ظریف: برای بدترین سناریوی ممکن آماده‌ایم

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، در نخستین مصاحبه خود با رسانه‌های خارجی پس از خروج واشنگتن از برجام، در گفت‌وگویی با شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان شرکت کرد و از جمله آمریکا را بیماری نامید که "معتاد به تحریم" است. او ضمن رد مذاکره با آمریکا یا مذاکره مجدد بر سر برجام گفته است که ایران برای "بدترین سناریوی ممکن" آماده است.

ظریف در پاسخ به این پرسش که چرا ایران به وجود آگاهی از "اعتیاد" آمریکا به تحریم، برجام را ادامه داده، گفت: «این یکی از اشتباهات بود، مشکل این بود که ما گمان می‌کردیم آمریکا یاد گرفته که در مورد ایران، تحریم‌ها دشواری‌های اقتصادی ایجاد می‌کند اما نتایج سیاسی را که آن‌ها هدف گرفته‌اند به دنبال ندارد؛ من گمان می‌کردم که آمریکایی‌ها این درس را آموخته‌اند، متاسفانه در این زمینه اشتباه می‌کردم».

هفته گذشته نیز علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در سخنانی که سپس از سایت‌های ایران حذف شد و پس از مدتی تعدیل یافت، گفته بود که در روند مذاکرات هسته‌ای "اشتباه" کرده و به وزیر خارجه ایران اجازه مذاکره با آمریکا را داده است.

ظریف در مصاحبه خود با سی‌ان‌ان همچنین ضمن رد امکان مذاکره با واشنگتن، تأکید کرد که توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی موسوم به برجام بدون حضور آمریکا نیز به حیات خود ادامه خواهد داد.

وزیر خارجه ایران اما روز گذشته گفته بود که اتحادیه اروپا در راستای حفظ برجام "هنوز آماده هزینه کردن نیست" و اقدامات اروپایی‌ها تاکنون نیز "بیش از آنکه عملیاتی باشد، اعلام موضع بوده است.

ظریف در پاسخ به این پرسش که آیا همچون دیدار رهبران آمریکا و کره شمالی، امکان دیدار روحانی و ترامپ هم وجود دارد، چنین امری را منتفی دانست و گفت: «نه؛ وقتی پیشرفت بزرگ قبلی ما دور انداخته شده است». او افزود که «توافق پیشین برای ما آزمونی بود که آیا می‌توانیم به آمریکا اعتماد کنیم یا نه».

رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی هفته گذشته خود مذاکره با آمریکا را منتفی دانسته و اعلام کرده بود که آن را ممنوع خواهد کرد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

محمدجواد ظریف در پاسخ به پرسشی در مورد امکان "توافقی پایدار" با رئیس جمهوری آمریکا نیز گفت: «این به پرزیدنت ترامپ بستگی دارد. اینکه آیا می‌خواهد کاری کند که ما باور کنیم او طرفی قابل اعتماد است یا نه». وزیر خارجه ایران ‌در مورد بی‌اعتمادی جمهوری اسلامی به رئیس جمهوری آمریکا افزود: «اگر وقتمان را صرف او کنیم و او توافقی دیگر امضا کند، چقدر پایدار خواهد بود؟ تا پایان دوره ریاست جمهوری او؟ یا تا وقتی که محل امضای توافق را ترک می‌کند؟».

ظریف همچنین با اشاره به مشکلات اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی ایران، به سیاست‌های جدید اقتصادی دولت ایران پرداخت و گفت: «تحولات اقتصادی که اکنون می‌بینید به دلیل اقداماتی است که باید انجام می‌شد تا برای آن روزها (روزهای تحریم) آماده شویم؛ لذا ما برای بدترین سناریوی ممکن آماده‌ایم».

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، روز ۸ ماه مه گذشته (۱۸ اردیبهشت) خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران را اعلام کرد. دور نخست تحریم‌ها ۱۵ مرداد گذشته از جمله در حوزه‌های خرید و تهیه دلار توسط جمهوری اسلامی، تجارت طلا و فلزات گرانبها و خودروسازی، آغاز شد. ۱۳ آبان‌ماه آینده نیز تحریم‌های آمریکا در حوزه نفت و انرژی و مبادلات بانک مرکزی ایران اعمال خواهد شد.

بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران حتی پیش از اجراییشدن تأثیرات خود را بر اقتصاد ایران گذاشت. در پی التهابات شدید بازار ارز از اوایل سال جاری (۱۳۹۷) ارزش ریال ایران تقریبا نصف شد. التهاب بازار ارز هم‌زمان بود با هجوم شهروندان ایران برای خرید دلار؛ اقدامی که مردم به قصد حفاظت از ارزش دارایی‌های نقدی خود انجام می‌دادند.

با وجود این، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری، دو روز پیش ابراز خوش‌بینی کرد که به‌رغم شرایط "خطیر" و تحریم‌ها و بحران اقتصادی ایران، کشور در "بن‌بست نیست" و می‌تواند با تکیه بر نیروی انسانی و منابع طبیعی خود تحریم‌های آمریکا را تاب بیاورد.

خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های این کشور علیه ایران، با مخالفت اروپایی‌ها مواجه شد. به‌رغم تأکید اتحادیه اروپا بر تلاش در جهت حفاظت از شرکت‌های اروپایی طرف معامله با ایران، تاکنون بسیاری از این شرکت‌ها از توقف فعالیت‌های خود در ایران خبر داده‌اند.