هشدار تروئیکای اروپایی به ایران: تنش هسته‌ای را متوقف کنید
۱۴۰۱ اسفند ۱۷, چهارشنبه
سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و بریتانیا (E3)، در بیانیه‌ای که روز سه‌شنبه ۷ مارس (۱۶ اسفند) به شورای حکام آژانس ارائه دادند، در وهله نخست ضمن تشکر از گزارش رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شورای حکام، از کار حرفه‌ای و بی‌طرفانه آژانس و به ویژه بازرسی از تاسیسات ایران قدردانی کردند.
این سه کشور ابراز امیدواری کردند تا آژانس، شورای حکام را در جریان همه فعالیت‌ها و تحولاتی که نیاز به توضیح از سوی ایران دارد، قرار دهد.
تروئیکای اروپایی در بیانیه خود ضمن اشاره به بیانیه مشترک ایران و آژانس در ۴ مارس که در تهران صادر شد، مبنی بر توافق در مورد گسترش و تشدید نظارت و راستی‌آزمایی آژانس بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران، از مقامات تهران خواستار اجرای سریع و کامل این توافق شدند، زیرا "فعالیت‌های هسته‌ای ایران بسیار فراتر از تعهدات این کشور در چارچوب برجام رفته است".
بیشتر بخوانید: آمریکا در شورای حکام؛ "توجه جدی" به نقض تعهدات پادمانی ایران
این بیانیه می‌افزاید، ایران ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۵درصدی، ۲۰درصدی و ۶۰درصدی خود را به شدت گسترش داده است. ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۶۰درصدی که نگرانی شدیدی در زمینه گسترش سلاح‌های هسته‌ای را برانگیخته است، از نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اکنون بیش از دو برابر مقدار مواد هسته‌ای لازم برای انفجار هسته‌ای است و بنابراین امکان ساخت یک پیکره انفجاری هسته‌ای را نمی‌توان منتفی دانست.
بیانیه با اشاره به ادامه نصب آبشارهای سانتریفیوژ جدید توسط ایران، از جمله شمار قابل توجهی از سانتریفیوژهای پیشرفته، می‌گوید: «ما به ویژه نگران اعلامیه‌های ایران مبنی بر نصب سانتریفیوژها و آبشارهای پیشرفته بیشتر در تأسیسات غنی‌سازی سوخت فردو هستیم، به طوری که ظرفیت غنی‌سازی ایران در این تاسیسات مخفی زیرزمینی را به طور قابل توجهی افزایش داده است.»
سه کشور اروپایی می‌گویند: «ایران هیچ توجیه غیرنظامی باورمندی برای اجرای یک برنامه غنی‌سازی در تأسیسات فردو ندارد، آن‌هم با توجه به این واقعیت که این تاسیسات برای اجرای هیچ شکلی از برنامه غنی‌سازی غیرنظامی مناسب نیست.»
این بیانیه یک بار دیگر به تأکید از ایران خواسته است، "فعالیت دیگری در رابطه با تولید فلز اورانیوم را آغاز نکند" و می‌گوید، علاوه بر این، مسئله جدیدی که ایجاد شده، اختلاف در مقدار اورانیوم طبیعی است که ایران میزان آن را اعلام کرده با مقداری است که آژانس یک سال پیش در راستی‌آزمایی خود تشخیص داد. این بیانیه تاکید کرده: «ایران باید بدون تعلل در این موضوع شفاف‌سازی کند.»
علت تولید اورانیوم با خلوص ۸۴ درصد مشخص نیست
سه کشور اروپایی با اشاره به نمونه‌برداری اخیر در فردو که وجود ذرات اورانیوم غنی‌شده تا ۸۳.۷ درصد را نشان می‌دهد، می‌گویند این امر باعث نگرانی است، زیرا به طور قابل توجهی با سطح غنی‌سازی اعلام شده توسط ایران مغایرت دارد: «و ایران هنوز ما را متقاعد نکرده است که این به دلیل نوسانات ناخواسته ادعایی آن بوده است.»
