نگرانی علمالهدی و منتظری از "فلج اقتصادی" و "خطر جاسوسان"
۱۳۹۷ آذر ۱۶, جمعهتاکید بر ۱۶ آذر، روز دانشجو در ایران و مصادره به مطلوب آن برای طرح شعارهای "استکبارستیزانه" و حمله به آمریکا و غرب شاهبیت خطبههای امروز ائمه جمعه در ایران بود.
بسان همیشه، تندترین حرفها بر زبان احمد علمالهدی، امام جمعه مشهد و نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی جاری شد. او در سخنانش گفت که روز ۱۶ آذر ۱۳۳۲«سه دانشجو خونشان در زمین دانشگاه ریخت در روزی که قرار بود فردایش معاون رئیسجمهور امریکا به تهران بیاید. فردای آن روز، معاون رئیسجمهور امریکا به دانشگاه تهران آمد در حالی که سالن دانشکده فنی به خون این سه دانشگاه رنگی بود و از دانشکده حقوق، دکترای افتخاری گرفت. این مسئله، عناد امریکاییها را با این ملت و کشور نشان داد.»
این که دانشجویان کشتهشده در ۱۶ آذر وابسته به نیروهای ملی و چپ بودهاند در سخن علمالهدی بیاشاره ماند. یکی از نقدهای منتقدان پیوسته این بوده است که جمهوری اسلامی با آن مناسبت همیشه به سوداگری سیاسی مشغول بوده، و آن را به ابزاری برای تداوم آمریکاستیزی تبدیل کرده و در عین حال در سرکوب نیروهای ملی و چپ هم از هیچ اقدامی فروگذار نکرده است.
گرچه منتقدان میگویند که در مناسبات بینالمللی دوست و دشمن دائمی وجود ندارد، ولی علمالهدی به سیاق رهبر جمهوری اسلامی ایران با خشنودی از این یاد کرد که "عناد و دشمنی آمریکا" ۶۵ سال است که ادامه یافته و هیچکس اجازه ندارد از مذاکره و عادیسازی مناسبات با این کشور یاد کند. او گفت: «اگر این فکر در انسانی ایجاد شود که در رابطه با امریکا تجدیدنظر کنیم، این فکر یا شیطانی است یا مالیخولیایی.»
"رابطه ما با دنیای غرب از نظر اقتصادی باید قطع شود"
علمالهدی اروپا را هم در کنار آمریکا گذاشت و گفت: «اروپا چیز جدایی از امریکا در جنایت علیه ملت ما نیست. اروپا همراه امریکا است.» و در حالی که دولت تلاش میکند از طریق رابطه با اروپا ثمرات اقتصادی برجام و کاهش اثرات تحریمهای آمریکا را دنبال کند، علمالهدی آن را به باد حمله گرفت و متهم کرد که با «برجام توانمندی هستهای ملت را که به خون جوانان توام شده بود، به پای امریکا و اروپا ریختید و با تصویب FATF و CFT، شخصیت این ملت را به پای اروپا».
با این همه، علمالهدی بدون اشاره به تحریمها و سیاستهایی که به تشدید آن منجر شدهاند و با تقدیر از مهفوم مبهمی به نام "اقتصاد مقاومتی" که از سوی رهبر جمهوری اسلامی مطرح شده، تقصیر مشکلات اقتصادی را به گردن دولت انداخت: «نسخه رهبری را کنار گذاشتید و به اروپا و امریکا چسبیدهاید که نتیجهاش امروزش، پریشانیهایی را برای ملت ایران ایجاد کرده است... ما در شرایط ویژهای هستیم و دشمن میخواهد اقتصاد کشور را فلج کند.»
امام جمعه مشهد نهایتا خواهان قطع هرگونه رابطه اقتصادی با اروپا شد.
"جاسوسان همه جا حضور دارند"
محمدعلی موحدی کرمانی، امام جمعه تهران نیز با تفسیری مشابه با جناح تندرو در ایران از ۱۶ آذر، و نسبتدادن "استکبارستیزی و آمریکاستیزی" این جناح با این مناسبت، از وضعیت اقتصادی لب به شکایت گشود. او بدون اشاره به تحریمها صرفا همان حرفهای علمالهدی را تکرار کرد: «ما در شرایط ویژهای هستیم و دشمن میخواهد اقتصاد کشور را فلج کند.» حرفی که به گفته منتقدان تازه نیست و در ۴۰ سال گذشته عمدتا این "دشمن" بوده است که مقصر مشکلات ریز و درشت ایران تلقی شده است.
البته "رصدکردن و مقابله با دشمن" صرفا به اظهارات و خطبهها محدود نمانده، بلکه در همان روزی که علمالهدی و موحدی کرمانی این سخنان را ادا کردند، محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور از "حضور گسترده جاسوسان دشمن" در همه جا ابراز نگرانی کرد و از جاسوسانی گفت که «آمریکا، رژیم صهیونیستی و عوامل منطقهای آنها قطعا در بخشهای مختلف کشور و دستگاههای گوناگون جاسازی کردهاند».
او گفت که "امروز خطر جاسوسی یک خطر بسیار جدی" برای جمهوری اسلامی است و مقامات قضایی و اطلاعاتی و از جمله وزارت اطلاعات "موظفند که در این زمینه با جدیت و برنامهریزی کار کنند".
در ماههای گذشته جمهوری اسلامی پیوسته از "نفوذ دشمن" از مسیر مسائل و فعالیتهای زیست محیطی یا برنامههای مربوط به توسعه جمعیت سخن گفته و عدهای را نیز با چنین اتهامهایی بازداشت کرده است. تحلیلگران بعید نمیدانند که این سخنان دادستان بیش از پیش در راستای تمرکز محدودیتها و انسدادها علیه همه آن فعالیتهای اقتصادی باشد که دولت یا بخش خصوصی در ارتباط با جهان خارج دنبال میکنند و لزوماَ از منافع و ملزومات ارکانهای اقتصادی وابسته به نهادی امنیتی و نظامی تبعیت نمیکند.