به رغم سرکوبهای خونین هفتههای اخیر، روز جمعه معترضان در سوریه و یمن دوباره به خیابان آمدند. بنابر گزارشها کردهای سوریه نیز به صف معترضان پیوستهاند. ظاهرا بشار اسد دستور داده از تیراندازی به مردم پرهیز شود.
https://p.dw.com/p/11Fox
تبلیغات
حکومت سوریه در جستجوی راهی برای پایان دادن به جنبش اعتراضی در این کشور است. اقدامهای حکومت تا کنون بسیج ارتش، محاصرهی شهرها با تانک و سلاحهای سنگین، بازداشتهای گسترده و تیراندازی به سوی معترضان بوده است.
ظاهرا برای نخستین بار از آغاز اعتراضها در دوماه پیش، بشار اسد رهبر سوریه به نظامیان دستور داده به سوی تظاهرکنندگان تیراندازی نکنند. همچنین یکی از مشاوران او با چند روشنفکر معترض این کشور دیداری داشته که گفته میشود بینتیجه بوده است.
کردهای سوریه فعالتر میشوند
شهرهای کرد نشین سوریه روز جمعه (۲۳ اردیبهشت) شاهد بزرگترین تظاهرات ضد دولتی کردها از آغاز ناآرامی در این کشور بودند. بسیاری از کردها رسما شهروند سوریه محسوب نمیشوند و تقریبا از تمام حقوق شهروندی بیبهرهاند. دولت بشار اسد با اوجگیری جنبش اعتراضی تلاش کرد با اعطای تابعیت به صدها هزار کرد، این اقلیت را به حمایت از حکومت ترغیب کند.
به رغم تلاشهای حکومت، با بازداشت صدها کرد در جریان اعتراضهای دو ماه گذشته و محاصره نظامی چند شهر به وسیلهی نیروهای ارتش ناآرامی به شهرهای کردنشین نیز سرایت کرده است. اسماعیل حمی، دبیرکل حزب اتحاد کرد سوریه اعلام کرده کردها حضور خود در تظاهرات برای آزادی را گسترش میدهند. کردها بزرگترین اقلیت قومی در سوریه محسوب میشوند و ده درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند.
ارعاب معترضان به وسیله لباس شخصیها
شبکه خبری الجزیره که به نقل از شاهدان عینی از اعتراض هزاران کرد در شمال شرقی سوریه خبرداده از قول اسماعیل حمی نقل میکند «ما حملههای ارتش را محکوم میکنیم.» او به شهرهایی چون درعا، بانیاس، حمص و حما اشاره میکند که با شدت گرفتن اعتراض در آنها از سوی نیروهای ارتش محاصره شدند.
به گزارش الجزیره روز جمعه (۲۳ اردیبهشت) نظامیان تمام راههای ورود و خروج شهر حمص، سومین شهر بزرگ سوریه، را بستهاند. بنابر این گزارش صدها مامور امنیتی لباس شخصی با حضور در محلههایی که در روزهای گذشته محل تجمع معترضان بوده سعی در ارعاب شهروندان کردهاند. ایجاد وحشت از طریق حضور چشمگیر نیروهای نظامی و امنیتی و دستگیریهای گسترده، از شگردهای حکومت برای مقابله با اعتراضهای مردمی تلقی میشود.
عقب نشینی ارتش از درعا و بانیاس؟
برخی از منابع خبری از کشته شدن دو نفر در حمص خبر دادهاند که ظاهرا هدف تیراندازی سربازان ارتش قرار گرفتهاند. صبح امروز (۲۳ اردیبهشت) یکی از فعالان حقوق بشر سوریه به نقل از یکی از مشاوران بشار اسد اعلام کرد به ماموران دولتی دستور داده شده به سوی مردم تیراندازی نکنند.
بنابرگزارشها در شهر درعا نیز ماموران برای متفرق کردن تظاهرکنندگان اقدام به تیراندازی هوایی کردهاند. در همین حال عدنان محمود وزیر ارتباطات سوریه مدعی شد عقب نشینی نیروهای ارتشی از درعا که ده روز پیش آغاز شد اکنون به طور کامل به انجام رسیده است. او خاطر نشان کرد عقب نشینی از شهر بانیاس نیز آغاز شده است. نیروهای ارتشی از حدود یک هفته پیش بانیاس را اشغال کردند و با یاری پلیس و نیروهای امنیتی به سرکوب و پیگرد شدید معترضان پرداختند. به رغم اظهارات عدنان محمود، فعالان سازمان دیدهبان حقوق بشر سوریه اعلام کردهاند نیروهای ارتش حضور خود را در شهرکهای حومهی بانیاس تقویت کردهاند.
