وضعیت غیرانسانی آوارگان تامیل و جشن پیروزی ارتش سریلانکا
۱۳۸۸ خرداد ۱۳, چهارشنبه
مناطق جنگی سریلانکا همچنان بر روی حضور خبرنگاران و سازمان‌های مستقل امداد بسته است. بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، جزو نادر کسانی است که اجازه یافته‌اند، تنها چند روز پس از پایان درگیری‌ها، از مناطق ویران‌شده‌ی شمالی شرقی سریلانکا بازدید کنند. مسئله بر سر سرنوشت حدود ۳۰۰ هزار نفر از مردم آواره‌ی تامیل است که دولت سریلانکا آنها را در اردوگاه‌هایی پشت سیم‌های خاردار به شکل اسفباری جای داده است.
بان کی مون: «جایی به این وحشتناکی در دنیا ندیده‌ام»
دبیرکل سازمان ملل متحد پس از بازدید از این منطقه گفت: «آنچه دیدم، مرا به شدت متأثر و اندوهگین کرده است.» وی افزود: «من به دور دنیا سفر کرده‌ام و از مناطقی مشابه بازدید کرده‌ام. ولی در هیچ جا صحنه‌‌هایی چنین اسفبار ندیده‌ام.»
سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشر خواستار تحقیقات مستقل پیرامون به ویژه دو هفتهی آخر جنگ داخلی ۲۶ ساله هستند. آنا نایستات، از سازمان دیده‌بان حقوق بشر، در این زمینه می‌گوید: «از نظر ما تشکیل یک کمیسیون تحقیق مستقل ضرورت اساسی دارد.»
این کارشناس امور سریلانکا افزود: «وظیفه‌ی این کمیسیون، بررسی جنایت‌هایی است که از هر دو سوی مناقشه صورت گرفته است. زیرا براساس شواهدی که ما بدان دست یافته‌ایم، هر دو طرف در نقض شدید حقوق بشر مسئول بوده‌اند.»
«هیچ‌کس اجازه‌ی ورود به منطقه‌ی جنگی را نداشته است»
آنا نایستات شورشیان "ببرهای تامیل" را مسئول می‌داند که به طور منظم کودکان را به سربازی گمارده و وارد عملیات رزمی کرده‌اند و با سوءاستفاده از هزاران نفر از مردم غیرنظامی، آنها را تبدیل به سپر دفاعی خود کرده‌اند.
دولت و ارتش نیز متهم هستند، بدون رعایت وضعیت مردم این منطقه، لشکرکشی‌های نابودکننده‌ی خود علیه جنبش شورشی "ببرهای تامیل" را پیش برده‌اند. به گفته‌ی این نمایندهی "دیده‌بان حقوق بشر"، «به هنگام درگیری‌های رزمی، تقریبا هیچ‌کس اجازه‌ی ورود به منطقه را نداشته است. بنابراین امروز باید کمیسیونی بین‌المللی تشکیل شود تا مسئولیت‌ها و گناه‌ها را تشخیص دهد. بدون تشکیل چنین کمیسیونی، برای کشور دشوار خواهد بود، گامی تعیین‌کننده به پیش بردارد».
ادعای دولت سریلانکا در مورد آزادی ۲۰۰ هزار غیرنظامی
دولت سریلانکا هر گونه دخالت از خارج و تشکیل کمیسیون مستقل تحقیق را به‌کلی رد می‌کند. روهیتا بوگولاگاما، وزیر امور خارجه‌ی سریلانکا، با اشاره به تفکیک قوای سه‌گانه در کشورش می‌گوید که قوه‌ی قضاییه در سریلانکا، ارگانی مستقل است. وی در استدلال خود می‌افزاید: «سیاست ما همواره پرهیز از وارد آوردن آسیب‌های جدی به مردم غیرنظامی بوده است و ما در این کار خود موفق بوده‌ایم. من مایلم در برابر افکار عمومی و جامعه‌ی بین‌الملل تأکید کنم که ما با موفقیت توانسته‌ایم حدود ۲۰۰ هزار نفر از مردم غیرنظامی را از دست شورشیان "ببرهای تامیل" برهانیم.»
وزیر امور خارجه‌ی سریلانکا تأکید می‌کند که عملیات نظامی بر روی مبارزه با سازمان "ببرهای تامیل" متمرکز بوده است تا غیرنظامیان را نجات دهد. وی می‌افزاید مسئله‌ی دولت، پیروزی مطلق بر تروریسم، در جهت تأمین زندگی‌ای آزاد برای انسان‌ها بوده است.
تلنبار کردن مردم آواره‌ی تامیل در اردوگاههای بسته
ولی معلوم نیست مردم تامیل ساکن نوار ساحلی که میان گلوله‌باران دو نیروی متخاصم قرار گرفته بودند، در برابر این اظهارات وزیر امور خارجه‌ی سریلانکا چه خواهند گفت. این مردم هم‌اکنون همچون زندانیان جانی در اردوگاههای بزرگ به طور فشرده کنار هم جای داده شده‌اند.
در این اردوگاه‌ها نیروهای ویژه‌ی ارتش در حال بازجویی از یکایک این آوارگان هستند تا شورشیان فراری را در میان آنها بیابند. نیل بونه، نمایندهی سازمان ملل متحد در پایتخت کلمبو، می‌گوید: «ما تنها زمانی می‌توانیم با این افراد تماس بگیریم که از اردوگاه‌ها آزاد شده باشند.»
این نمایندهی سازمان ملل متحد ابراز امیدواری کرد که وضعیت تغییر خواهد کرد. وی گفت که سازمان ملل در تلاش است تا بدون هر گونه محدودیتی بتواند با مردم تماس برقرار کند.
آیا سازمان ملل آمار قربانیان را مخفی نگاه داشته است؟
در این میان، گروه‌های تبعیدی تامیل، سازمان ملل را متهم می‌کنند که آمار قربانیان درگیری‌های چند هفتهی اخیر را، با هدف حمایت از دولت سریلانکا، مخفی نگاه داشته است.
رسانه‌های اروپایی چندی پیش با استناد به اسناد سری سازمان ملل گزارش داده بودند که فقط در فاصله زمانی اول تا ۲۰ ماه مه ۲۰۰۹ روزانه حدود یک‌هزار نفر در درگیری‌های شمال شرقی سریلانکا کشته شده‌اند. سازمان ملل این گزارش‌ها را تکذیب کرده است. دفتر مرکزی سازمان ملل متحد در نیویورک به طور رسمی اعلام داشت که هیچ‌کس از آمار قابل اطمینان قربانیان این جنگ اطلاع ندارد.
ولی مهم‌تر از هر چیز تشکیل یک کمیسیون مستقل تحقیق است. به نظر می‌آید که بدون چنین کمیسیونی، سریلانکا باید همچنان در انتظار صلح بماند.
DK/BM