور سوم مذاکرات که از سوی عربستان سعودی حمایت میشوند، طرف قدرتمندتر مبتکران مذاکرات آستانه بودهاند. در دو دور پیشین مذاکرات، این مخالفان را محمد علوش نمایندگی میکرد.
علوش پیش از دور اول گفتوگوهای آستانه اعلام کرده بود که شرکت در مذاکرات عملا باعث خنثی شدن "نقش جنایتکارانه" جمهوری اسلامی ایران در سوریه خواهد شد. او افزوده بود که از طریق مشارکت در مذاکرات میتوان از نفوذ جمهوری اسلامی ایران و شبهنظامیان وابسته به آن کاست.
هیأتهای ایران و ترکیه نیز وارد شهر آستانه شدهاند. ریاست هیأت ایرانی برعهده حسین جابری انصاری، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی است.
هیأت روسی مشتکل از فرستاده ویژه ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه و نماینده ویژه وزیر خارجه این کشور است.
به گفتهی سخنگوی وزارت خارجه قزاقستان، شرکتکنندگان آمریکایی در مذاکرات آستانه جرج کرول، سفیر ایالات متحده در قزاقستان و "چند مسئول" دیگر از واشنگتن هستند.
"اعتماد به نفس" اسد
روسیه، ترکیه و ایران مبتکران مذاکرات صلح سوریه در آستانه بودهاند. در جریان گفتوگوهای دسامبر گذشته در پایتخت قزاقستان و با میانجیگری روسیه و ترکیه، طرفین بر سر آتشبسی فراگیر به توافق رسیدند که تاکنون بارها شکسته شده است.
روسیه و ایران در جنگ داخلی سوریه به تمامی از بشار اسد، رئیس جمهوری این کشور، حمایت میکنند و ترکیه حامی برخی از گروههای مخالف است.
دور اول مذاکرات آستانه در روزهای چهارم و پنجم بهمن ماه (۲۳ و ۲۴ ژانویه) برگزار شد که در آن برای اولین بار نمایندگان دولت سوریه با نمایندگان مخالفان مسلح رژیم اسد گفتوگو کردند. دور دوم این نشست نیز ۲۸ بهمن ماه (۱۶ فوریه) برگزار شد.
پس از آزادسازی حلب از دست نیروهای "دولت اسلامی" و تسلط ارتش سوریه بر آن، نمایندگان رژیم سوریه، با چتر حمایتی روسیه و ایران، با اعتماد به نفس بیشتری در مذاکرات شرکت میکنند و با بازپسگیری مناطق هر چه بیشتری از دست جهادگرایان قدرت مانور بیشتری دارند.
جنگ داخلی سوریه که از حدود شش سال پیش آغاز شده، بیش از ۳۰۰ هزار کشته و دستکم ۱۱ میلیون آواره برجای گذاشته است. به عبارت دیگر، حدود نیمی از جمعیت سوریه آواره شدهاند.