ایران و خطر تهدید امنیت غذایی و افزایش بیماری‌ها
۱۳۹۷ مرداد ۶, شنبه
معاون وزیر راه و رئیس سازمان هواشناسی می‌گوید افزایش غلظت گازهای گلخانه‌ای و تغییر کاربری اراضی از جمله علت‌های گرمایش جهانی است که موجب تغییرات آشکاری در وضعیت اقلیمی ایران شده است.
داود پرهیزکار، شنبه ششم مرداد به خبرگزاری ایلنا گفت: «افزایش دما، کاهش بارش و افزایش فراوانی رخداد پدیده‌های حدی جوی-اقلیمی در کشور به ویژه در دو دهه اخیر، از جمله اثرات تغییر اقلیم در ایران هستند.»
او خاطر نشان کرد که به خاطر تغییرات اقلیمی، دمای هوای ایران در نیم قرن گذشته به طور میانگین در هر دهه چهار دهم درصد افزایش یافته اما تاثیر این تغییرات بر کمینه دما آشکارتر است و در کلان‌شهرهای رو به توسعه همچون تهران، اصفهان و شیراز به شکل‌گیری پدیده "جزیره گرمایی" منجر شده است.
معاون وزیر راه در توضیح این وضعیت می‌گوید در حدود نیم قرن گذشته تفاوت شبانه‌روزی دما (اختلاف بین دمای بیشینه و کمینه) با آهنگ یک و شش دهم درجه در هر دهه رو به کاهش بوده است.
پرهیزکار با استناد به دادهای ایستگاه‌های هواشناسی گفت: «تغییرات بارش کشور نشان از کاهش آن با شیب ۱۱ میلیمتر بر دهه دارد، و علاوه بر کاهش بارش، تبخیر و تعرق پتانسیلی (نیاز آبی بالقوه) با شیب ۵۴ میلیمتر بر دهه افزایش یافته است. از سال ۱۳۸۴ تاکنون دهک‌های نمایه خشکسالی کشور منفی بوده و طی این مدت کشور با خشکسالی انباشت شده مواجه شده است.»
چشم‌انداز ادامه خشکسالی در منطقه
رئیس سازمان هواشناسی تاثیرات تغییرات اقلیمی را منحصر به ایران ندانسته و تصریح کرده که میانگین بارندگی از مدیترانه تا افغانستان رو به کاهش است. او می‌گوید اگر کشورها به توافق‌نامه آب و هوایی سال ۲۰۱۵ پاریس پایبند نباشند، کاهش بارش در مقایسه با بلند مدت در غرب و بخش‌هایی از شرق ایران تا ۲۰ درصد، در سوریه، اردن، مناطق فلسطینی‌نشین و عراق تا ۳۰ درصد و در افغانستان نیز تا ۲۰ درصد خواهد بود.
افزایش دمای هوا در بسیاری از شهرهای ایران با شدت گرفتن گرد و غبار، کمبود آب و قطع برق همراه بوده و زندگی در بسیاری از مناطق را مختل کرده است.
به گفته رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، میانگین دمای هوا در ایران طی ده ماه گذشته نسبت به شاخص‌های بلندمدت یک درجه افزایش یافته و در این مدن ۱۱ بار دمای بالای ۵۰ درجه در نقاط مختلف، به خصوص در استان خوزستان به ثبت رسیده است.
بر پایه این گزارش شهر اهواز، مرکز استان خوزستان با ثبت دمای ۵۳ درجه گرم‌ترین شهر ایران در ده ماه گذشته بوده و استان‌های ایلام، هرمزگان، بوشهر، فارس و سیستان و بلوچستان نیز دمای ۵۰ درجه را تجربه کرده‌اند.
به گزارش پایگاه خبری انتخاب روز شنبه ششم مرداد در پی طوفان در منطقه سیستان که سرعت آن در برخی مناطق به ۱۰۳ کیلومتر در ساعت می‌رسید، گرد و غبار به شدت افزایش یافت و غلظت ذرات معلق در هوای شهرستان زابل به حدود ۱۳ برابر حد مجاز رسید.
پیامدهای هولناک تغییر اقلیم
رئیس سازمان هواشناسی ایران می‌گوید گرمایش جهانی پیامدهایی گوناگونی مانند افزایش پدیدهای جوی و اقلیمی نظیر طوفان شدید، بارش سهمگین به رغم کاهش میانگین بارش، کاهش محصولات زراعی و باغی و افزایش انواع بیماری‌های انسان، دام و گیاه، را در پی خواهد داشت.
داود پرهیزکار به ایلنا گفته که گرمایش جهانی همچنین می‌تواند افزایش روند بیابان‌زایی، کاهش کیفیت شاخص زیست اقلیمی و کم رونق شدن گردشگری، افزایش بیماری‌های مناطق گرمسیری مانند مالاریا، افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در بخش‌های کشاورزی، افزایش خسارت ناشی از حوادث غیرمترقبه، کاهش‌اعتماد به برنامه‌ریزی و بودجه سالانه و همچنین افزایش مهاجرت از مناطق در معرض مخاطره در ایران را به دنبال داشته باشد.
پیش از این نیز برخی کارشناسان و حتی شماری از مسئولان نیز هشدار داده‌اند که برخی اختلال‌های زیست‌محیطی مانند خشک شدن کامل دریاچه ارومیه مهاجرت چند میلیون شهروند ساکن منطقه را در پی خواهد داشت و زندگی شمار بیشتری از مردم شهرها و استان‌های اطراف را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
معاون وزیر راه خاطر نشان کرد که علیرغم چالش‌ها و پیامدهای زیانبار تغییر اقلیم، با سیاست‌گذاری و مدیریت صحیح می‌توان برخی از این چالش‌ها را به فرصت‌هایی برای رشد اقتصاد و افزایش تعاملات بین‌المللی بدل کرد. او یکی از این فرصت‌ها را تبدیل ایران به قطب تولید انرژی پاک با استفاده از منابع عظیم انرژی خورشیدی عنوان کرد.
رئیس سازمان هواشناسی اذعان دارد که ایران بر خلاف کشورهایی مانند مراکش و عربستان از تلاش برای جذب سرمایه‌گذاری در استفاده از انرژی خورشیدی غفلت کرده است.
نقش سیاست‌گذاری در بحران کم‌آبی
گرچه تغییر اقلیم و گرمایش جهانی در بسیاری از معضلاتی که ایران با آن روبروست نقش مهمی داشته، اغلب کارشناسان سوءمدیریت و سیاست‌های نادرست در چهار دهه گذشته را عامل مهم‌تری در بروز بحرانی‌هایی ارزیابی می‌کنند که هر روز دامنه آن گسترش می‌یابد و به حرکت‌های اعتراضی و تنش در میان شهروندان دامن می‌زند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
عیسی کلانتری، معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست حدود یک ماه و نیم پیش اعتراف کرد که جمهوری اسلامی به لحاظ حفظ محیط زیست از "کشورهای سرافکنده" جهان است. او "یک‌جانبه‌نگری" در سیاست‌های زیست‌محیطی چهار دهه گذشته را عامل در معرض بی‌آبی قرار گرفتن ۷۰ درصد جمعیت ایران عنوان کرد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، کلانتری ۲۴ خرداد گفته است که از ابتدای تاسیس حکومت جمهوری اسلامی "به علت جهل و ناآگاهی" همواره امر توسعه در برابر محیط زیست قرار گرفته و به توسعه پایدار توجهی نشده است.