ابعاد باورنکردنی قاچاق بنزین و طرح بازگشت کارت سوخت
۱۳۹۷ مهر ۲۰, جمعهبا افزایش سرسامآور بهای دلار و دیگر ارزهای معتبر خارجی در بازار آزاد ایران، تفاوت بهای بنزین و دیگر فرآوردههای نفتی در این کشور نسبت به کشورهای همسایه که پیش از این هم فاحش بود به شدت افزایش یافت.
خبرگزاری مجلس شورای اسلامی به تازگی در یک گزارش ویدئویی به ابعاد باورنکردنی قاچاق بنزین از ایران پرداخته و این وضعیت را "تاراج منابع ملی" خوانده است.
محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهوری، در حاشیه نشست دولت در روز چهارشنبه ۱۸ مهرماه (۱۰ اکتبر) به خبرگزاری ایرنا گفت: «نخستین اقدامی که برای نظارت بیشتر و مقابله با قاچاق مواد سوختی انجام میدهیم، احیای دوباره کارت سوخت است تا از این طریق بر خودروهایی که از بنزین استفاده میکنند، نظارت بیشتری داشته باشیم.»
واعظی میگوید بنزین در ایران لیتری هزار تومان و در کشورهای همسایه بین شش تا نه هزار تومان است و همین تفاوت فاحش قیمت و عدم نظارت کافی باعث افزایش قاچاق سوخت شده است.
وزیر کشور نیز روز چهارشنبه با مطرح کردن پیشنهاد فعالسازی کارتهای سوخت گفته بود که در دومین جلسه ستاد اطلاعرسانی و تبلیغات اقتصادی موضوع قاچاق سوخت بهعنوان یکی از مهمترین مسائل پیگیری شد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، عبدالرضا رحمانی فضلی گفت: «متأسفانه با توجه به روند افزایشی قیمت ارز که وجود داشت، در مرزها با قاچاق سوخت مواجه بودیم. یکی از پیشنهادات این بود که باید توزیع سوخت را قاعدهمند کنیم چرا که براساس گزارش وزارت نفت، بیش از ۳۵۰ هزار کارت سوخت مهاجر در مناطق مرزی وجود دارد.»
مطابق گزارش پایگاه اطلاعرسانی مجلس، برآورد میشود که تا حدود ۳۰ درصد از سوخت عرضه شده در ایران به خارج از کشور قاچاق شود. این میزان رقمی بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون لیتر در روز خواهد بود.
قاچاق بنزین به اندازه بودجه عمرانی
محمد حسننژاد، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، میگوید اگر میزان قاچاق بنزین را روزی ۲۲ میلیون لیتر و تفاوت قیمت با کشورهای همسایه را ۵۰ سنت در هر لیتر در نظر بگیریم گردش مالی این بازار در سال به ۴۰ هزار میلیارد تومان میرسد. این رقم تقریبا به اندازه بودجه عمرانی سال جاری است.
بر پایه قانون هدفمندسازی یارانهها که از سال ۸۹ به اجرا درآمد قرار بود بهای حاملهای انرژی با سالی ۲۰ درصد افزایش طی پنج سال به ٩٠ درصد قیمت بینالمللی یا فوب خلیج فارس برسد.
بهای فوب خلیج فارس در حال حاضر ۶۵ سنت است و اگر بهای دلار در بازار آزاد ایران را ۱۰ هزار تومان هم در نظر بگیریم، قیمت بنزین لیتری حدود ۱۰ سنت خواهد بود.
متهم کردن کولبران
برخی از گزارشها عامل قاچاق سوخت را مرزنشینان و کولبران محلی معرفی میکنند، در حالی که حجم سرسامآور سوختی که هر روز و بدون وقفه به خارج قاچاق میشود محتاج ساماندهی و امکاناتی است که در اختیار شهروندان معمولی ساکن مناطق مرزی نیست.
مهرداد لاهوتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس، میگوید جا به جایی این حجم بنزین را نمیتوان به چند کولبر نسبت داد و پشت این کار حتما یک سازماندهی وجود دارد.
میزان مصرف بنزین در ایران و در زمان راهاندازی کارت سوخت و سهمیهبندی روزی حدود ۵۰ میلیون لیتر بود و در حال حاضر به مرز ۱۰۰ میلیون لیتر رسیده است.
قاچاق روزانه ۱۰ میلیون لیتر بنزین به افغانستان
خبرگزاری ایسنا، روز جمعه ۲۰ مهرماه با اشاره به این که در مورد میزان قاچاق سوخت آمار متفاوتی ارائه میشود به نقل از رئیس انجمن سازندگان تجهیزات صنعتی خبر داد که روزانه حدود ۱۰ میلیون لیتر بنزین فقط به افغانستان قاچاق میشود. قیمت بنزین در افغانستان شش برابر ایران است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
این خبرگزاری نیز نتیجه گرفته که این حجم قاچاق نمیتواند توسط کولبران انجام بگیرد. گفته میشود که قاچاق سوخت در مواردی از طریق لولههای مخفی و زیرزمینی و در برخی موارد از طریق زد و بند با مسئولان و به وسیله تانکرهای مخصوص حمل سوخت از گذرگاههای رسمی گمرک صورت میگیرد.
احیای دوباره کارت سوخت میتواند به معنای دونرخی و گران شدن بهای بنزین در داخل باشد. اسدالله قرهخانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس، معتقد است که در حال حاضر با توجه به افزایش تورم و پایین بودن درآمد و قدرت خرید مردم، ممکن است افزایش بهای سوخت برای شهروندان قابل تحمل نباشد.