دنیا نگران کاهش تعهدات ایران در برجام
۱۳۹۸ اردیبهشت ۱۸, چهارشنبهانتشار بیانیه شورای عالی امنیت ملی ایران در رابطه با توقف اجرای برخی از الزامهای پیش بینی شده در توافق هستهای بازتابی وسیع در سطح جهانی داشته است.
در حالی که برخی از سیاستمداران از بابت شکست احتمالی توافق هستهای ابراز نگرانی کردهاند، برخی دیگر آشکارا ایران را تهدید کرده و از ایران خواستهاند تا به توافق هستهای پایبند بماند.
واکنش اسرائیل
خبرگزاری رویترز، روز چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت (هشتم مه) با انتشار گزارشی از اورشلیم (بیتالمقدس) مواضع بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در قبال بیانیه شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را بازتاب داده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
نتانیاهو گفته است: «اسرائیل هیچگاه به ایران اجازه نخواهد داد به جنگافزارهای هستهای مجهز شود.»
نخستوزیر اسرائیل گفته است: «امروز صبح در در طول مسیر از موضوع از سرگیری برنامه هستهای توسط ایران مطلع شدم.» او در ادامه گفت: «ما به ایران امکان تجهیز به سلاح هستهای را نخواهیم داد. ما به مبارزه با آنانی که قصد کشتن ما را کردهاند، ادامه میدهیم.»
واکنش فرانسه
فرانسه احتمال تجدید تحریمها علیه ایران را منتفی نمیداند. خبرگزاری آلمان با انتشار گزارشی از پاریس، به واکنش وزارت دفاع فرانسه نسبت به توقف برخی از اقدامات پیش بینی شده در برجام اشاره کرده است.
فلورنس پارلی، وزیر دفاع فرانسه پس از انتشار بیانیه شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران گفته است هرگاه ایران به تعهدات پیش بینی شده در توافق هستهای پایبند نماند، کشورهای اروپایی باید به گزینه تجدید تحریمها علیه ایران توجه مجدد کنند.
وزیر دفاع فرانسه گفته است که در حال حاضر اروپا اقدام به تحریم ایران نکرده است و علت آن را باید در پایبندی ایران به تعهدات و الزامات پیش بینی شده در توافق هستهای یافت. اما اگر ایران به تعهدات خود عمل نکند، بدیهی است که گزینه تجدید تحریمهای ایران مجددا مطرح خواهد شد.
این در حالی است که فرانسه در شمار کشورهایی است که خواستار نجات توافق هستهای است و ظرف یک سال گذشته، بارها بر پایبندی خود به توافق هستهای تاکید کرده است.
موضع چین
چین روز چهارشنبه از همه کشورهای ذینفع در توافق هستهای خواست به این معاهده بینالمللی پایبند بمانند.
جمهوری اسلامی ایران پایبندی به همه تعهدات پیش بینی شده در توافق هستهای را منوط به پایبندی سایر کشورها به الزامات و تعهدات آن توافق کرده است. از این رو، چین از همه کشورها خواسته است تا با اجرای سهم خود مانع از شکست توافق هستهای با ایران شوند.
سخنگوی وزارت امور خارجه چین خواستار خویشتنداری، آمادگی برای شرکت در گفتوگو و همچنین تلاش برای تنشزدایی در ارتباط با توافق هستهای شده است.
چین در عین حال تصریح کرده است که این کشور بهشدت مخالف تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران است.
واکنش روسیه
خبرگزاری رویترز در گزارش دیگری که روز چهارشنبه از مسکو منتشر کرده به مواضع روسیه در قبال بیانیه شورای عالی امنیت ملی این کشور و تصمیم مسئولان جمهوری اسلامی مبنی بر توقف اجرای برخی از تعهدات پیش بینی شده در برجام پرداخته است.
بر اساس این گزارش، روسیه معتقد است پا پس کشیدن ایران از برخی از تعهدات برجام برخاسته از فشارهای خارجی و سیاستهای تحریکآمیز ایالات متحده آمریکا بوده است.
دمیتری پشکوف، سخنگوی کرملین در یک کنفرانس تلفنی مطبوعاتی به خبرنگاران گفته است: «ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه بارها درباره پیامدهای ناشی از اقدامات ناسنجیده علیه ایران هشدار داده است.» پشکوف تاکید کرد که منظور از اقدامات ناسنجیده، خروج آمریکا از توافق هستهای است.
پشکوف تاکید کرد: «اکنون ما شاهد وقوع آن پیامدها هستیم.» محمد جواد ظریف در حال حاضر به منظور گفتوگو پیرامون توافق هستهای به مسکو سفر کرده است.
در گفتوگوی بین ظریف و همتای روسی او، سرگئی لاوروف، دمیتری پشکوف نیز حضور داشته است.
سرگئی لاوروف نیز از همه کشورهای حاضر در مذاکرات هستهای با ایران درخواست کرده است به تعهدات خود پایبند بمانند.
وزیر خارجه روسیه بهطور مشخص رفتار ایالات متحده آمریکا را منشا وضعیت کنونی میداند. سرگئی لاوروف در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای ایرانی خود، محمد جواد ظریف، در مسکو امضاکنندگان برجام را به پایبندی به آن فراخواند. به باور او "تنها گام عملی لازم برای حل مشکل" این است که امضاکنندگان باقیمانده در برجام (۴+۱) "به تعهدات خود عمل کنند."
به گفته لاوروف، برجام از یک سال پیش که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد که کشورش از این توافق خارج میشود، "شکننده" بوده است.
وزیر خارجه روسیه معتقد است که طرفهای اروپایی برجام کوشیدهاند "نگاهها" را از ناتوانی خود در عمل به مفاد آن "منحرف کنند." او در کنفرانس خبری مشترک روز چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت با ظریف گفت: «ما همچون گذشته از آنها میخواهیم که بر اجرای آنچه در برجام تعیین شده و به تأیید شورای امنیت سازمان ملل رسیده است، متمرکز شوند.»
واکنش آلمان
دولت آلمان ایران را به پایبندی به برجام فرا خواند. سخنگوی دولت این کشور امروز چهارشنبه گفت: «ما از ایران هم انتظار اجرای کامل [برجام] داریم.» به گفته اشتفان زایبرت، آلمان و دیگر طرفهای ایران در برجام به حفظ آن علاقهمند هستند: «ما به عنوان کشوری اروپایی، به عنوان آلمان سهم خود را ادا خواهیم کرد.»
نوربرت روتگن، سرپرست کارگروه سیاست خارجی بوندستاگ، پارلمان آلمان نیز نسبت به توقف اجرای برخی از تعهدات پیش بینی شده در برجام توسط ایران هشدار داد.
روتگن افزایش تنش در ارتباط با برنامه هستهای ایران را بسیار خطرناک ارزیابی کرد. او گفت، تصمیم ایران در واکنش به خروج آمریکا از توافق هستهای و تجدید و تشدید تحریمهای ایران از سوی آمریکا قابل پیش بینی بود.
یورگن هاردت، سخنگوی سیاست خارجی فراکسیون پارلمان احزاب سوسیال مسیحی و دموکرات مسیحی آلمان این اقدام ایران را اقدامی پردامنه و پیامد دار برای وضعیت امنیتی کل منطقه خاورمیانه دانست.
او تاکید کرد که آلمان و کشورهای اروپایی باید همه تلاش خود را برای نجات توافق هستهای به کار گیرند. هاردت همچنین از آمریکا درخواست کرده است تا در سیاست خود در قبال برنامه هستهای ایران تجدید نظر کند.