سیل در ایران؛ شرایط بحرانی لرستان، وضعیت قرمز خوزستان
۱۳۹۸ فروردین ۱۲, دوشنبه
سازمان امداد و نجات ایران خبر داده است که ۲۳ استان کشور شامل آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، اصفهان، ایلام، بوشهر، تهران، خراسان جنوبی، رضوی و شمالی، خوزستان، زنجان، سمنان، فارس، قزوین، کردستان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، گلستان، لرستان، مازندران، استان مرکزی و همدان طی ۴۸ ساعت گذشته درگیر سیل و بارندگی شدید بوده‌اند.
به گزارش خبرگزاری فارس، مرتضی سلیمی، رئیس سازمان امداد و نجات ایران، روز دوشنبه ۱۲ فروردین (اول آوریل) اعلام کرده است که در ۱۲۳ شهر، روستا، مناطق عشایرنشین و محورهای کوهستانی کشور، بیش از پنج هزار نفر اسکان اضطراری و سه هزار نفر امدادرسانی شده‌اند.
وضعیت "بحرانی" لرستان
در این میان وضعیت استان لرستان بحرانی ارزیابی می‌شود. سیل وارد شهر خرم‌آباد شده و خودروهای بسیاری خسارت دیده‌اند. به گفته معاون عمرانی استاندار لرستان: «در برخی نقاط شدت آب به حدی بالا بوده که موجب تخریب دیوارهای منازل شده است.»
رضا میرزایی، مدیرعامل آب منطقه‌ای لرستان نیز با تأیید خبر سرریز کردن سه سد در این استان، شامل سدهای کزنار الیگودرز، هاله کوهدشت و ایوشان خرم‌آباد، خسارت‌های وارده به مجموعه‌های وزارت نیرو را "۳۱۵ میلیارد تومان" برآورد کرده است.
همچنین سیلاب باند فرودگاه خرم‌آباد را هم در بر گرفته است. حسین اسفندیاری، قائم‌مقام مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران، با اشاره به اینکه وقوع سیل اخیر موجب ورود آب به فرودگاه خرم‌آباد شده، گفت: «با توجه به اینکه وقوع سیل در کنار فرودگاه خرم‌آباد رخ داده، متأسفانه نتوانستند مانع از ورود آب به فرودگاه شوند و مسیر سیل را مهار کنند. بنابراین آب تا ارتفاع ۳۰ الی ۴۰ سانتی‌متری روی باند فرودگاه قرار گرفته است، اما خوشبختانه دستگاه‌ها آسیبی ندیده‌اند و ماشین‌آلات زمینی به قسمت‌های مرتفع منتقل شدند.»
خبرگزاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز گزارش داده است: «بر اثر وقوع سیل در شهرستان پلدختر، روستای بابازید در شمال این شهرستان به زیر آب رفت و خطر مرگ جان ۱۵ نفر را تهدید می‌کند.». طبق این گزارش، حدود ۱۵ نفر در این روستا در محاصره سیل بوده و در پشت‌بام‌ها به سر می‌برند.
در حالی که تنها راه امدادرسانی به این عده "امداد هوایی و استفاده از بالگرد" عنوان شده، مدیرعامل جمعیت هلال احمر لرستان گفته است: «به علت نامساعد بودن شرایط جوی امکان پرواز بالگردهای این جمعیت وجود ندارد و علی‌رغم اینکه هم‌اکنون ۳ فروند بالگرد هم در اختیار داریم اما در حال حاضر هیچ کاری از طریق هوایی برای افراد گرفتار در سیل روستای بابازید شهرستان پلدختر نمی‌توان انجام داد.»
غلامرضا آقامیرزایی، مدیرکل مدیریت بحران لرستان امروز دوشنبه در مصاحبه با شبکه خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی، با اشاره به زیر سیلاب رفتن خرم‌آباد، سیل در این استان را "بی‌سابقه" توصیف کرد. آقامیرزایی اعلام کرد: «شرهایی که در استان لرستان گرفتار سیلاب شده‌اند، یکی شهر الشتر است، یکی شهر نورآباد است، شهر خرم‌آباد است که حجم وسیعی از تمام منازل مسکونی و همچنین تجاری، عمومی و اداری در مسیر رودخانه کاملا زیر سیلاب رفتهاند. اکثر روستاهای اطراف خرم‌آباد را سیلاب در بر گرفته. جاده خرم‌آباد به پلدختر به طول ۱۰۰ کیلومتر تمام روستاهای در معرض رود خرم‌آباد و رود کشکان الآن زیر سیلاب هستند.»
