احضار سفیر اسرائیل به وزارت امور خارجه لهستان
۱۳۹۷ بهمن ۲۶, جمعهسفر برنامهریزی شده نخست وزیر لهستان به اسرائیل برای شرکت در نشست کشورهای "ویزگراد" به خاطر سخنان بنیامین نتانیاهو در ورشو ملغی شد. بنیامین نتانیاهو در یک مصاحبه، لهستانیها را شریک جنایات نازیها و کشتار یهودیان در جنگ جهانی دوم خواند.
آندژی دودا، رئیس جمهور لهستان، روز جمعه ۱۵ فوریه (۲۶ بهمن) در توییتر نوشت، اسرائیل نباید میزبان کشورهای ویزگراد باشد، اسرائیل محل مناسبی برای این کنفرانس نیست و لهستان آمادگی دارد که نشست در این کشور برگزار شود.
در همین روز، سفیر اسرائیل در ورشو نیز به وزارت امور خارجه لهستان احضار شد. اما ساعاتی بعد دولت لهستان اعلام کرد که حرفهای نتانیاهو در رسانهها سوءتعبیر شده است. اسرائیلیها توضیح دادهاند که منظور نتانیاهو "ملت لهستان" نبود بلکه او از همکاری برخی لهستانیها حرف زده است.
گروه ویزگراد یا "V 4" شامل مجارستان، جمهوری چک، لهستان و اسلواکی است که ملیترین و دست راستیترین کشورها در اتحادیه اروپا شناخته میشوند. نتانیاهو از سال گذشته کوشیده این کشورها را با خط مشی اسرائیل در قبال ایران و فلسطین هماهنگ کند. طبق برنامه، این گروه ۱۹ و ۲۰ فوریه در تلآویو گرد خواهند آمد تا از جمله برای انتقال سفارتخانههای خود از تل آویو به بیتالمقدس نیز تصمیم بگیرند.
نشست ابتدا قرار بود در ژوئیه ۲۰۱۸ برگزار شود اما زمان آن چند مرتبه به تعویق افتاد. انتظار میرفت رهبران این چهار کشور اروپایی از دیوار غربی و بنای یادبود هولوکاست " یادوشم" نیز دیدار کنند.
مبنای مناقشه، سخنان نتانیاهو در مصاحبه با روزنامه اسرائیلی "هاآرتص" بود. او در حاشیه کنفرانس صلح خاورمیانه در ورشو به قانونی اشاره کرد که پیشتر هم بین لهستان و اسرائیل شکاف انداخته بود. اشاره او به قانون "هولوکاست" بود که اواخر سال ۲۰۱۷ در لهستان تصویب شد و هر کس را که مدعی همدستی لهستانیها با رژیم هیتلری باشد، قابل پیگرد میداند. نتانیاهو گفته بود لهستانیها با نازیها همکاری داشتند: «ولی من کسی را نمیشناسم که به خاطر چنین چیزی محاکمه شده باشد.»
دولت لهستان میگوید در زمان جنگ جهانی دوم این کشور به اشغال آلمان در آمده بود و اردوگاههای مرگ یهودیان و کورههای آدمسوزی را نازیها دایر کردند نه مردم یا دولت لهستان.
بزرگترین اردوگاههای مرگ آلمان نازی در جریان جنگ جهانی دوم در خاک لهستان قرار داشتند. در دو اردوگاه آشویتس و بیرکنائو هزاران زندانی و اسیر یهودی در کورههای آدمسوزی خاکستر شدند.
یائیر لاپید، رهبر حزب اپوزیسیون "یش آتید" (آیندهای هست)، از فرصت برای به چالش کشیدن نتانیاهو استفاده کرده و در توییتی نوشته است: «در نشست هفته آینده در اسرائیل، نخستوزیری حضور خواهد داشت که قانونی برای تقلیل هولوکاست و قربانیان آن تصویب کرده و مطالب ضد یهودی منتشر میکند.»
سوءتفاهم بین لهستان و اسرائیل در حالی بالا گرفته که قانون "هولوکاست" بازبینی و تعدیل شده است. این قانون برای کسانی که "به طور علنی و برخلاف واقعیتها" جنایتهای ارتکابی ناسیونال سوسیالیستهای آلمان را به طور مستقیم یا غیرمستقیم به مردم یا دولت لهستان نسبت دهند، مجازات نقدی و تا سه سال حبس در نظر میگرفت.