نمایشگاه "مُد معاصر اسلامی" در فرانکفورت
نمایشگاه مد فرانکفورت پیش از شروع با جنجال روبرو شد. این جنجال نه به خاطر لباسهای نمایش داده شده، بلکه به دلیل پرسشهای مطرح شده درباره نقش زنان است. آیا حجاب و حقوق زنان در تناسب با یکدیگرند؟
بازار میلیاردی مد لباس اسلامی
Modest كه در انگلیسی به معنای باحیا یا فروتن است نامی است که بر مد لباس زنان مسلمان گذاشته شده است. در "مد اسلامی" از پوشاندن کامل بدن زن تجلیل میشود. درآمد حاصل از فروش لباسهای این عرصه از مد سالانه ۴۴ میلیارد دلار است. برندهای سراسر جهان خواهان سهمی از این بازار پررونقاند. در عکس بالا یکی از لباسهای "کلکسیون رویای کویر" از رشید باغزیباغلیش، طراح مد و لباس، دیده میشود.
روسری، ابزاری زینتی برای مُد؟
در کشورهای اسلامی مقررات واحدی برای پوشاندن موی سر زنان وجود ندارد. در برخی کشورها زنان داوطلبانه روسری به سر میکنند و در برخی ناگزیر به استفاده از آن هستند. در ایران، عراق، افغانستان یا یمن مقررات سختی برای پوشش زنان وجود دارد. در آلمان روسری از جمله نمادی سیاسی محسوب میشود. عکس بالا تصویری است از ویدیوی "یکجایی در آمریکا". این زنان جوان از روسری بیشتر برای آرایش خود استفاده میکنند.
ضربهای به حقوق زنان؟
آیا برگزارکنندگان این نمایشگاه با نمایش "مد اسلامی" قوانین مربوط به پوشش اسلامی را بیضرر جلوه میدهند؟ این پرسشی است که از سوی گروهی از "مهاجران سکولار" مطرح شده است. به عقیده این گروه، نمایشگاه "ضربهای است به حقوق زنان و با پلیس شریعت برخی کشورهای اسلامی همراهی دارد". منیره کاظمی، فعال حقوق زنان، از جمله فعالین این گروه به شمار میرود که در تبعید، در فرانکفورت زندگی میکند.
دعوا بر سر مد
از لباس مجلسی گرفته تا لباس کار و لباس ورزشی، نمایشگاهی که در موزه هنرهای کاربردی فرانکفورت برپاست به پدیده "مد معاصر اسلامی" در عرصههای گوناگون آن میپردازد. برگزارکنندگان این نمایشگاه که از سانفرانسیسکو در آمریکا به آلمان آمدهاند، حتی پیش از بازگشایی آن با بحث و جدلهای جدی روبرو بودند. تصویر بالا زن جوان مسلمانی را در کرانه باختری رود اردن و در حال پرتاب نیزه نشان میدهد.
کنترل شدید
اسکن کامل بدن بازدیدکنندگان یا کنترل کیف دستیشان به هنگام ورود به نمایشگاه با همان شدت و دقت تدابیر امنیتی فرودگاه انجام میشود. مدیر مسئول موزه پیامهای تهدیدآمیزی دریافت کرده است. زنان فمینیست به برگزاری نمایش مد اسلامی معترضاند. از نظر آنان برگزاری چنین نمایشگاهی زمانی پذیرفتنی است که تصویر زنی سنگسارشده نیز در آن نشان داده شود. عکس بالا: زنی مسلمان در لباس شنای اسلامی.
در انتظار انتقاد
وقتی این نمایشگاه در پاییز ۲۰۱۸ در موزه یادبود سان فرانسیسکو افتتاح شد، سرپرست موزه که مکس هاولین نام دارد، انتظار داشت همه او را به باد انتقاد بگیرند که با برگزاری این نمایشگاه در واقع از سرکوب زنان در جوامع اسلامی تجلیل میکند. اما در آنجا همه انتقادها متوجه فرمان ترامپ برای منع ورود مسلمانان به آمریکا بود. حال انتقادهایی که او انتظارش را داشت در آلمان مطرح شدهاند.
مد در کنار سیاست
برندهای ورزشی نیز برای کسب سودهای کلان به طراحی و تولید مدهای ورزشی اسلامی روی آوردهاند. عکس بالا زنی بوکسور را نشان میدهد که لباس ورزشی اسلامی محصول نایک را به تن دارد. از دیگر مسائل مطرح شده در این نمایشگاه مسلمانستیزی است. برای نمونه روی یک کاپشن مادهای الحاقی از قانون اساسی آمریکا به خط عربی نقش بسته که آزادی تمام ادیان را تضمین میکند.
تبلیغ مُد در اینستاگرام و غیره
بسیاری از بلاگرها، افراد تاثیرگذار در شبکههای اجتماعی و مجلههای مد به جهان مد زنان مسلمان میپردازند. زنان به اصطلاح "حجابیست" در اینستاگرام از روسریهای سنتی با شعار "هر زنی باید آن را داشته باشد" تجلیل میکنند. نمایشگاه به این شیوه نگرش نیز پرداخته است. "نمایشگاه مد معاصر اسلامی" تا اول سپتامبر ۲۰۱۹ در موزه هنرهای کاربردی فرانکفورت برپا خواهد بود.