کری: امنیت اسرائیل اولویت توافق هسته‌ای با ایران بود
۱۳۹۲ آذر ۱۴, پنجشنبه
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، روز پنجشنبه (۵ دسامبر/ ۱۴ آذر) گفت امنیت اسرائیل یکی از اولویت‌های مهم مذاکرات اتمی با ایران بود که به امضای توافق‌نامه‌ای اولیه در ژنو انجامید.
وی پیش از نشست خود با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در اورشلیم با اعلام این موضوع به خبرنگاران گفت که آمریکا هر کاری در توان دارد انجام خواهد داد تا مطمئن شود که فعالیت‌های تسلیحاتی پرونده اتمی ایران خاتمه می‌یابد. این اظهارات در حالی انجام می‌شود که محور اصلی مذاکرات اورشلیم مساله صلح اسرائیل و فلسطین است اما در عمل صحبت‌ها به سمت توافقات هسته‌ای با ایران چرخش داشت.
هدف از این اظهارات آرام کردن تنش‌هایی‌ست که پس از توافق هسته‌ای با ایران که در ۲۴ نوامبر در ژنو انجام شد، میان آمریکا و اسرائیل پدید آمده است.
توافق اولیه هسته‌ای بین غرب و ایران پس از ۵ روز گفت‌وگو و چانه‌زنی فشرده در ژنو بر سر یافتن راه‌حلی برای پایان دادن به بحران ۱۰ ساله هسته‌ای ایران٬ در نخستین ساعات صبح یک‌شنبه (۳ آذر/۲۴ نوامبر) حاصل شد. دیپلمات‌ها و ناظران سیاسی این توافق را رویدادی "بی‌سابقه و تاریخی" و "پیروزی بزرگ دیپلماسی" برای پایان دادن به تنش‌های موجود خوانده‌اند.
آقای نتانیاهو اما آن را "اشتباهی تاریخی" خواند. مقامات اسرائیلی که همواره از منتقدان سرسخت هرگونه توافقی با ایران بوده‌اند٬ سند ژنو را "توافقی بد" ارزیابی کردهاند. پیش‌تر مقامات اسرائیلی اعلام کرده بودند که توافق با ایران "یک هدیه کریسمس باورنکردنی" به جمهوری اسلامی است و به ایرانی‌ها فرصت می‌دهد برنامه هسته‌ای خود را به پیش ببرند و به ساخت بمب اتمی نزدیک‌تر شوند.
جان کری روز پنجشنبه در اورشلیم به خبرنگاران گفت که در ژنو بر سر این‌که هدف توافق نهایی با ایران چه خواهد بود توافق شده است. به گفته وی آمریکا در روزهای پیش رو نیز به طور "بسیار نزدیک و مداوم" با "دوستان اسرائیلی"اش مشورت خواهد کرد تا زمینه "توافقی جامع" مهیا شود.
به گزارش رویترز، جان کری همچنین تاکید کرد که تحریم‌های نفت و نظام بانکی ایران کاملا بر جای خود باقی‌ست. وی تاکید کرد در این زمینه "تغییری ایجاد نشده است." پیش از این نتانیاهو از کری خواسته بود آمریکا قدم‌هایی در جهت جلوگیری از "فرسایشی" شدن بیش‌تر روند وضع تحریم‌ها بردارد.
یکی از مقامات وزرات امور خارجه آمریکا پیش از نشست کری و نتانیاهو خبر داده بود که در این نشست کری گزارشی از مذاکرات ژنو که به توافقی اولیه انجامید خواهد داد و همچنین درباره مسیر پیش‌رو بحث خواهد کرد.
اسرائیل و بسیاری از کشورهای غربی ایران را به برنامه‌هسته‌ای ایران مشکوک هستند که هدف از آن دستیابی به سلاح اتمی‌ست. ایران این ادعا را همواره رد کرده و با شروع ریاست‌جمهوری حسن روحانی، رئیس‌جمهور "میانه‌رو"، کوشیده تا بحران هسته‌ای را مهار کند.
به جریان انداختن مذاکرات صلح خاورمیانه
کری آخرین ساعات چهارشنبه شب (۴ دسامبر/ ۱۳ آذر) به اورشلیم وارد شد. هدف از این سفر به جریان انداختن مجدد مذاکرات صلح خاورمیانه (اسرائیل - فلسطین) است که از اواخر ژوئیه که با میانجگیری وی آغاز شده و پیشرفت کمی داشته است. ادامه شهر‌ک‌سازی توسط اسرائیل در مناطق اشغالی فلسطین مانعی عمده در راه ادامه مذاکرات بوده است.
با این‌همه بنیامین نتانیاهو فلسطینیان را متهم به ایجاد "بحران مصنوعی" در مورد سیاست شهر‌ک‌سازی اسرائیل کرد. فلسطینیان تأکید می‌کنند که در مرزکشی میان دو کشور بایستی خطوط مرزی را در نظر گرفت که قبل از جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۶۷ وجود داشتند.
به گفته مقامات و به نقل از خبرگزاری فرانسه قرار است جان کری پس از نشست خود با نتانیاهو به رام‌الله رفته و با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، دیدار کند.
اسرائیل همواره به جامعه جهانی هشدار داده است که باید به فشارها بر ایران از طریق تحریم‌ها و در صورت لزوم تهدید نظامی ادامه دهند.