آتش‌بس غزه و آزادی گروگا‌‌ن‌‌ها؛ افزایش امیدها به نشست قطر

همزمان با شدت گرفتن تنش‌ها در خاورمیانه و در میانه نگرانی‌های جهانی از تشدید بحران و بروز جنگ منطقه‌ای، مذاکرات سرنوشت‌ساز آتش‌بس در نوار غزه و گفتگوها با هدف آزادی گروگان‌های اسرائیلی اسیر گروه تروریستی حماس، روز پنج‌شنبه ۱۵ اوت (۲۵ مرداد) با شرکت ایالات متحده، اسرائیل و سایر کشورهای میانجی در قطر از سر گرفته شد.

در همین راستا، امیدواری‌ها برای دستیابی به توافقی که بتواند از شعله‌ورتر شدن آتش درگیری‌ها جلوگیری کند، افزایش یافته است.

ایالات متحده، فرانسه و بریتانیا که از حامیان اصلی این دور مذاکرات به شمار می‌روند، به صراحت اعلام کرده‌اند که نتیجه این گفتگوها می‌تواند "تاثیرات گسترده‌ای بر امنیت کل منطقه" داشته باشد.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

جان کربی، مشاور امنیت ملی ایالات متحده آمریکا، با اشاره به "آغاز امیدوارکننده" این مذاکرات گفت: «این مذاکرات با چشم‌انداز مثبتی آغاز شده است، اما با توجه به پیچیدگی‌های موجود، نباید انتظار داشته باشیم که به سرعت به یک توافق نهایی دست یابیم.»

دیوید لامی، وزیر امور خارجه بریتانیا پس از آغاز مذاکرات در روز پنجشنبه گفت: «ما در یک لحظه حیاتی برای ثبات جهانی هستیم.» او افزود: «ساعات و روزهای آینده می‌تواند آینده خاورمیانه را تعیین کند.»

استفان سژورنه، همتای فرانسوی او نیز پس از دیدار با نبیه بری، رئیس جمهوری لبنان، تاکید کرد که آتش بس "برای تأمین صلح در منطقه ضروری است".

این دور از مذاکرات که به ابتکار عمل قطر، ایالات متحده و مصر شکل گرفته قرار است بر اساس طرح چندمرحله‌ای جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا پیش رود.

بیشتر بخوانید: آمریکا و قطر درباره تضعیف مذاکرات آتش‌بس غزه هشدار دادند

این طرح که در  شامگاه جمعه ۳۱ مه (۱۱ خرداد) از سوی بایدن معرفی شده بود، شامل یک آتش‌بس شش هفته‌ای است که امکان تمدید آن برای برقراری مذاکرات بیشتر وجود دارد. از جمله بندهای کلیدی این طرح، خروج نیروهای اسرائیلی از مناطق مسکونی نوار غزه و تبادل گروگان‌های اسرائیلی با زندانیان فلسطینی است.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده این مذاکرات در دوحه با حضور مقام‌های بلندپایه‌ای از ایالات متحده آمریکا، قطر، مصر و اسرائیل برگزار می‌شود. از جمله افرادی که در این مذاکرات حضور دارند می‌توان به ویلیام برنز، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA)، محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست‌وزیر قطر و عباس کامل، رئیس سازمان اطلاعات مصر اشاره کرد. همچنین، داوید بارنیا، رئیس موساد، سازمان اطلاعات خارجی اسرائیل، نیز در این مذاکرات حضور دارد.

حضور اسرائیل با نمایندگانی در رده روسای موساد و شین‌بت، دیوید بارنیا و رونن بار، از اهمیت این مذاکرات حکایت دارد. 

بیشتر بخوانید: مذاکرات جدید آتش‌بس در غزه بدون حضور حماس

حماس پیش از این تاکید کرده بود تنها در صورتی در دور جدید مذاکرات شرکت خواهد کرد که یک طرح مشخص و قابل قبول در آن ارائه شود. حماس همچنین اعلام کرده در شرایطی که همچنان تحت حمله قرار دارد حاضر به مذاکره نیست و "ترجیح می‌دهد تا از راه دور بر نتایج مذاکرات نظارت کند."

