گام‌های بلند چین در گسترش صنایع نظامی
۱۳۹۲ اسفند ۲۶, دوشنبه
جمهوری خلق چین در چند سال گذشته به یکی از مهم‌ترین صادرکنندگان تسلیحات تبدیل شده است. بنا به گزارش تازه‌ای از "انستیتوی تحقیقات در امر صلح" که مرکز آن در استکهلم است، چین از نظر صادرات نظامی از فرانسه جلو افتاده و در سطح جهانی به مقام چهارم، پس از آلمان فدرال، رسیده است.
بنا به گزارش انستیتوی یادشده میان سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ چین سهم خود در بازار تسلیحات را به ۶ درصد رسانده و بدین ترتیب پس از آلمان قرار گرفته که ۷ درصد بازار را در دست دارد. ایالات متحده با ۲۹ درصد و روسیه با ۲۷ در صد در مقام اول و دوم هستند.
تا چند سال پیش چین در بازار تسلیحات موقعیت ضعیفی داشت و تنها تسلیحاتی کم‌اهمیت صادر می‌کرد. این وضعیت تغییر کرده و امروزه چین می‌تواند تسلیحات مهم‌تری مانند سیستم پدافندی صادر کند.
قدرت‌های نظامی حال و آینده
چین می‌کوشد به موقعیت یک ابرقدرت نظامی برسد. در سال ۲۰۱۳ بودجه صنایع نظامی رژیم کمونیستی به بیش از ۱۱۲ میلیارد دلار امریکایی رسید. بیش از هر چیز ناوگان و نیروی هوایی کشور توسعه می‌یابد.
در همین حال وابستگی چین به تولیدات خارجی روز به روز کمتر می‌شود. به گفته "انستیتوی بین‌المللی مطالعات استراتژیک" که مقر آن در لندن است، چین تولیدات نظامی خود را با شتاب گسترش می‌دهد و هرچه کمتر از خارج اسلحه خرید می‌کند.
از سوی دیگر هند به بزرگترین خریدار کالاهای نظامی چین بدل شده است. این کشور امروزه ۳ برابر همسایگان بزرگ خود یعنی چین و پاکستان اسلحه وارد می‌کند. واردات نظامی هند به نسبت مقطع ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۸ به میزان ۱۱۱ درصد افزایش نشان می‌دهد.
پیتر ویزمن، کارشناس "انستیتوی تحقیقات مربوط به صلح" معتقد است که صادرات تسلیحاتی چین، روسیه و امریکا به جنوب آسیا با برخی ملاحظات سیاسی و اقتصادی همراه است. به گفته این کارشناس «به ویژه چین و امریکا می‌کوشند با فروش اسلحه به کشورهای آسیایی، نفوذ خود را در منطقه گسترش دهند.»
بنا به گزارش تازه، روسیه نیز صنایع رزمی خود را گسترش می‌دهد. با وجود پایان گرفتن "جنگ سرد"، این کشور همچنان دومین صادرکننده جنگ افزار در سطح جهان باقی مانده است.
کارشناس "انستیتوی تحقیقات مربوط به صلح" عقیده دارد که روسیه هر ساله هم در نوسازی ارتش خود و هم در توسعه صنایع نظامی به مقدار کلانی سرمایه‌گذاری می‌کند.
به گفته این کارشناس روسیه در صدور تسلیحات، نه تنها به منافع اقتصادی، بلکه به اهداف سیاسی و استراتژیک توجه دارد. «کشورهایی مانند روسیه‌سفید و کازاخستان به بهای پایین و حتی گاه به عنوان "هدیه" از روسیه اسلحه دریافت می‌کنند. با این که سوریه نیروی خرید بالایی ندارد، اما روسیه برای تقویت رژیم بشار اسد همچنان به سوریه اسلحه صادر می‌کند.»
قدرت‌های اروپایی
بنا به گزارش تازه فرانسه در ۵ سال گذشته حدود ۳۰ درصد از صادرات نظامی خود کاسته و از این نظر از چین عقب افتاده است.
با این که تجارت اسلحه در سطح جهانی به میزان ۱۴ درصد افزایش یافته، صنایع نظامی آلمان اما نسبت به سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۸ به میزان حدود یک چهارم کاهش نشان می‌دهد. علت اصلی این است که پیمان ناتو و کشورهای اروپایی کمتر از گذشته در تولید جنگ‌افزار سرمایه‌گذاری می‌کنند. بیشتر کشورها برای جبران کمبود در این عرصه، به جستجوی بازارهایی خارج از اروپا روی آورده‌اند.
با این همه آلمان در سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ بزرگترین صادرکننده‌ی زیردریایی در جهان بوده است.
در همین مقطع زمانی روسیه بزرگترین صادرکننده‌ی تانک در سطح جهان بوده و آلمان پس از آن در رده دوم قرار داشته است.
مهم‌ترین خریداران تسلیحات آلمان در درجه اول ایالات متحده بوده است (با ده درصد) و پس از آن کشورهای یونان و اسرائیل (هر یک با ۸ درصد).