واکنشها به قطعنامهی جدید شورای امنیت
۱۳۸۶ اسفند ۱۴, سهشنبهکشورهای ۵+۱، متشکل از اعضای دائم شورای امنیت و آلمان در بیانیهای رسمی قطعنامه جدید برای تشدید تحریمهای علیه ایران را نشان دهنده نگرانیهای جدی و مداوم جامعه بین الملل درباره خطر تولید سلاحهای هسته ای در برنامه اتمی ایران توصیف کردند. این بیانیه از سوی دیگر بر تمایل کشورهای ۵+۱ به ادامه مذاکرات با جمهوری اسلامی و حل دیپلماتیک مناقشه هستهای این کشور تأکید میکند.
بیانیه گروه ۵+۱ که توسط جان ساورز، سفیر بریتانیا در شورای امنیت سازمان ملل خوانده شد، همچنین از ماموریت دوباره خاویر سولانا برای دیدار با سعید جلیلی، مذاکرهکننده ارشد ایران در چالش هستهای، خبر میدهد. بیانیه میگوید که گروه ۵+۱ آماده افزایش امتیازها و پیشنهادهای اقتصادی و امنیتی دو سال پیش خود به ایران است، به شرطی که ایران غنیسازی ایران اورانیوم را متوقف کند.
واکنشها به قطعنامه ۱۸۰۳
د راین میان، صدور قطعنامه سوم از سوی شورای امنیت برای تشدید تحریمهای ایران، با واکنشهای متفاوتی مواجه شده است. در واشنگتن تام کیسی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا ضمن استقبال از صدور قطعنامه جدید، گفت که شورای امنیت با رای خود نشان داد که برنامه هسته ای ایران را همچنان یک تهدید تلقی میکند.
در اسرائیل، آریل مکل سخنگوی وزارت خارجهی این کشور با مثبتخواندن قطعنامهی جدید، آن را موثر و دارای "دندان" خواند. مکل ابراز امیدواری کرد که اتحادیهی اروپا نیز به سهم خود تحریمهای بیشتری علیه ایران اعمال کند.
چین: هدف از قطعنامه مجازات ایران نیست!
اولین واکنش چین به قطعنامهی جدید تحریم ایران، از سوی وانگ گوانگیا، نماینده این کشور در سازمان ملل ابراز شد. به گفتهی گوانگیا قطعنامهی جدید بیانگر نگرانی جدی درباره برنامه هستهای ایران و همچنین انتظار همه طرفها نسبت به حل مسالمت آمیز و هر چه سریعتر چالش اتمی ا یران از طریق مذاکرات دیپلماتیک است.
گوانگیا ضمن استقبال ازهمکاری تهران با آژانس بین المللی انرژی اتمی به گزارش اخیر آژانس اشاره کرد که از ادامهی غنی سازی اورانیوم، آغازتوسعه سانتریفیوژهای نسل جدید، ادامه ساخت راکتور آب سنگین و ابعاد احتمالی برنامه هسته ای ایران خبر میدهد. او گفت که این موارد ناقض قطعنامههای شورای امنیت هستند.
نمایندهی چین در ادامه منکر آن شد که هدف از قطعنامه جدید تنبیه ایران است. او گفت که این قطعنامه تنها از تهران می خواهد به میز مذاکره بازگردد و دور جدید تلاشهای دیپلماتیک را بار دیگر فعال کند. گوانگیا افزود که تحریمهای جدید مردم ایران را هدف قرار نمی دهد و بر مراودات عادی مالی و اقتصادی بین ایران و کشورهای دیگر تاثیری نمیگذارد. او گفت که همه اقدامهای تحریمی قابل لغو است، به شرط آن که ایران غنی سازی اورانیوم و فعالیتهای بازفراوری را تعلیق کند و به توصیههای آژانس و قطعنامه های مربوطه شورای امنیت سازمان ملل متحد پایبند باشد.
گفتنی است که بانکها و موسسات مالی و اقتصادی چین در راستای تحریمهای سازمان ملل و فراتر از این تحریمها در ماههای اخیر محدودیتهایی را در معاملات تجاری و مالی با ایران به اجرا گذاشتهاند و انسدادهای محسوسی را در گشایش اعتبارات مالی برای خریدهای ایران از چین ایجاد کردهاند. با این همه، مذاکرات چین و ایران بر سر قراردادهای کلان گاز و نفت همچنان در جریان است.