مدیرکل مدیریت بحران لرستان در ادامه گفت: «قسمتی از شهر پلدختر را سیل گرفته است. شهر معمولان که جزو شهرستان پلدختر است و در کنار رود کشکان است به همین شکل. سیلابی که امروز استان لرستان گرفتارش شده، بی‌سابقه بوده است.». در این میان بخشدار معمولان از کشته شدن یک نفر خبر داده است.
مدیرکل مدیریت بحران لرستان همچنین از مسدود شدن راه‌آهن تهران جنوب از مسیر لرستان "به دلیل رانش زمین" خبر داد. به گفته آقامیرزایی، چنانچه سیلاب در "یکی دو روز آینده" اجازه ترمیم ندهد، راه‌آهن خرم‌آباد به دورود و خوزستان و همچنین مسیر دورود به تهران با مشکل مواجه خواهد بود.
هم‌زمان محمد ناصر هاشمی، مدیرکل هواشناسی لرستان، با بیان اینکه این استان رتبه نخست بارندگی در ایران را داراست، گفت: «موج دوم بارش ها در راه است.». این مقام هواشناسی لرستان افزود: «موج شدید بارش‌ها رد شده است، از ده و نیم شب تا بامداد فردا موج دوم بارش‌های ما خواهد بود که شدیدتر است.»
در چنین شرایطی سلمان سامانی، سخنگوی وزارت کشور ایران، در توییتر اعلام کرده است که امکانات لجستیکی ارتش "برای تقویت امدادرسانی" از کرمانشاه به لرستان منتقل شده است.
از آغاز بارندگی‌های شدید و جاری شدن سیل در لرستان، تاکنون دست‌کم چهار نفر در این استان کشته شده‌اند. طبق برآورد مقام‌های دولتی ایران، میزان خسارت به زیرساخت‌های استان لرستان "بیش از هشت هزار میلیارد ریال" بوده است.
محمودرضا پیروی، دبیرکل جمعیت هلال احمر ایران، روز گذشته شمار جان‌باختگان سیل اخیر را ۴۵ نفر اعلام کرده بود.
خطر سیلاب در ۱۰ استان
سازمان هواشناسی ایران روز گذشته پیش‌بینی کرده بود که امروز دوشنبه ۱۲ فروردین استان‌های خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان، لرستان، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد، غرب استان فارس، جنوب و شمال غرب اصفهان، نیمه شمالی بوشهر و جزایر شمالی خلیج فارس با "وزش باد شدید و سیلاب و طغیان رودخانه‌ها" مواجه خواهند بود.
به گزارش این سازمان: «در استان‌های مرکزی، جنوب قم، زنجان، همدان و طی بعد از ظهر و شب دامنه‌های البرز در استان‌های تهران، البرز، قزوین و سمنان بارش باران گاهی با رگبار و رعدوبرق و وزش باد شدید که پیامد آن آبگرفتگی معابر با احتمال سیلابی شدن مسیل‌ها پیش‌بینی می‌شود.»
طبق پیش‌بینی سازمان هواشناسی ایران، بعد از ظهر و شامگاه امروز دوشنبه نیز مسیرهای کوهستانی و گردنه‌های برفگیر دامنه‌های البرز در شمال و نقاط مرتفع جاده‌های کوهستانی زاگرس در شمال‌غرب و غرب کشور "بطور موقت با بارش برف" همراه بوده و "احتمال انسداد موقت جاده وجود دارد". همچنین آب‌های خلیج فارس بخصوص سواحل بوشهر و خوزستان نیز طی روزهای یکشنبه و دوشنبه "مواج و طوفانی" پیش‌بینی شده‌اند.
در گزارش سازمان هواشناسی ایران همچنین از شهروندان خواسته شده تا "برای حفظ ایمنی و جلوگیری از خسارات احتمالی" تا حد امکان از سفر به مناطق غرب و جنوب غرب کشور خودداری کرده و "از توقف در حاشیه و بستر رودخانه‌ها و مکان‌های مستعد سیلاب جدا خودداری و از فعالیت‌های کوهنوری" اجتناب ورزند.
