کنفرانس اقلیمی گلاسکو؛ تظاهرات گسترده علیه "وعدههای توخالی"
۱۴۰۰ آبان ۱۴, جمعههزاران کودک به همراه والدینشان، دانشجویان و کارگران و بسیاری دیگر از شهروندان امروز ۵ نوامبر (۱۴ آبان) به سوی مرکز شهر گلاسگو، محل ۲۶مین کنفرانس بینالمللی اقلیمی دست به راهپیمایی زدند. تظاهراتکنندگان به مناسبت این کنفرانس جهانی از سران کشورها خواستار اقداماتی بیشتر و قاطعتر در جهت حفظ محیط زیست شدند.
تظاهراتکنندگان در محل پایانی این راهپیمایی شاهد سخنرانی فعال جوان سرشناس جهانی محیط زیست، گرتا تونبرگ خواهند بود. تونبرگ در آستانه برگزاری کنفرانس اقلیمی خواستار فشار افکار عمومی به نمایندگان دولتهایی مذاکرهکننده شده است.
به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
هواداران جنبش "جمعهها برای آینده" از سراسر جهان برای اعتراض به گلاسگو آمدهاند. دومینیکا لاسوتا، فعال لهستانی این جنبش که در گلاسگو حضور دارد، در سخنانی انتقادی گفت که سران سیاسی تاکنون حرف زیاد زدهاند، اما اقدامی در کار نیست.
لاسوتا میگوید: «ما تجربه کردهایم که سران کشورهای جهان گویی در افسانه بحران اقلیمی فرو رفته و از جایشان تکان نمیخورند؛ آنها فکر میکنند میتوانند کلمات و سخنرانیهای زیبا به ما عرضه کنند که هیچ عمل مشخص پشت آن نخوابیده است؛ ما شاهد کسانی هستیم که در قدرت هستند اما به کلی با واقعیت بیگانهاند.»
وعدههای توخالی؟
لاورن مکدونالد، فعال جوان محیط زیست پیش از آغاز این راهپیمایی در گلاسگو در مصاحبه با دویچه وله میگوید: «ما باید از انرژی ذغال سنگ صرفنظر کنیم! من آن قدر خام نیستم و میدانم که این امر یک شبه نمیتواند صورت گیرد.»
او میافزاید: «اما تغییرات سرعت کافی را ندارد و این تقصیر دولتهاست که در قدرت هستند، تقصیر مدیران صنایع آلودهکننده است. این افراد آگاهانه مانع تغییرات هستند.»
توافقهایی که تاکنون میان سران کشورهای صورت گرفته است عبارتند از خروج از انرژی ذغال سنگ، پایان دادن به جنگلزدایی و کاهش تولید گاز متان که آسیبهای اقلیمی در پی دارد. اما تاکنون مشخص نیست که تأثیر این توافق داوطلبانه در عمل و واقعیت چه اندازه خواهد بود.
مواردی که سیاستمداران بر سرش به توافق رسیدهاند به گفته مکدونالد "چیزی نیست، جز آنچه که پیش از این تجربهاش کردیم، برای مثال، آنجا که مسئله بر سر "توافقنامه توقف جنگلزدایی" بود. چیزی شبیه به این در سال ۲۰۱۴ توافق شد، اما تاکنون اجرایی نشده است".
فاتح بیرول، رئیس آژانس بینالمللی انرژی روز پنجشنبه ۴ نوامبر (۱۳ آبان) گفت توافق شده است که با کاهش گازهای گلخانهای میزان گرمایش زمین را در مرز ۱،۸ درجه محدود سازند. نمایندگان سازمان ملل در این مذاکرات اما با انتقاد از آن، این رقم را "بسیار خوشبینانه" قلمداد کردهاند.
گرتا تونبرگ به همراه فعالان بینالمللی محیط زیست، مانند وانسا ناکاته، دومینیکا لاسوتو و میتسی تان، یک فراخوان امضا (پتیشن) را آغاز کرده است که در آن سران کشورها فراخوانده شدهاند تا وضعیت اضطراری اقلیمی را جدی بگیرند.
در خواستههای آنها آمده است: به هدف ۱،۵ درجه گرمایش پایبند بمانند، سرمایهگذاریها و سوبسیدهای سوخت فسیلی و ایجاد پروژههای جدید در این زمینه را متوقف سازند، به طرح توازن خلاق گاز کربنیک پایان دهند، به وعدههای تاکنونی خود مبنی بر اختصاص سالیانه پرداخت ۱۰۰ میلیارد دلار به کشورهای فقیر عمل کنند، و نیز منابع اضافی برای فجایع اقلیمی در اختیار بگذارند و چنان سیاست اقلیمی را در پیش گیرند که از منافع کارکنان و کارگران و آن دسته از مردمانی که در معرض خطر هستند، حفاظت شود.
در زمانی که گزارش حاضر نوشته میشد، بیش از ۱،۵ میلیون نفر این فراخوان را امضا کرده بودند.
