1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
تاریخ

رهبر بی‌سرزمین

۱۳۹۷ اسفند ۲۳, پنجشنبه

۱۴ مارس ۱۹۰۳: ۱۱۶ سال پیش در چنین روزی مصطفی بارزانی در بارزان زاده شد.

https://p.dw.com/p/3F02e
Mustafa Barzani
عکس: Imago/Sven Simon

ایران را دوست می‌داشت و خودمختاری كردستان را هدف جنبش كردها اعلام می‌كرد.

زادگاهش در كردستان عراق از شرق به ایران، از غرب به سوریه و از شمال به تركیه نزدیک است و او هم مانند بیشتر همشهریانش جز زبان مادری به زبان‌های عربی، فارسی و تركی مسلط بود.

پیشینیانش از رهبران مذهبی بودند.

نوزاد بود كه به زادگاهش تاختند و او را به همراه خانواده‌اش به زندانی در دیار بكر بردند.

۱۲ ساله بود كه در حضور او، برادر بزرگش را در موصل كشتند كه علیه عثمانیان شورید.

۱۶ ساله بود كه فعالانه در خیزش كردان علیه نیروهای استعمارگر بریتانیا شركت كرد و ۲۸ ساله بود كه از سوی حكومت مركزی عراق به جنوب كشور تبعید شد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

۴۰ ساله بود كه رهبری عشیره بارزانیان را پذیرفت و ۳ سال پس از آن دستور شورش علیه حكومت مركزی عراق را صادر كرد و در راستای رسیدن به حق خودگردانی برای كردان، رهبری حزب نوبنیاد دموكرات كردستان را به عهده گرفت و تا پایان عمر این مقام را دارا بود.

او در همان سال به ایران گریخت و در تشكیل جمهوری مهاباد شركت كرد و با سركوب جمهوری‌خواهان مهاباد به شوروی پناهنده شد.

در شوروی، نخست به عنوان یك كارگر ساده می‌زیست، ولی توانست رهبران آن كشور را مجاب كند كه به او و پیروانش آموزش نظامی دهند.

بارزانی در آكادمی نظام شوروی تا درجه ژنرالی پیش رفت.

۵۵ ساله بود كه با انجام كودتا و فروپاشی سلطنت به عراق بازگشت و سه سال با رهبر كودتا، عبدالكریم قاسم همراه بود، اما خواسته او مبنی بر استوارسازی زبان كردی در مدارس كردستان عراق به بحران و سركوب كردها توسط كودتاچیان و ویرانی بیش از ۱۲۵۰ روستای كردنشین انجامید.

۷۲ ساله بود كه پس از تجزیه حزب دموكرات كردستان به چند جبهه و حزب، به ایران رفت و چند بار برای درمان سرطان به آمریكا سفر كرد.

تأكید او همواره بر خودگردانی برای كردان به ویژه كردان ایران بود و حتی در گفت‌وگو با روزنامه اطلاعات گفت:

«كردها هرگز تجزیه‌طلب نبوده‌اند و فقط خواستار به رسمیت شناخته شدن حقوقشان هستند. ما با ایران كنار آمده‌ایم و جزئی از این سرزمین هستیم.»

مصطفی بارزانی در ۷۶ سالگی در واشنگتن درگذشت.