«ما در ایران موشک داریم، اما پوشک نداریم!»
۱۳۹۷ شهریور ۲۶, دوشنبه
ماتیاس بروگمان، گزارشگر روزنامه اقتصادی و آلمانی‌زبان "هندلزبلات" به پیامدهای مالی و اقتصادی ناشی از تحریم‌های ایران توسط دولت آمریکا پرداخته است.
به باور نویسنده این مقاله، وضعیت اقتصادی در ایران رو به وخامت بیشتر است و هیچ راه‌حلی برای برون‌رفت از این بحران در دیدرس وجود ندارد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
کمبود تنها به فرآورده‌های مصرفی محدود نمی‌شود. دسترسی به مواد اولیه مورد نیاز کارخانه‌ها نیز روز‌به‌روز دشوارتر می‌شود. نویسنده از جمله به سقوط ارزش ریال و تاثیرات آن بر اقتصاد ایران پرداخته است.
گشودن در و دروازه به روی فساد
نویسنده تفاوت بین نرخ رسمی دلار و نرخ آن در بازار ثانویه و آزاد را مبنایی برای گسترش فساد مالی می‌داند. پیامد این فساد تقسیم جامعه به "دو طبقه" است. طبقه‌ای که به دلار با نرخ رسمی دسترسی دارد و گروهی که باید مایحتاج تولید یا حتی مصرف خود را با ارز بازار آزاد تامین کنند.
تاثیرات کمیابی‌ها و هجوم مردم برای خالی کردن فروشگاه‌ها نیز از جنبه‌هایی بوده که نویسنده در جریان سفر به ایران به آن توجه کرده است.
مردم از ترس گران‌تر شدن و کمیاب شدن کالاهای مورد نیاز خود به خرید و انبار کردن کالاها دست زده‌اند. موضوعی که به گرانی بیشتر و کمیاب شدن شدیدتر کالاها در بازار ایران دامن زده است.
کمیابی کالاها در ایران البته تنها در اثر هجوم شهروندان به فروشگاه‌ها و بازارهای داخلی پدید نیامده است. از جمله در نقاط مرزی با افغانستان نیز شاهد خرید بی‌سابقه کالاها توسط شهروندان آن کشور هستیم.
گران شدن بهای کالاها در ایران هنوز در قیاس با نرخ برابری بین هر افغانی، واحد پول افغانستان با دلار، نازل‌تر از بهای کالاها در بازار افغانستان است.
از این رو، در برخی از شهرهای شرقی و غربی ایران کمیابی گسترده‌ای شکل گرفته است.
موشک به‌جای پوشک
یکی از شهروندان در بازار تهران به خبرنگار هندلزبلات گفته است: «واقعا اوضاع مسخره‌ای شده. ما موشک داریم، اما پوشک نداریم.»
او به خبرنگار نشریه یادشده گفته است که همسایه او ساعت‌ها در صف شیر خشک و پوشک می‌ایستد. نویسنده در همین رابطه به احتمال کوپنی شدن و سهمیه‌بندی کالاها در ایران اشاره می‌کند.
سهمیه‌بندی تحویل کالاها به‌ویژه در مورد مواد غذایی از جمله برنج و گندم شدیدتر از سایر کالاهاست. نویسنده به دستگیری‌ها و حصر خانگی شماری از مسئولان بانک مرکزی و از جمله بازداشت معاون این بانک اشاره کرده و عنوان نموده که این اقدامات نیز نتوانسته تاثیری مثبت بر وضعیت اقتصادی کشور داشته باشد و ارزش پول کشور در حال سقوط آزاد است.
زلزله سیاسی
نویسنده وضعیت سیاسی حاکم بر ایران را بسیار حساس ارزیابی می‌کند. افزون بر آن می‌گوید که واژه "حساس" برای بیان وضعیت واقعی حاکم بر ایران، قوت کافی را ندارد.
ناخشنودی و نارضایتی عمومی، اعتصابات و اعتراضات روزانه از جمله مسائلی هستند که به باور نویسنده باعث تضعیف موقعیت حسن روحانی در ایران شده است.
به باور نویسنده، زمزمه برکناری روحانی و حتی شایعه کودتا توسط سپاه پاسداران به یکی از موضوعات داغ گفت‌وگوها در ایران بدل شده است.
نویسنده با اشاره به اینکه مرحله بعدی تحریم‌ها از روز ۱۳ آبان به اجرا گذاشته خواهد شد، معتقد است که وضعیت اقتصادی حاکم بر ایران در سایه تشدید تحریم‌ها رو به وخامت بیشتر خواهد نهاد.
به باور او، هرگاه چین، ترکیه و هند نیز از تحریم‌های نفتی پیشبینی شده از سوی آمریکا پیروی کنند، نرخ رشد اقتصادی ایران به کمتر از سه و شش دهم درصد خواهد رسید و این نازل‌ترین سطح رشد اقتصادی ایران ظرف ۶ سال گذشته خواهد بود.