فرانسه: جامعهی جهانی چارهی دیگری ندا شت
ویتالی چورکین، نماینده روسیه در سازمان ملل نیز پس از تصویب قطعنامهی ۱۸۰۳ در شورای امنیت، آن را در کنار بیانیهی گروه ۵+۱ ایجادکننده شرایطی مساعد برای سوقدادن ایران به سوی بازبینی برنامه هستهای خود توصیف کرد. چورکین ضمن تاکید بر این که قطعنامهی جدید کاربرد قهر را منتفی میداند، گروه ۵+۱ را نیز فراخواند که به گامهای مثبت ایران توجه نشان دهند. نماینده روسیه نیز بسان همتای چینی خود این نظر را مطرح کرد که تحریمهای جدید تأثیری بر فعالیتهای عادی اقتصادی ایران ندارند.
روسیه در روزهای اخیر از جمله کشورهایی بود که صدور قطعنامهی جدید را به تاخیر انداخته بود تا اطمینان حاصل کند که آژانس اتمی در جریان نشست شورای حکام و بررسی پرونده هستهای ایران قطعنامهی جدیدی علیه این کشور صادر نخواهد کرد. روز سهشنبه، ۴ مارس، روسیه و چین عملاَ مانع آن شدهاند که آژانس به رغم تمایل سایر کشورهای گروه ۵+۱، قطعنامهای علیه ایران صادر کند.
از نظر دولت فرانسه که در تدوین و تصویب قطعنامه جدید نقش فعالی داشته است، ایران با رفتار خود راه دیگری برای جامعه جهانی باقی نگذاشته است. وزارت خارجه فرانسه، روز دوشنبه ایران را متهم کرد که به درخواست شورای امنیت و آژانس اتمی برای انجام اقدامات اعتمادساز توجه نمیکند و از همین رو برای جامعهی جهانی راهی جز اعمال تحریمهای سختتر باقی نمانده است.
در آلمان، فرانک- والتر اشتاینمایر، وزیر خارجهی این کشور قطعنامهی جدید علیه ایران را نشانهی عزم و انسجام جامعهی بینالمللی توصیف کرد و تشدید تحریمها علیه ایران را بیانگر "نگرانی کاهشنیافته" از برنامه هستهای این کشور دانست. به گفتهی اشتاینمایر، ایران باید ثابت کند که در پی برنامه اتمی تسلیحاتی نیست. وزیر خارجهی آلمان با تاکید بر حق ایران به استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای، گفت که کشورش بارها به ایران اطمینان داده است که با آن مانند همه کشورهای فاقد سلاح اتمی رفتار خواهد کرد، به شرط آن که تهران بتواند اعتماد نسبت به برنامهی هستهای خود را احیا کند.
ایران: به برنامه هستهای ادامه میدهیم
جمهوری اسلامی ایران که مخالفت خود با قطعنامه جدید را اندکی پیش از تصویب آن از زبان نماینده خود در سازمان ملل ابراز کرده بود، روز سهشنبه نیز بار دیگر این قطعنامه را دارای انگیزههای سیاسی دانست و آن را محکوم نمود. محمد علی حسینی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در این رابطه گفت، قطعنامه ۱۸۰۳ «مغایر با روح و مفاد مقررات آژانس بینالمللی انرژی اتمی است و بر اساس انگیزههای سیاسی و رویكردهای مغرضانه، صادر و فاقد ارزش و غیرقابل قبول و محكوم است.» حسینی افزود که ایران همچنان برنامه هستهای خود را دنبال خواهد کرد.
گفتنی است که به رغم اتهامات مطرح در گزارش تازهی آژانس از برنامه هستهای ایران، جمهوری اسلامی ایران این گزارش را نشانهی پیروزی قطعی خود در مناقشه هستهای و دلیل بیپایه بودن ابهامات و تردیدها نسبت به برنامه هستهای ایران میداند. اصرار تهران اینک این است که شورای امنیت سازمان ملل رسیدگی به پرونده اتمی ایران را از دستور کار خود خارج کند و آن را دوباره به آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارجاع دهد. با تصویب قطعنامهی جدید در شورای امنیت به نظر میرسد که پروندهی هستهای ایران همچنان مفتوح و پرچالش باقی مانده است.