انسداد "۱۳ محور شریانی"
سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای ایران نیز امروز با تأکید بر انسداد محورهای هراز و چالوس تا اطلاع بعدی، از مسدود شدن ۱۳ محور شریانی کشور خبر داد.
سیاوش محبی، رئیس پلیس راه شرق استان تهران، در خصوص محور مواصلاتی هراز گفت: «محور هراز به علت بارش باران و نداشتن ایمنی کافی ناشی از ریزش سنگ تا اطلاع بعدی بسته شد.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
بر اساس اعلام سازمان راهداری ایران، محورهای هراز، کرج-چالوس و بالعکس، یاسوج- شیراز، آق قلا- گرگان، اهرم-فراشبند، قدیم خرم آباد- پلدختر، آزادشهر- شاهرود، ایلام- مهران، خرم آباد- کوهدشت، خرم آباد- بروجرد، دره شهر پل دختر، درود- ازنا- شازند و حمیل- ایلام محورهای شریانی مسدود کشور هستند.
همچنین به گزارش تسنیم، در برخی محورهای استان‌های آذربایجان شرقی، همدان و کردستان در استان‌های آذربایجان غربی، اصفهان، بوشهر، تهران، خراسان رضوی، خوزستان، زنجان، فارس، قزوین، لرستان، استان مرکزی، مازندران، کرمانشاه، گلستان، گیلان، یزد، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری بارش برف و باران گزارش شده است.
محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی ایران، شامگاه یکشنبه اعلام کرده بود که "۱۰ هزار کیلومتر از راه‌های روستایی، فقرعی و شریانی کشور" به دلیل سیلاب آسیب دیده‌اند. به گفته اسلامی: «برآورد اولیه حاکی از خسارت ۱۶۰۰ میلیارد تومانی سیل به راه‌های کل کشور است.»
سفر اسحاق جهانگیری به لرستان
با وخیم شدن اوضاع شهرهای سیل‌زده ایران اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری و چهار تن از وزیران به استان‌های سیل‌زده از جمله به کرمانشاه، لرستان و خوزستان سفر کردند.
جهانگیری در لرستان گفت: «شرایط دورود بحرانی است و در شرایطی که موج بارندگی مناطق بیشتری از کشور را در بر گرفته و بسیاری از شهرهای کشورمان در ساعات اخیر شاهد بارش باران بوده اند، بحران در شهرهای غربی کشورمان در حال اوج‌گیری است.»
معاون اول رئیس جمهوری ایران در عین حال مدعی شده است: «این بارش‌ها یک انرژی، نیرو و امید جدیدی را در کشور دمید و امسال دیگر چندان از ناحیه تالاب‌هایی که خشک شده و ریزگرد تولید می‌کردند نگرانی نخواهیم داشت.»
خوزستان در "وضعیت قرمز"
مقامات محلی اما از اوضاع مناطق سیل‌زده ایران ابراز نگرانی می‌کنند. رسانه‌ها از "وضعیت قرمز" خوزستان خبر می‌دهند. در این استان دستور تخلیه بیش از ۷۰ روستا صادر شده است. سعید رضوانی، مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل استانداری خوزستان، گفته است که در مجموع تخلیه ۷۰ روستا به علت افزایش دبی و بالا آمدن رودخانه‌های دز و کرخه صادر شده است.
غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان، وضعیت کرخه را "حساس" توصیف کرده و از تلاش برای قانع کردن مردم جهت تخلیه مناطق خطرناک خبر داده است. به گفته او: «تاکنون ساکنین ۲۷ روستای خوزستان تخلیه شده‌اند و به ساکنین ۴۴ روستای دیگر نیز که در خطر سیلاب قرار دارند، اعلام کرده‌ایم که محل سکونت خود را ترک کنند.»
شریعتی همچنین ضمن تأکید بر ضرورت کنترل سیلاب، هشدار داد که طغیان رودخانه و همچنین بارش‌ها در استان‌های بالادست به سمت خوزستان آمده و این استان را با شرایط دشواری مواجه کرده است. به گفته استاندار خوزستان نیز در حال حاضر حدود ۹۰ درصد از حجم مخازن سدهای این استان پر شده است.