یک منبع ناشناس از گروه تروریستی حماس، در گفتگو با خبرگزاری فرانسه این موضوع را تایید کرد که مذاکرات با میانجی‌ها همچنان ادامه دارد و حتی در ساعات اخیر بیشتر شده است. این منبع به خبرگزاری فرانسه گفت که حماس "به دنبال اجرای طرح بایدن است و مایل نیست مذاکرات صرفا به عنوان یک فرایند بی‌نتیجه ادامه یابد."

احتمال شعله‌ور شدن آتش جنگ همزمان با مذاکرات آتش‌بس

همزمان با پیشرفت مذاکرات آتش‌بس غزه در دوحه، نگرانی‌ها از احتمال ورود حکومت ایران و گروه تروریستی حزب‌الله لبنان به جنگ مستقیم با اسرائیل شدت یافته است.

تنش‌ها میان اسرائیل و حکومت ایران و گروه‌های نیابتی آن در پی کشته شدن اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران و نیز فواد شکر، یک فرمانده عالی‌رتبه نظامی حزب‌الله در بیروت، به اوج خود رسیده است.

حکومت ایران و حزب‌الله، اسرائیل را مسئول این حملات می‌دانند و تهدید به انتقام کرده‌اند. در واکنش به این تهدیدات، ایالات متحده به عنوان نزدیک‌ترین متحد اسرائیل، حضور نظامی خود در منطقه را تقویت کرده و نیروهای بیشتری به خاورمیانه اعزام کرده است.

بیشتر بخوانید: حماس: هدف تلاش جدید برای آتش‌بس جلوگیری از حمله ایران است

در همین زمینه، جان کربی مشاور امنیت ملی ایالات متحده آمریکا با اشاره به احتمال حمله قریب‌الوقوع از سوی حکومت ایران گفت: «خطر حمله همچنان وجود دارد و ممکن است با کمترین یا حتی بدون هیچ‌گونه هشدار قبلی صورت گیرد. ما باید برای هر احتمالی آماده باشیم.»

از دیگر سو، همزمان با ادامه مذاکرات در قطر، ارتش اسرائیل عملیات نظامی خود را علیه مواضع حماس در نوار غزه شدت بخشیده است. در تازه‌ترین حملات هوایی اسرائیل به رفح، واقع در جنوب نوار غزه، حدود ۲۰ نفر از نیروهای حماس کشته شدند. به گفته ارتش اسرائیل، از آغاز درگیری‌ها در غزه تاکنون بیش از ۱۷ هزار نفر از نیروهای حماس و سایر گروه‌های مسلح فلسطینی کشته شده‌اند.

بر اساس آخرین گزارش‌ منتشر شده توسط وزارت بهداشت نوار غزه که تحت کنترل گروه تروریستی حماس است، تعداد کل قربانیان فلسطینی در جریان درگیری‌ها از مرز ۴۰ هزار نفر گذشته است.

جنگ کنونی در نوار غزه در ۷ اکتبر با حمله گسترده حماس به اسرائیل آغاز شد. بر اساس آمار رسمی، در این حمله ۱۱۹۸ نفر از شهروندان اسرائیلی کشته و ۲۵۱ نفر نیز به اسارت گرفته شده و به نوار غزه برده شدند. از این تعداد، ۱۱۱ نفر همچنان در اسارت به سر می‌برند و بر اساس اعلام رسمی دولت اسرائیل، ۳۹ نفر از آن‌ها جان باخته‌اند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

با وجود شرایط انفجاری خاورمیانه، تلاش‌های دیپلماتیک در قطر همچنان ادامه دارد و امیدواری‌ها برای دستیابی به یک راه‌حل پایدار افزایش یافته است. به گفته ناظران سیاسی نتیجه این مذاکرات سرنوشت‌ساز می‌تواند تاثیرات عمیقی بر آینده خاورمیانه و حتی امنیت جهانی داشته باشد.