آتش در گلستان همچنان زبانه می‌کشد
۱۳۸۹ آذر ۷, یکشنبه
جنگلهای شرق گلستان پیش از این در چهارشنبه، ۲۸ آبان‌ماه، نیز آتش گرفت و آتش‌سوزی تا چندین روز ادامه داشت.
محمد جواد محمدیزاده، رئيس سازمان حفاظت محیط زیست ایران، روز یکشنبه (۷ آذر)، در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر شرایط اقلیمی را عامل اصلی افزایش شدت آتش و گسترش آن نامید.
وی همچنین شرایط سخت جغرافیایی را عامل دشواری «مهار آتش» در منطقه خواند و گفت،به همین دلیل تعداد هلی‌کوپترهای امدادی از یک فروند به سه فروند رسیده است.
منطقه‌ای صعب‌العبور و لزوم برخورداری از امداد هوایی
محمدیزاده با اشاره به صعب‌العبور بودن منطقه و نبود امکان حضور ماشین‌های امداد و آتش‌نشان افزود، «همین باعث شده تا نیروهای بسیج، سپاه، نیروی انتظامی و نیروهای مردمی برای کمک به مهار آتش» با پای پیاده خود را به منطقه برسانند.
یک روز پیش از این معاون عمرانی استاندار گلستان در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، پایین بودن رطوبت هوا و خشکی بیش از حد منطقه و عدم بارندگی را از دلایل مستعد بودن بروز آتش‌سوزی در جنگلهای استان گلستان خوانده بود.
عبدالرضا دادپور همچنین با تأکید بر مشکلات مهار آتش‌سوزی در جنگلهای گرگان، علی‌آباد کتول و مینودشت افزود که استاندار گلستان طی نامه‌ای از وزیر کشور درخواست اعزام دو هلی‌کوپتر دیگر کرده است.
جنگلهای گلستان ۴۵۰ هزار هکتار وسعت دارد و بخشی از جنگلهای خزری و هیرکانی به شمار می‌آید.
بسیاری از مناطق این جنگلها صعب‌العبور هستند و حریق در آنها تنها با انجام عملیات هوایی و با استفاده از هلی‌کوپتر قابل مهار خواهد بود.
«اگر به داد منابع طبیعی نرسیم، ایران حبشه خواهد شد»
محمد خسروشاهی، از اعضای هیأت علمی مؤسسه‌ی تحقیقات جنگلها و مراتع، می‌گوید، اگر این روند به همین شکل ادامه یابد، ایران تبدیل به حبشه و یکی از کشورهای آفریقایی خواهد شد. چرا که به گفته‌ی او، این کشورها نیز در ابتدا به این شکل نبودند، بلکه بر اثر بهره‌برداری‌های نادرست در طول سال‌ها طبیعت خود را از دست داده و به شکل کنونی درآمده‌اند.
بنا به آمار فائو، سازمان خواربار و کشاورزی، وابسته به سازمان ملل، ايران سالانه ۰۶/ ۰درصد از جنگلهای خود را بر اثر آتش سوزی از دست می‌دهد. اين ميزان معادل مساحتی ۶۵۰۰ هكتاری از جنگلها است و ايران از اين بابت در ميان كشورهای خاورميانه و شمال آفريقا در رتبه چهارم قرار دارد.
فائو مساحت جنگلها و زمین‌های جنگلی ایران تا پایان سال ۱۹۸۰ را ۱۸ میلیون و ۴۳ هزار هکتار برآورد کرده ، اما آمارهای سال گذشته این سازمان حاکی از آن است که مساحت کل جنگلهای ایران به ۱۱ میلیون و ۷۵ هزار هکتار کاهش یافته و سهم هر ایرانی از جنگلها بیش از ۲ / ۰ هکتار نیست. این در حالی است که سرانه استاندارد جنگل در جهان برای هر نفر ۸ / ۰ هکتار است.
هر چند که آمارهای سازمان های جهانی از مساحت جنگلهای ایران با آماری که از سوی سازمان نهادهای مسئول این کشور اعلام شده، متفاوت است اما تمام این آمارها بر کاهش چشمگیر جنگلهای ایران در چهار دهه گذشته دلالت دارند.
مشکلی به نام "کمبود امکانات
"محمد خسروشاهی درادامه گفت‌وگویش با سبزپرس، می‌گوید، در حالی که در کشورهای دیگر برج‌های دیده‌بانی و سیستم‌های اطفا حریق وجود دارد هنوز سازمان جنگلها و محیط زیست ایران یک هلی‌کوپتر هم ندارد تا بتواند با سرعت وارد عملیات اطفا حریق شود.
وی این آتشسوزیها را بسیار خطرناک می‌نامد، چون «از ارتفاعات شروع می‌شوند و کنده‌های آتش‌گرفته از بالا به پایین می‌غلطند». با این حال تنها راهی که برای امدادگران باقی می‌ماند این است که «باید با گالن‌های آب آتش جنگل را خاموش کنند».
این عضو هیأت علمی مؤسسه‌ی تحقیقات جنگلها و مراتع از عدم تغییر در روش مدیریتی سازمان جنگلها انتقاد می‌کند و می‌گوید، منابع طبیعی در ایران ضعیف است. نه تنها آتش‌سوزی بلکه جاده‌سازی یا پروژه‌های دیگر عمرانی نیز منابع طبیعی ایران را از بین می‌برد، در حالی که سازمان‌های متولی کاری انجام نمی‌دهند.
فریبا والیات
تحریریه: فرید وحیدی