کاخ سفید شاهد زندهی کشته شدن بنلادن
۱۳۹۰ اردیبهشت ۱۳, سهشنبهرئیس جمهور ایالات متحده، باراک اوباما شامگاه یکشنبه (اول مه، ۱۱ اردیبهشت) بهوقت آمریکا اعلام کرد عملیاتی که به قصد دستگیری یا کشتن رهبر شبکه تروریستی القاعده انجام شد با موفقیت پایان گرفته است. کاخ سفید هنوز رسما از جزییات این عملیات پرده بر نداشته است. به رغم این رسانههای آمریکایی به نقل از "منابع آگاه دولتی" گوشههایی از آنچه رخ داده را برملا میکنند.
سرنخی که به مخفیگاه بنلادن رسید
بنابرگزارشها حمله به سکونتگاه بن لادن توسط یک واحد ویژهی نیروی دریایی آمریکا صورت گرفته که مستقیما تحت فرمان رئیس جمهور این کشور قرار دارد. این تیم با چهار هلیکوپتر به مجتمعی که بن لادن و تعدادی از اعضای خانوادهاش در آن مخفی بودند حمله کردهاند. برخلاف گمانهزنیهایی که مخفیگاه بن لادن را مناطق کوهستانی در مرزهای پاکستان و افغانستان اعلام میکردند، او سالها در خانهی بزرگی در شهر ایبتآباد، ۱۰۰ کیلومتری شمال شرقی اسلامآباد، زندگی میکرده است.
ظاهرا آمریکاییها چهار سال پیش یکی از پیکهای بن لادن را شناسایی کرده بودند. اوباما میگوید ماموران سیا حدود ۹ ماه پیش متوجه شدند که این فرد همراه برادرش در ایبتآباد و در یک مجتمع مسکونی که بسیار جلب نظر میکرد زندگی میکند. احتمال سکونت بنلادن در این محل نیز از همان زمان مطرح بوده است. اوباما خاطر نشان میکند اما در این مورد اطمینانی وجود نداشت.
مخالفت با بمباران سکونتگاه
یکی از مشاوران رئیس جمهور آمریکا روز گذشته (۱۲ اردیبهشت، ۲ مه) گفت، ماموران اطلاعاتی این کشور از میانهی ماه فوریهی سال جاری (حدود دو ماه و نیم پیش) نسبت به سکونت بنلادن در ایبتآباد اطمینان پیدا کردهاند. گفته میشود اوباما در دو ماه گذشته چندین بار با یک "تیم امنیتی" ملاقات و در مورد نحوهی حمله به سکونتگاه بنلادن با آنها رایزنی کرده است.
ظاهرا یکی از پیشنهادها حملهی هوایی و بمباران محل اقامت رهبر القاعده بوده است. اوباما به دلیل احتمال نابودی اسناد و قابل شناسایی نبودن جسد بنلادن با این پیشنهاد مخالفت کرد و اجرای آن را به گروه شماره ۶ کماندوهای ویژه سپرد. این گروه از ابتدای ماه آوریل تمرینها خود را در خاک افغانستان آغاز کردند.
بازسازی مخفیگاه بنلادن در افغانستان
به گفتهی مقامهای کاخ سفید "گروه ۶" مجمتع مسکونی بنلادن و اطرافیانش را در یک پایگاه نیروی هوایی آمریکا در بگرام افغانستان دقیقا شبیهسازی و حملهی خود را دوبار اجرا کردهاند. اوباما صبح جمعه پس از دیدار با مشاور امنیتی خود توماس دانیلون و جان برنان مشاور ارشد در امور مبارزه با تروریسم فرمان آغاز عملیات را صادر کرد. اجرای این دستور به دلیل ابری بودن هوا دو روز به تاخیر افتاد.
