گفتوگوهای "معمول" میان ایران و عمان پیرامون مناسبات با آمریکا
۱۳۹۲ شهریور ۵, سهشنبهمحمد جواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران پس از بدرقه سلطان قابوس، پادشاه عمان در فرودگاه مهرآباد به خبرنگاران گفت: «سفر بسیار خوبی بود و در زمینه همکاریهای دو جانبه توافقهای خوبی بین دو کشور صورت گرفت که انشاءالله توسعه همکاری بین دو کشور در زمینههای مختلف را به همراه خواهد داشت.»
پیشتر در محافل دیپماتیک مطرح بود که سلطان قابوس حامل پیامی از سوی آمریکا برای ایران است. ظریف در واکنش به این گمانهزنیها تصریح کرد که اطلاعی از پیام احتمالی آمریکا برای ایران ندارد.
سلطاننشین عمان تا کنون بارها نقش میانجی میان ایران و آمریکا را برعهده داشته است. در دیدار سلطان قابوس با رهبر جمهوری اسلامی نیز بر مناسبات خوب دو کشور تاکید شد.
ظریف در فرودگاه مهرآباد در پاسخ به این پرسش که آیا در جریان سفر سلطان قابوس به تهران بحثی در مورد آمریکا صورت گرفته تصریح کرد که «آمریکا یکی از موضوعاتی است که وقتی دوستان ما به ایران سفر میکنند در مورد آن صحبت میشود.»
گرچه ظریف پیشتر گفته بود که از پیام آمریکا برای ایران بیاطلاع است، اما در حاشیه بدرقه پادشاه عمان به صورتی مبهم و دیپلماتیک گفت: «بعضاً آنها [دوستان خارجی ایران] صحبتهایی با مقامات آمریکایی داشتهاند و در این زمینه صحبتهایی مطرح میشود.»
وی در ادامه افزود: «ما مواضعمان در این ارتباط کاملاَ روشن است. که توسط رهبر انقلاب و رئیس جمهور این مواضع مطرح شده است و در این گفتوگوها نیز این مواضع مطرح میشود و موضوع ویژهای نیست.»
عمان از جمله معدود کشورهای عربی در منطقه به شمار میآید که دارای روابطی دوستانه با ایران است. وجود این مناسبات حسنه در ارتباط با نقش تاریخی ایران در عمان است که سابقه آن به دوران پیش از انقلاب ۱۳۵۷ باز میگردد. ارتش ایران در دهه ۵۰ خورشیدی با کمک نظامی به دولت عمان از اعتلای جنبش چپگرا در ظفار جلوگیری کرد و باعث تثبیت حکومت سلطان قابوس شد.
ابهام درباره سرپرستی مذاکرات و ایجاد اتاق فکر هستهای
هنوز در ایران روشن نیست که چه نهادی مسئولیت ادامه مذاکرات هستهای را بر عهده خواهد گرفت. حضور سعید جلیلی به عنوان سرپرست تیم مذاکرهکننده و دبیر شورای عالی امنیت ملی در انتخابات ریاست جمهوری و شکست آشکار وی در برابر حسن روحانی، انتقال مسئولیت مذاکرات اتمی از شورای عالی امنیت ملی به وزارت امورخارجه را بیش از پیش قوت بخشید.
گفته میشود روحانی مایل است وزارت امورخارجه و شخص ظریف مسئولیت پیشبرد مذاکرات اتمی با گروه ۵+۱ را برعهده گیرند.
ظریف درباره چگونگی ادامه مذاکرات اتمی و احتمال ایجاد "اتاق فکر هستهای" گفت: «ما همیشه فکر میکنیم ولی اتاق خاصی در این زمینه درست نکردهایم.»
حسن روحانی در سخنرانیهای پیش و پس از انتخابات خود بارها تاکید کرده که مایل به تعامل با جامعه جهانی در خصوص مناقشه اتمی و یافتن راهحلی نهایی در این زمینه است.
همزمانی سفر جفری فلتمن و پادشاه عمان
ظریف پیرامون همزمانی سفر پادشاه عمان و جفری فلتمن، معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل، به تهران گفت: «ارتباطی بین این دو سفر نبود و ایشان در چارچوب بحثهای منطقهای به عنوان معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل متحد به ایران سفر کرده بودند و بحثهای خوبی در این زمینه داشتیم.»
عباس عراقچی، سخنگوی وزارت امورخارجه نیز در نشست مطبوعاتی در روز سهشنبه (۵ شهریور/۲۷ اوت) گفت: «فلتمن ملاقاتهای خود را با وزیر خارجه و ۲ تن از معاونین وزارت خارجه انجام داد که این ملاقاتها صرفاً در خصوص مسائل منطقه با محوریت سوریه انجام گرفت.»
به گفته عراقچی فلتمن بازگو کننده دیدگاه مختلف در این سفر بوده است. سخنگوی وزارت امورخارجه تصریح کرد که مواضع جمهوری اسلامی پیرامون اوضاع سوریه "به خصوص در رابطه با شرایط چند روز اخیر و احتمال حمله نظامی به سوریه" به فلتمن منتقل شده است.
عراقچی تصریح کرد که «هر گونه استفاده از ابزارهای نظامی تبعات سنگین خود را برای نه تنها سوریه بلکه کل منطقه خواهد داشت.»
جفری فلتمن، دیپلمات برجستهی آمریکایی است که در حال حاضر به عنوان معاون سیاسی بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد مشغول به کار است. وی در دو سال پیش نیز به همراه بان کی مون در اجلاس جنبش عدم تعهد در تهران شرکت داشت.