پایان نشست گروه هشت
۱۳۸۶ خرداد ۱۹, شنبه
از برگزاری نشست سران گروه هشت در هایلیگن‌دام می‌توان به عنوان یکی از پیروزی‌های دوران صدراعظمی آنگلا مرکل نام برد. آنگلا مرکل در بسیاری موارد بنیادی، درحوزه‌ی سیاست خارجی به موفقیت رسید. او توانست بسیاری از تصمیمات خود را عملی کند، هرچند که در مواردی مانند حفاظت از جو درست پیش از آغاز نشست، در دایره‌ی حکومتی، در برلین کمتر کسی روی یک توافق در این زمینه حساب می‌کرد. در پایان نشست، آنگلا مرکل با اشاره به توافق‌های کسب شده، گفت: « فکر می‌کنم، کسی نتواند از زیر این توافق‌ها، شانه خالی کند.»
از توافق‌های حاصله در این نشست می‌توان به کمک ۶۰ میلیارد دلاری به آفریقا برای مبارزه با بیماری‌های واگیر و تلاش در جهت کاهش ۵۰ درصدی گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۵۰ اشاره کرد.
بیلان نشست گروه هشت مثبت بود. رئیس‌جمهور فرانسه نیکولا سرکوزی که تازه به جمع گروه پیوسته و دبیر کل سازمان ملل متحد بر این موفقیت گواهی دادند. دبیر کل سازمان ملل اما نسبت به کوتاهی کردن در عملی کردن توافق‌ها به شرکت‌کنندگان در نشست هشدار داد و گفت: « این لحظه می‌تواند سریعتر از آنچه فکر می‌کنید بگذرد. ما باید تمام توان خود را برای جلوگیری از آن به کار بندیم.»
حفاظت از جو
تجربه نشان داده بود که مرکل و بوش با همدیگر خوب کنار می‌آیند. به این ترتیب و به گفته‌ی آنگلا مرکل، او توانست بوش را به تغییر خط مشی تشویق کند. سران گروه هشت در اولین روز کاری این نشست، پس از مذاکرات طولانی، بر سر موضوع حفاظت از جو زمین به سازش رسیدند. مضمون این توافق از این قرار است: تا سال ۲۰۵۰ هفت کشور بزرگ صنعتی به‌علاوه روسیه که عامل اصلی افزایش گرمای زمین هستند، تولید گازهای گلخانه‌ای را به میزان ۵۰ درصد کاهش می‌دهند. در ضمن مذاکرات آتی در باره‌ی جو می‌بایست با نظارت سازمان ملل صورت گیرند و بوش می‌خواهد درباره‌ی کاهش گازهای گلخانه‌ای تا ۵۰ درصد به طور جدی فکر کند.
هدف مرکل از این نشست به گفته‌ی خود او، تحکیم بخشیدن به گفت‌و گوها و تقسیم بار مسئولیت بین همه‌ی کشورها در موضوعی مانند حفاظت از جو بود. مرکل در این باره گفت: « پیام این نشست این است که ما دیگر بدون یکدیگر قادر به ادامه‌ی راه نیستیم و نمی‌توانیم روند جهانی شدن را آنچنان که شایسته‌ی بشر است، شکل دهیم.»
بسیاری از منتقدان الزام آور نبودن توافق‌ها را دلیلی بر بی‌اثر بودن آنها می‌دانند. آنگلا مرکل به این‌گونه گفته‌ها که قول و قرارهای به دست آمده در نشست الزام آور نیستند، اعتقادی ندارد. حتی با وجودی که کشورهای در آستانه (درآستانه‌ی صنعتی شدن کلان) مانند چین از موافقت محکم با کاهش گازهای گلخانه‌ای خودداری کردند.
به نوشته‌ی" اشپیگل آن لاین" از توافق بر سر برنامه‌ی حفاظت از جو در اغلب رسانه‌ها به عنوان پیشرفت نام برده شده است. به نوشته‌ی خبرگزاری آلمان، برخی محققان صاحب‌نام در زمینه‌ی محیط زیست مانند هانس یو آخیم شلن هوبر (Hans Joachim Schellnhuber) سرپرست انستیتوی پست دام برای تحقیقات تغییرات جوی، از بیانیه‌ی مربوط به جو در این نشست، به عنوان "پیشرفت شگرف" یاد کرد. او در گفت‌و گو با این خبرگزاری گفت: «جهان هنوز موفق به گرفتن چنین تصمیمی نشده بود که گروه هشت گرفت.» او در ادامه گفت: «به عنوان یک دانشمند آرزو می‌کردم که گروه ۸ به گونه‌ای الزام آور خود را به کاهش گازهای گلخانه‌ای به نصف، تا سال ۲۰۵۰ متعهد می‌کرد. آن وقت می‌توانستیم از یکِ ستاره‌دار سخن بگوییم.»
کمک به آفریقا، کی و کجا؟
کشورهای شرکت کننده در این نشست بر سر کمک مالی ۶۰ میلیارد دلاری به آفریقا با یکدیگر به توافق رسیدند. در نگاه اول این رقم فوق‌العاده به نظر می‌رسد. اما این توافق سازمان‌های کمک‌رسانی را آنچنان بر سر شوق نیاورده است. به عقیده‌ی آنها این روش مبارزه با بیماری‌هایی واگیر بنیادی نیست. این سازمان‌ها به جای قول و قرار درخواست جدول زمانی الزام آور برای کمک‌های مالی را کرده‌اند. پس از حضور مرکل در کنفرانس مطبوعاتی، بیشتر سازمان‌های کمک‌رسانی در این مورد که نشست سران گروه هشت اگر چه قول‌های بسیاری می‌دهد اما قادر به نگه‌داشتن قول نیست، هم‌عقیده بودند.
آبانی (Charles Abani) که سرپرستی برنامه‌ی سازمان اکسفام (Oxfam) را در جنوب آفریقا بر عهده دارد، می‌گوید: « نشست هشت در سال ۲۰۰۵ در گلین ایگلز هم قول‌های بسیاری داد، از جمله سالانه ۵۰ میلیارد دلار قول کمک عمرانی، که تاکنون جامه‌ی عمل نپوشیده است.»
گامی رو به جلو
بسیاری در موضوعی مانند آفریقا انتظار بیشتری از مرکل داشتند: انتظاری بیش از اختصاص ۶۰ میلیارد دلار کمک مالی علیه بیماری‌ها. اما مرکل در این نشست به مواردی که بیشتر قابلیت عملی شدن داشتند توجه کرد. از جمله تلاش او برای ایجاد فضایی مطلوب. این فضای مطلوب منجر به آن شد که روسای جمهوری روسیه و آمریکا بر سر موضوع سیستم دفاع موشکی آمریکا با یکدیگر نزاع نکردند.
نشست به پایان رسید و پرسش‌هایی بی‌جواب ماندند: اکنون برنامه‌‌های کمک رسانی به آفریقا و یا حفاظت از محیط زیست چگونه پیش خواهند رفت؟ چه مقدار پول، چه وقت و کجا به کشورهای آفریقایی کمک خواهد شد؟
اشپیگل آن لاین از قول آنگلا مرکل می‌نویسد که مسلماً پس از دو روز برای تمام مشکلات در جهان نمی‌توان راه حل پیدا کرد، اما این نشست گامی به جلو بود.