بنابر اظهارات ساکنان منطقه که توسط مقامهای آمریکا نیز تایید شده شروع عملیات ساعت یک بعد از نیمه شب به وقت محلی بوده است. در این عملیات ۷۹ کماندوی تعلیم دیده با تجهیزات بسیار پیشرفته شرکت داشتهاند. کماندوهای آمریکایی پیش از آن در یک پایگاه هوایی ایالات متحده در پاکستان مستقر شده بودند.
به رغم این کاخ سفید دولت پاکستان را در جریان حمله به سکونتگاه بنلادن قرار نداده بود. ناظران معتقدند اقامت رهبر القاعده در خاک پاکستان نمیتواند بدون اطلاع برخی از مقامهای ارشد این کشور باشد. ظاهرا بیخبر نگهداشتن پاکستان به همین تردید مربوط میشود.
کاخ سفید ناظر اجرای عملیات
بر اساس تازهترین گزارشها باراک اوباما همراه با شماری از مقامهای ارشد ایالات متحده، از جمله معاون او جو بایدن و وزیر خارجه هیلاری کلینتون، حمله به سکونتگاه بنلادن را همزمان از طریق کنفرانس ویدئویی در "اتاق عملیات" کاخ سفید دنبال کردهاند. جان برنان که یکی دیگر از حاضران در کاخ سفید بوده میگوید لحظهها خیلی کند میگذشتند.
عکسهایی که از این نشست منتشر شده اضطراب و نگرانی اوباما و مشاورانش را به خوبی آشکار میکند. یکی از دلایل این نگرانی سقوط یکی از هلیکوپترها بوده که ظاهرا دچار نقص فنی شده است. در پی این سانحه کماندوهای آمریکایی مجبور شدند بخشی از نقشهی خود را تغییر بدهند و به جای وارد شدن به سکونتگاه از راه هوا و با طناب، از بیرون ساختمان به آن حمله کنند.
دو گلوله بالای چشم چپ
محل اقامت بنلادن و اطرافیانش با دیوارهای بلند و سیمخاردار حفاظت میشده است. منابع نزدیک به کاخ سفید اعلام کردهاند در زمان حمله ۴ مرد (بنلادن، یکی از پسرانش، پیک او و برادرش)، ۹ زن و ۲۳ کودک ۲ تا ۱۲ ساله در این مجموعه حضور داشتند که پنج نفر آنها کشته شدهاند؛ چهار مرد و یکی از همسران بنلادن.
کاخ سفید بنلادن را مسئول کشته شدن یکی از همسرانش عنوان میکند. بر این اساس ظاهرا رهبر القاعده همسرش را سپر خود کرده است. گفته میشود بنلادن و اعضای خانوادهاش در طبقهی دوم عمارت اصلی بودهاند و او به سوی کماندوهای آمریکایی تیراندازی میکرده است. سرانجام یکی از کماندوها با شلیک دو گلوله که به بالای چشم چپ بنلادن اصابت میکند او را به قتل میرساند.
انداختن جسد بنلادن به دریا
کاخ سفید گزارشهای منتشر شده در مورد اینکه کماندوهای آمریکایی از ابتدا دستور کشتن بن لادن را داشتهاند بیپایه میخواند. آمریکا ادعا میکند بنلادن به دلیل مقاومت و تیراندازی به ماموران کشته شده است. گفته میشود از محل اختفای بنلادن اسناد و کامپیوترهایی به دست آمده که ماموران آمریکایی همراه با جسد او با خود بردهاند.
جسد بنلادن پس از عملیات به یکی کشتی آمریکایی منتقل و به آب انداخته شد. این اقدام با واکنشهای اعتراضآمیزی روبرو شده است. آمریکا برای این کار دو دلیل اصلی مطرح میکند؛ یکی عدم وجود کشوری که حاضر به دفن بنلادن در خاک خود باشد، دیگری پرهیز از تبدیل شدن مزار او به زیارتگاه. مقامهای آمریکایی گفتهاند جسد بنلادن با توجه به شئونات مذهبی او شسته و کفن پوش شده است.
BK/MM