اعتراض آلمان به خشونت در سوریه
کمیتهی حقوق بشر سازمان ملل متحد بار دیگر "نگرانی عمیق" خود را از اوضاع سوریه اعلام کرد. این نهاد به نقل از تشکلهای غیردولتی سوریه شمار کشته شدگان در حوادث دو ماه گذشته را بین ۷۰۰ تا ۸۵۰ نفر گزارش کرده است. ناوی پیلای یکی از سخنگویان کمیته روز جمعه از دولت سوریه خواسته است «هر چه سریعتر به اعمال خشونت پایان دهد.»
مامور ویژهی دولت آلمان در امور حقوق بشر، مارکوس لونینگ، نیز رفتار خشونتآمیز رهبران سوریه در برابر معترضان را به شدت مورد انتقاد قرار داده است. او میگوید «دولت سوریه به جای گفتگو با معترضان و انجام اصلاحات حقوق بشر را پایمال میکند.» لونینگ خواهان پایان دادن به خشونت و آزادی تمام زندانیان سیاسی شده است.
احضار سفیر سوریه در لندن
ویلیام هیگ وزیر خارجه بریتانیا نیز گفته است با احضار سفیر سوریه به خشونت علیه تظاهرکنندگان اعتراض، و دمشق را تهدید به "تحریمهای جدید" کرده است. هیگ میگوید در صورتی که کشتار مخالفان پایان نگیرد و زندانیان سیاسی آزاد نشوند این تحریمها با هماهنگی با دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا اعمال خواهد شد.
در همین حال روسیه خواستار یافتن یک راه حل سیاسی برای بحران سوریه شده و با هرگونه اقدام اقدام خشونتآمیز کشورهای خارجی مخالفت میکند. روسیه از دولت سوریه میخواهد با انجام اصلاحاتی که بشار اسد وعده داده و بدون خشونت زمینهی کاهش تنش را فراهم کند. منابع خبری روسی از قول وزیر خارجه، سرگئی لاوروف گزارش میدهند این کشور نگران است که درخواست شماری از معترضان برای دخالت نظامی کشورهای خارجی روند دستیابی به یک راه حل مسالمتآمیز را به مخاطره اندازد.
صف هفت کیلومتر معترضان در صنعا
روز جمعه ناآرامی در برخی دیگر از کشورهای عربی نیز ادامه یافت. مخالفان دولت یمن میگویند در این کشور بیش از یک میلیون نفر در تظاهراتی که در ۱۷ شهر مختلف برگزار شد شرکت کردهاند.به گزارش رویترز صف معترضان در شهر صنعا، پایتخت یمن، به ۷ کیلومتر رسیده است. معترضان همچنان بر خواستهی اصلی خود که کنارهگیری رئیس جمهور علی عبدالله صالح است تاکید دارند. ناآرامیهای یمن از حدود ۴ ماه پیش آغاز شد.
خطیب نماز جمعه که در میدان مرکزی شهر صنعا، برگزار میشد با اشاره به صالح که از ۳۲ سال پیش بر این کشور حکومت میکند گفت «به همهی کشورهای جهان اعلام میکنم از این جبار پشتیبانی نکنید و به او پناه ندهید.»
صالح: سازش نمیکنم
شورای همکاری خلیج فارس از مدتی پیش تلاش میکند در درگیری میان رئیس جمهور یمن و مخالفان میانجیگری کند. این شورا تا کنون طرحهایی به طرفین ارائه کرده که در آنها راههای مختلفی برای انتقال مسالمتآمیز قدرت پیشنهاد شده است. صالح بارها موافقت خود را با کنارهگیری اعلام کرده اما هر بار شرطهای تعیین میکند که مورد موافقت معترضان نیست.
صالح که اخیر موافقت خود را با تازهترین طرح شورای همکاری خلیج فارس اعلام کرده بود روز جمعه (۲۳ اردیبهشت) در جمع حامیانش گفت حاضر به هیچ سازشی نیست. حاکم یمن با رد پیشنهاد شورا، معترضان را تهدید به سرکوب شدید کرده است. به گزارش رویترز یکی از کسانی که در تهیه طرح انتقال قدرت در یمن شرکت داشته میگوید «ما دوباره به نقطهی اول بازگشتهایم.»