گزارشگران بدون مرز: ایران در قعر فهرست آزادی رسانهها
۱۴۰۲ اردیبهشت ۱۳, چهارشنبهسازمان گزارشگران بدون مرز در روز جهانی آزادی رسانهها در سوم ماه مه (۱۳ اردیبهشت)، ۲۱مین رتبهبندی سالانه خود در زمینه آزادی رسانهها و امنیت روزنامهنگاران در جهان را منتشر کرد.
در این ردهبندی جهانی ۲۰۲۳ آزادی رسانهها ۱۸۰ کشور و قلمرو سرزمینی جهان مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. در این گزارش اوضاع در ۳۱ کشور "خیلی بد"، در ۴۲ کشور "بد"، در ۵۵ کشور "مشکلدار" و در ۵۲ کشور "خوب" یا "نسبتا خوب" ارزیابی شدهاند.
به عبارت دیگر از هر ده کشور وضعیت روزنامهنگاری در هفت کشور بد است و فقط در سه کشور رضایتبخش است.
جمهوری اسلامی ایران در رتبه ۱۷۷ از ۱۸۰ کشور پس از کره شمالی، چین و ویتنام قرار گرفته و تنها سه رتبه با کره شمالی فاصله دارد.
کشورهای خاورمیانهای از جمله مصر، عراق، یمن، عربستان سعودی، بحرین و سوریه وضعیت نسبتا بهتری در مقایسه با جمهوری اسلامی دارند.
بیشتر بخوانید: گزارشگران بدون مرز: زندان اوین پر از روزنامهنگار است
در این رتبهبندی، بدون تغییر نسبت به سال گذشته، نروژ همچنان آزادترین کشور برای رسانهها و خبرنگاران است و کره شمالی نیز همچنان وحشتناکترین کشور جهان برای روزنامهنگاران به شمار میرود.
در این رتبهبندی، جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یکی از مخوفترین کشورها برای روزنامهنگاران و پس از ترکمنستان جای گرفته است. همه کشورهای همسایه ایران از لحاظ آزادی رسانهها وضعیت نسبتا بهتری دارند.
به گفته سازمان گزارشگران بدون مرز، بهطور کلی از هر ۱۰ کشور جهان، در هفت کشور آزادی مطلق رسانه رعایت نمیشود و روزنامهنگاران در معرض فشار و تهدید قرار دارند.
بیشتر بخوانید: گزارشگران بدون مرز: در ۲۰ سال گذشته ۱۶۶۸ خبرنگار کشته شدند
در آغاز این گزارش آمده است که بحرانها، جنگها و گسترش مستمر حاکمیتهای استبدادی باعث شده که وضعیت آزادی مطبوعات در سال گذشته بیش از سالهای گذشته بیثبات باشد.
تحولاتی مانند سرکوب تقریباً کامل گزارشهای مستقل در روسیه در نتیجه جنگ اوکراین، دستگیری گسترده کارکنان رسانه در ترکیه و افزایش نقض حقوق خبرنگاران در حاشیه گردهماییها در آلمان باعث شده که بسیاری از کشورها در رتبهبندی سقوط کنند.
بیشتر بخوانید: رکورد جدید روزنامهنگاران زندانی؛ ایران در جایگاه سوم
سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارش سال ۲۰۲۳ خود، درباره گسترش اطلاعات نادرست و اخبار جعلی نیز هشدار داده است.
بر اساس این گزارش، در دوسوم از ۱۸۰ کشوری که ارزیابی شدهاند سیاستمداران "در ایجاد کارزارهای تبلیغاتی و اخبار نادرست و جعلی نقش عمدهای دارند." در این رابطه بهویژه از کشورهای روسیه، هند، چین و مالی نام برده شده است.
آلمان در رده بندی آزادی مطبوعات پنج پله سقوط کرده است و اکنون در رتبه ۲۱ قرار دارد. کشورهایی مانند هلند، جمهوری چک، لتونی، اسلواکی و کانادا وضعیت بهتری نسبت به آلمان دارند. حتی کشورهای کمتر شناختهشدهای مانند تیمور شرقی و ساموآ از آلمان پیشی گرفتهاند.
به گفته گزارشگران بدون مرز، دلیل اصلی بدتر شدن وضعیت آزادی مطبوعات در آلمان افزایش خشونت علیه خبرنگاران است. سال گذشته ۱۰۳ حمله فیزیکی به خبرنگاران ثبت شده است.