استاندار خوزستان روز گذشته از موافقت وزیر کشور ایران با "اعلام حالت فوق‌العاده" در این استان خبر داده بود. به گفته شریعتی: «بر اساس این تصمیم، تمامی دستگاه‌های عضو ستاد مدیریت بحران استان خوزستان موظف هستند تا پایان عادی شدن شرایط سیلاب در خوزستان، مرخصی کارکنان خود را لغو کنند.»
همچنین طبق گزارش‌های منتشرشده حجم آب ورودی به کارون لحظه به لحظه در حال افزایش است "تا جایی که بخشی از جاده ساحلی اهواز به زیر آب رفته است."
تداوم هشدارها
هشدار در مورد دیگر مناطق ایران نیز کماکان ادامه دارد. علی نظری، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان گلستان، اعلام کرده است که «احتمال ذوب برف در حوزه گرگانرود و قره‌سو و تداوم سیلاب در روزهای آینده در استان گلستان وجود دارد.»
مقام‌های محلی استان کرمانشاه نیز خبر داده‌اند که رودخانه گاماسیاب در شهرستان هرسین "در آستانه طغیان" است. به گفته امیر شاه‌آبادی، فرماندار هرسین: «با توجه به وضعیت طغیان رودخانه گاماسیاب مجبور به تخلیه روستاهای اطراف به ویژه روستای چمبتان از وجود سکنه هستیم.»
در این میان جلیل بالایی، مدیرکل مدیریت بحران استان کرمانشاه، از تخریب ۱۸۹ واحد مسکونی در سطح این استان به دلیل سیل و بارش‌های شدید خبر داد. تصاویر منتشرشده در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیز نشانگر آبگرفتگی خیابان‌های شهر کرمانشاه است. مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کرمانشاه نیز اعلام کرده که براثر بارش شدید باران و طغیان رودخانه‌ها، راه دسترسی به بیش از ۱۰۰ روستای این استان مسدود شده است. به گفته استاندار کرمانشاه نیز ۳۰ روستا در شهرستان روانسر بر اثر بارش شدید باران در محاصره آب قرار گرفته‌اند.
خبرگزاری ایسنا نیز از آسیب‌دیدگی دست‌کم ۸۰۰ منزل مسکونی در شرق مازندران و خسارت "۳۳۰ میلیارد تومانی" در این منطقه خبر داده است.
به گفته فرماندار اسدآباد، از شهرهای همدان، بیشتر روستاهای اسدآباد نیز در محاصره آبگرفتگی هستند و چند روستا "وضعیت بحرانی" دارند.
میثم جعفرزاده، مدیرکل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل وزارت نیرو نیز از "آماده‌باش تمامی تیم‌های عملیاتی صنعت آب و برق کشور" در استان‌های درگیر سیل "به‌ویژه استان‌های غربی و جنوب غربی" خبر داده است.
حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، شامگاه یکشنبه بر اختصاص "تمام امکانات برای مدیریت نهایی سیلاب‌ها تا اطمینان کامل از سلامت مردم در نقاط مختلف کشور" تأکید کرد. حبیب‌الله سیاری، معاون هماهنگ‌کننده ارتش ایران نیز با تأکید بر "هم‌افزایی نیروهای مسلح و ستاد مدیریت بحران" اعلام کرده است: «شرایط کنونی به گونه‌ای نیست که فرصتی برای اجازه گرفتن از مقام بالادست باشد و به همین دلیل بسیاری از اختیارات به فرماندهان ارتش واگذار شده است تا خود در محل و بر اساس وضعیت به سرعت تصمیم‌گیری و آن را اجرایی کنند.»
به گفته این مقام نظامی ایران، اقدام ارتش برای کمک به سیل‌زدگان در راستای فرمان علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در خصوص "کمک نیروهای مسلح به دستگاه‌های مسئول برای سازماندهی شرایط سیلاب و مردم‌یاری" صورت می‌گیرد. دریادار سیاری گفت: «یک قرارگاه به نام قرارگاه امداد ذوالفقار تشکیل شده است و همه پادگان‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران تحت کنترل این قرارگاه هستند تا بتوانیم در این شرایط اقدام لازم را انجام دهیم.»
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران نیز هفته گذشته از ارتش و سپاه پاسداران درخواست کرده بود تا برای تخلیه آب از شهرها در پی وقوع سیل اخیر از "توانمندی" خود استفاده کنند.