ماهواره ایرانی پرتابشده به فضا در مدار قرار نگرفت
۱۳۹۷ دی ۲۵, سهشنبهمحمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات جمهوری اسلامی، شامگاه دوشنبه از مأموریت ناموفق ماهواره پرتابشده ساخت ایران به فضا موسوم به "پیام" خبر داد. آذری جهرمی در حساب توییتر خود نوشت: «بامداد با وزرای ICT دولتهای هشتم تا دوازدهم به پایگاه فضایی امام خمینی رفتیم. ماهوارهبر با طی دو مرحله موفق، در مرحله سوم به سرعت کافی نرسید و "پیام" در مدار آرام نگرفت.»
وزیر ارتباطات ایران در پیام توییتری خود در عین حال از کار بر روی یک ماهواره دیگر به نام "دوستی" خبر داد.
آذری جهرمی بامداد روز گذشته در توییتر نوشته بود: «خبرهای خوبی براتون دارم. حدس بزنید چی شده؟». به نظر میرسد "خبر خوب" وزیر ارتباطات ایران پرتاب همین ماهواره به فضا بوده که او سپس از ناموفق بودن مأموریت آن خبر داد.
وزیر ارتباطات ایران اندکی پس از اعلام خبر قرار نگرفتن ماهواره "پیام" در مدار، باز هم در این شبکه اجتماعی نوشت: «دوست داشتم با خبر خوب همه را شاد كنم اما گاهی زندگی آنطور كه انتظار داريم پيش نميرود... ولی نبايد كوتاه بياييم و متوقف شويم. دقيقا در همين شرايط است كه ما ايرانيان با بقيه ملتها در روحيه وشجاعت متفاوتيم. اين بارهم با تلاش بيشتر، به دنيا ثابت ميكنيم كه "دوستی" موفق ميشود انشاءالله.»
محمدجواد آذری جهرمی امروز سهشنبه ۲۵ دی (۱۵ ژانویه) گفت: «خبر خوب مربوط به پرتاب ماهواره امیرکبیر بود که امروز ساعت ۴ صبح در مرکز امام خمینی وزارت دفاع قرار گرفت. با وزرای سابق ارتباطات میزبان دوستانمان در وزارت دفاع بودیم.». او افزود: «سرعت جدا شدن ماهواره از ماهوارهبر مناسب نبود و به سرعت مطلوب نرسید و متاسفانه در لحظه آخر ماهواره در مدار قرار نگرفت.»
وزیر ارتباطات دولت دوازدهم همچنین گفت: «دانشمندان در مجموعه تولید ماهواره عملیاتی به موفقیت رسیدند. این دستاورد بزرگی بود. دوستان دفاعی همه تلاش خود را کردهاند و همه مراحل را با موفقیت پشت سر گذاشتهاند. فرایند ساخت ماهواره و در مدار قرار گرفتن آن تکنولوژی پیچیدهای است. اخبار مربوط به شکست ماهوارههای خارجی را شنیدهاید و این فقط منحصر به ما نیست. ما دستاوردهای زیادی در حوزه فضایی داشتیم.»
آذری جهرمی تأکید کرد: «ما دوست داشتیم خبر خوب به مردم بدهیم اما به هر حال هر کاری فراز و فرودهایی دارد. ما ناامید نمیشویم و مجددا برای این موضوع تلاش خواهیم کرد.»
قاسم تقیزاده، جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، هشتم آذرماه گذشته از پرتاب "سه ماهواره ساخت نیروهای متخصص داخلی" به فضا توسط ایران "در ماههای آینده" خبر داده بود.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا نیز ۱۳ دیماه گذشته طی بیانیهای ضمن اشاره به اینکه ایالات متحده "نظارهگر سیاستهای مخرب رژیم ایران نخواهد ماند"، به برنامه پرتاب این ماهوارهها به فضا اشاره کرده و آن را نقض صریح قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در مورد استفاده از فناوری موشکهای بالستیک ایران دانسته بود. پمپئو تأکید کرده بود که پرتاب ماهوارهها در مدار زمین ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است. این قطعنامه از جمهوری اسلامی ایران خواسته است، از هر گونه فعالیت در رابطه با موشکهای بالستیک با توانایی حمل کلاهک هستهای پرهیز کند.
جمهوری اسلامی اما بهرغم هشدار وزارت خارجه آمریکا از تداوم برنامه موشکی و فضایی ایران خبر داده بود. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، کمتر از یک هفته پس از سخنان همتای آمریکاییاش گفت که «هیچ قانون بینالمللی در ممنوعیت این برنامه وجود ندارد.»
به گفته مقامهای جمهوری اسلامی، موشکهای ایران "صرفا اهداف دفاعی دارند و قابل مذاکره نیستند". ظریف پیشتر نیز در نشست دوحه اعلام کرده بود که «قطعنامه ۲۲۳۱ تنها به کلاهک هستهای موشکها اشاره دارد و بازدارنده آزمایش موشکی نیست.». او از همتای آمریکایی خود خواسته بود که قطعنامه ۲۲۳۱ را مطالعه کند و بداند که موشکهای نقطهزن به کلاهکهای متعارف مجهزند.
فرانسه نیز با نگرانی به خبر پرتاب موشکهای ماهوارهبر توسط ایران واکنش نشان داده بود. وزارت خارجه فرانسه ۲۱ دیماه گذشته از ایران خواسته بود تا "بلافاصله" تمامی فعالیتهای مرتبط با موشکهای بالستیک با توانایی حمل کلاهکهای هستهای را متوقف کند. سخنگوی وزارت خارجه فرانسه نیز همچون پمپئو گفته بود که برنامه موشکی جمهوری اسلامی با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت منطبق نیست.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، روز گذشته در گرگان از پرتاب این ماهواره به فضا خبر داده و گفته بود: «ماهواره پیام به زودی توسط ماهوارهبر ساخت داخل به فضا پرتاب خواهد شد و در ۶۰۰ کیلومتری زمین قرار میگیرد.». به گفته روحانی: «هم ماهواره و هم ماهوارهبر توسط جوانان و دانشگاهیان کشورمان به ویژه دانشگاه امیرکبیر ساخته شده است.»
همزمان بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز در مورد موشکهای ماهوارهبر ساخت ایران گفته بود: «ساختار ماهوارهای که در این حوزه کار میشود و همچنین سکوی پرتاب ماهواره و ساختار فنی آن به لحاظ سرعت، برد و موتور و همچنین سکوی پرتاب که متعلق به موشکهای نظامی است متفاوت است.». قاسمی دلیل "نیاز ایران به این تکنولوژی" را "پیشبینی هواشناسی و مسائل اقلیمی" عنوان کرده بود.
مصطفی صفوی، مجری طرح ماهواره "پیام" و عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، با اشاره به "ماموریتهای" این ماهواره گفته است: «دادههای به دست آمده از این ماهواره قابل کاربرد در حوزههای هواشناسی، هواپیمایی کشوری، بنادر و دریانوردی، راهداری، اکتشاف نفت و گاز، پایش ریزگردها و مدیریت جنگلداری و بیابانزایی است.»
مقامهای آمریکایی اما پرتاب موشکهای ماهوارهبر توسط ایران را پوششی برای آزمایش موشکهای دوربرد با توانایی حمل کلاهک هستهای میدانند.