در گلاسگو نیز یخهای قطب شمال آب میشوند
برای راهپیمایی اعتراض گلاسگو، قطعه بزرگی از یخ قطب شمال به طور اختصاصی با کشتی از قطب شمال آورده شده است. پروفسور گیل وایتمن، پایهگذار ابتکار زیستمحیطی "آرکتیک بیسکمپ" در این رابطه ابراز امیدواری کرد که این قطعه از کوه یخ قطبی به بحثهای روز جمعه ۵ نوامبر کنفرانس اقلیمی گلاسگو احساسی از وضعیت اضطراری کنونی را منتقل کند.
خانم وایتمن میگوید: «پژوهشها نشان میدهند که از بین رفتن برف و یخ در قطب شمال گرمایش جهانی را میان ۲۵ تا ۴۰ درصد تشدید خواهد کرد.»
او میافزاید: «ما بر این نظر بودیم که مسئولان ارشد مذاکرات حاضر در کنفرانس را باید با یک واقعیت قطب شمال رو در رو سازیم؛ به همین جهت این قطعه کوه یخی را به اینجا آوردیم.»
گروه محیط زیستی خانم وایتمن کوه یخ را از مسیر گرینلند و ایسلند به ساحل شرقی انگلستان و سپس با خودروی باری به رودخانه کلاید منتقل کردهاند.
در آستانه برگزاری کنفرانس بینالمللی اقلیمی گلاسگو در بسیاری کشورهای جهان تظاهراتهایی برای حفاظت بیشتر از محیط زیست، از جمله در اوگاندا، بنگلادش، هند، ایتالیا، سوئد، سوئیس و آلمان برگزار شده بود.
روز چهارشنبه سوم نوامبر تظاهرات سران قبایل بومی در خیابانهای گلاسگو برگزار شد و در لندن تظاهرکنندگان در روز پنجشنبه چهارم نوامبر با بستنشینی در خیابان مسیرها را بستند که بعدا با دخالت پلیس پراکنده شدند. هواداران جنبش "جمعهها برای آینده" در یک پارک محله فقیرنشین گلاسگو تجمع کردند و فعالان محیط زیست موسوم به "شورش نابودی بقا" به هنگام ضیافت شام سران کشورها، در برابر بانکها بست نشستند. کشتی "صلح سبز" (گرین پیس) با نام "رینبو واریور" رودخانه کلاید گلاسگو را به سمت بالا طی کرد و در نزدیکی برگزاری نشست سران کشورها لنگر انداخت.
بحران اقلیمی، حلقه پیوند گروههای اجتماعی
بحران اقلیمی مدتهاست که دیگر تنها مسئله فعالان محیط زیست نیست، بلکه به موضوعی اجتماعی تبدیل شده و به تدریج گروههای اجتماعی بیشتری خود را در پیوند با آن میبینند.
دانا ر. فیشر از دانشگاه مریلند آمریکا در مورد جنبش اعتراضی اقلیمی حول ۲۶مین کنفرانس بینالمللی اقلیمی گلاسگو میگوید: «اعتراضات حول کنفرانس گلاسگو هشداری است چشمگیر و جدید که نشان میدهد، جنبش اقلیمی با گروههای کارگری و دیگر فعالان اجتماعی عجین شده است که خود را در زمینه یک رشته موضوعهای آینده، فراسوی مسئله اقلیمی فعال کردهاند. جنبشهای اجتماعی که از ائتلافهای متنوعی تشکیل شدهاند، شانس بسیار بزرگتری برای رسیدن به دگرگونیهای مثبت اجتماعی خواهند داشت.»
در آغاز هفته جاری جنبش "جمعهها برای آینده" در اعتصاب کارگران جمعآوری زباله شهر گلاسگو شرکت کرد و از خواستههای سندیکای GMB در مورد سرمایهگذاری بیشتر برای مبارزه با بحران زباله گلاسگو و برای یک شهر پاکتر و سبزتر حمایت کرد.
کریس میچل از سندیکای GMB به روزنامه محلی "ایونینگ استاندارد" گفته است: «وقتی کسی حفاظت از محیط زیست را در قلب خود دارد، آنگاه باید در حوزه خدمات سرمایهگذاری کرد. اما متأسفانه در گلاسگو به صورت کلان به به اصطلاح صرفهجوییهای مؤثر روی آوردهاند.»
حال سندیکای GMB و کارگران اعتصابی نیز به راهپیمایی اعتراضی جنبش "جمعهها برای آینده" در حافظت از محیط زیست پیوستهاند.
کریس میچل در یک نطق آتشین که ویدئوی آن در توییتر منتشر شد، در این زمینه گفت: «ما همگی به همراه شما برای عدالت اقلیمی و عدالت اجتماعی در راهپیمایی شرکت خواهیم کرد.»
وانسا ناکاته، فعال محیط زیست از اوگاندا در آستانه اعتراضات در روزنامه "فایننشال تایمز" با انتشار مقالهای به عنوان نویسنده میهمان نوشت: «ما سخنان توخالی و سبزشویی شرکتها را نخواهیم پذیرفت.»
به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
برای روز شنبه ۶ نوامبر (۱۵ آبان) انتظار میرود بیش از ۱۰۰هزار نفر در یک تظاهرات اعتراضی اقلیمی با عنوان "روز عمل جهانی برای عدالت اقلیمی" شرکت کنند.