سفره ایرانیها با گرانی مواد غذایی کوچکتر شد
۱۳۹۷ بهمن ۲۵, پنجشنبهمرکز آمار ایران نرخ تورم نقطه به نقطه در دی ماه ۹۷ را در همه شهرهای کشور ۳۹.۶ درصد اعلام کرده است. برخی اما مدعیاند این آمار بانک مرکزی غیرواقعی است و تورم واقعی را باید در سفره ایرانیها مشاهده کرد تا جایی که چای خارجی، رب گوجه فرنگی و برنج داخلی، البته بعد از گوشت قرمز و مرغ، صدرنشین افزایش قیمتها شدهاند.
آمارهای مرکز آمار ایران تنها "متوسط" قیمتها را نشان میدهد و رسانههای داخل ایران همچنان به قیمتهای روز بازار استناد میکنند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
قیمت هر کیلوگرم گوشت تازه در بازار شمال شهر تهران طی روزهای اخیر به ۱۷۰ هزار تومان نزدیک شده است. قیمت هر کیلوگرم گوشت تازه در نقاط مرکزی و جنوب شهر تهران هم ۸۵ هزار تومان را پشت سر گذاشته است.
این در حالی است که قیمت هر کیلوگرم گوشت گوسفندی در تیرماه ۹۷، ۴۹ هزار و ۴۳۰ تومان و قیمت هر کیلوگرم گوشت گوسفندی در همان ماه ۴۹ هزار و ۴۳۰ تومان بوده است.
در گروه میوه و تره بار نیز به استناد مرکز آمار ایران، قیمت موز و سیب درختی زرد از آذر ماه ۹۷ روند صعودی داشته است. خانوادهها اما خوشبختانه توانستند در گروه حبوبات، همچنان عدس را به قیمت دولتی و به مبلغ ۱۰ هزار و ۹۰۰ تومان بخرند.
قیمت یک املت ساده
بخشهایی از نارضایتی و اعتراض خانوادههای ایرانی نسبت به گرانی مواد غذایی و ناتوانیشان در خرید انواع گوشت و مرغ و اقلام دیگر توسط برخی رسانهها در ایران بازتاب پیدا کرده است.
خانوادهها معتقدند تهیه سادهترین غذا مانند املت برای سه نفر با احتساب حداقل قیمتها شامل تخم مرغ شانهای ۱۵ هزار تومان، گوجه فرنگی کیلویی ۹۵۰۰ و روغن لیتری ۹۵۰۰ تومان، مقرون به صرفه نیست.
به گفته خانوادهها اقدامات جدید دولت برای توزیع گوشت قرمز منجمد کیلویی ۲۹ تا ۴۰ هزار تومان و مرغ یخزده هم با قیمت متغیر ۵۶۰۰ تا ۶۴۰۰ تومان تاکنون نتوانسته سفره زمستانی آنها را به نسبت تابستان ۹۷ رنگین کند.
"منتظر افزایش ۱۰۰ درصدی قیمتها باشیم"
دولت حسن روحانی با زمزمههای پیش از شروع تحریمها، سیاست تعیین نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی را در پیش گرفت که واکنشهایی را به همراه داشت و برخی کارشناسان معتقد بودند با اجرای این سیاست، زمینه "رانت" برای عدهای ایجاد میشود و با آغاز مرحله دوم تحریمها، موج تورم و گرانیها از راه میرسد.
کاوه زرگران، دبیرکل کانون انجمنهای صنایع غذایی ایران، با انتقاد از سیاست تعیین نرخ ارز، هشدار داده بود که پرداخت ارز دولتی به چند قلم کالا مانند ذرت، جو، دانه روغنی و ... باعث جلوگیری از افزایش قیمتها نخواهد شد.
او همچنین از افزایش حداقل صد درصدی قیمت محصولات غذایی خبر داده بود؛ آنچه امروز خانوادهها در سفره خود میبینند.
بانک مرکزی همان زمان و با اعلام تغییرات نرخ مواد غذایی در هفته منتهی به ۸ مرداد ۹۷ ، از "افزایش قیمت شش گروه" کالایی از جمله گوشت مرغ تازه خبر داده بود.
"سیاست توزیع گوشت جواب نداد"
دولت در ماههای اخیر برای رهایی از افزایش صعودی قیمت کالاهای اساسی، به واردکنندگان اقلام ضروری، ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی اختصاص داد تا مایحتاج اساسی خانوادهها از جمله گوشت و مرغ منجمد تامین شود.
با گذشت چند هفته از توزیع گوشتهای منجمد، رسانههای ایران صفهای خرید گوشت را همچنان طولانی گزارش میکنند. در همین حال برخی مسئولان اجرایی برنامه توزیع گوشت دولتی را سیاست درستی نمیدانند.
همزمان اعلام شد که شرکت تهیه و توزیع دام دیگر وظیفه توزیع گوشتهای وارداتی را ندارد و وزارت صنعت، معدن و تجارت این مسئولیت را برعهده میگیرد.
پیشتر رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت، در جلسه ستاد تنظیم بازار، از بازار نابسامان توزیع گوشت قرمز یخزده انتقاد کرده و گفته بود که با "بخشنامههای دستوری" بازار مرغ و گوشت اصلاح نمیشود. برخی رسانهها در ایران همین سخنان وزیر را باعث تغییر دادن متولی توزیع گوشت منجمد دانستهاند.
۵۰ هزار میلیارد تومان رانت با ارز دولتی
به گزارش رسانهها در ایران، برخی واردکنندگان و فعالان اقتصادی با دریافت ارز ۴۲۰۰ تومانی دولتی، گوشت مورد نیاز را وارد کشور کردهاند ولی آن را از گمرک ترخیص نمیکنند.
علی اکبر کریمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، درباره این "سودجویی" برخی فعالان اقتصادی را رانتخواری نامید و در گفتگو با شبکه دو تلویزیون دولتی ایران مدعی شد: «در واردات کالاهای اساسی با استفاده از ارز نیمایی بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان رانت وجود دارد که مشخص نیست در جیب چه کسی میرود.»
او با بیان اینکه نظام توزیع کشور دچار "اختلالاتی" است که بخشی از آن ساختاری و بخشی دیگر مدیریتی است، اظهار داشت: «در حالی که ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات ۲۵ قلم گروه کالای اساسی اختصاص مییابد، سازوکارهایی که بتواند کالاهای وارد شده را با قیمت مناسب به جامعه هدف برساند، دچار اختلال است.»
دادستانی به بازار توزیع گوشت وارد شد
اختلال مورد اشاره این نماینده مجلس میتواند به گزارشهای نیروی انتظامی و مسئولان سازمان تنظیم بازار مربوط شود که در روزهای اخیر از کشف و ضبط محمولههای گوشت قرمز وارداتی در برخی بنادر و مراکز گمرک خبر دادند.
به تازگی ۱۶ میلیون کیلوگرم گوشت منجمد در ۶۱۹ کانتینر در منطقه ویژه شهید رجایی کشف و شناسایی شده است. دادستانی تهران نیز همواره به سودجویان و "اخلاگران" بازار گوشت منجمد و گرانفروشان اقلام خوراکی در ایران هشدار داده که قوه قضائيه با متخلفان برخورد میکند.