این بیانیه به تأکید از ایران خواسته است: «به طور کامل با آژانس برای ارائه توضیحات فنی قابل باور در مورد منشاء این ذرات همکاری کند.» زیرا به عقیده آنها این غنی‌سازی بی‌سابقه تا ۸۳.۷درصد "بسیار نگران‌کننده و در راستای تداوم انباشت اورانیوم با غنای بالا تا ۶۰درصد و ادامه گسترش ظرفیت‌های غنی‌سازی ایران است".
بیشتر بخوانید: گروسی: بحث فنی ذرات اورانیوم یافت‌شده در فردو آغاز شده است
تروئیکای اروپایی در بیانیه خود می‌افزاید: «هیچ توجیه غیرنظامی باورمندی برای غنی‌سازی در این مقیاس در ایران وجود ندارد. این گام، در کنار برنامه هسته‌ای گسترده‌تر، ایران را به طور خطرناکی به فعالیت‌های واقعی مرتبط با تسلیحات نزدیک می کند. این امر استدلال‌های ایران مبنی بر این‌که برنامه هسته‌ای آن فقط برای اهداف صلح آمیز است را بی‌اعتبار می‌سازد.»
تغییرات اعلام‌نشده در پیکربندی سانتریفیوژهای فردو
تروئیکای اروپایی همچنین نسبت به تغییرات پیکربندی سانتریفیوژها در تأسیسات غنی‌سازی فردو ابراز نگرانی شدید کرده و می‌گوید ایران این تغییرات را بدون اطلاع قبلی به آژانس بین‌المللی و تنها چند ساعت پس از انجام بازرسی سایت توسط آژانس در ۱۶ ژانویه اجرا کرده است.
بیانیه با استناد به تأییدهای آژانس می‌گوید این اقدامات با تعهدات ایران ذیل توافقنامه پادمان جامع مغایرت دارد و توانایی آژانس برای اجرای اقدامات پادمانی موثر در تاسیسات هسته‌ای ایران را تضعیف می‌کند. ایران با تغییر در پیکربندی سانتریفیوژها غنی‌سازی بالاتر از سطح ۶۰درصد را امکان‌پذیر می‌سازد، چنان که وجود ذرات اورانیوم غنی‌شده تا ۸۳.۷ درصد این را نشان می‌دهد.
تجهیزات نظارتی آژانس باید دوباره نصب شوند
از سوی دیگر بیانیه تروئیکا به تأکید خواستار نصب مجدد دوربین‌های نظارتی آژانس در تأسیسات هسته‌ای و غنی‌سازی ایران است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته است، تصمیم ایران در مورد توقف همکاری با آژانس در مورد فعالیت‌های نظارتی و راستی‌آزمایی مبتنی بر برجام، به آن معنا است که حتی در صورت ازسرگیری کامل برجام، آژانس دیگر قادر به تشخیص و تضمین خصلت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران نخواهد بود.
بیشتر بخوانید: ایران می‌تواند "طی ۱۲ روز" مواد لازم برای ساخت بمب اتمی را تولید کند
سه کشور اروپایی در بیانیه خود می‌گویند طیف کامل یافته‌هایی که در گزارش مدیرکل آمده، هشداردهنده است: «ایران به گسترش بی‌سابقه و شدید فعالیت هسته‌ای خود ادامه می‌دهد و هیچ توجیه غیرنظامی قابل قبولی برای این فعالیت‌ها که کاملاً با تعهدات برجامی ایران مغایرت دارد، وجود ندارد.»
مذاکرات احیای برجام
بیانیه تروئیکای اروپایی درباره مذاکرات هسته‌ای احیای برجام می‌گوید: «ما عمیقا متأسفیم که ایران توافق عادلانه و متعادلی را که هماهنگ‌کننده برجام در ماه مارس و آگوست سال گذشته ارائه کرد، نپذیرفت و در عوض تصمیم گرفت برنامه خود را تسریع ببخشد. مسئولیت کامل این وضعیت بر عهده ایران است. ما از ایران می‌خواهیم که فوراً تشدید تنش‌های هسته‌ای خود را متوقف کرده و معکوس کند و با اعمال مجدد پروتکل الحاقی، به عنوان گام مهم اعتمادسازی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، شفافیت کامل را فراهم کند.»
سه کشور اروپایی گفته‌اند، به رایزنی‌ها با شرکای بین‌المللی درباره بهترین روش برای مقابله با تشدید بی‌وقفه و خطرناک فعالیت هسته‌ای ایران ادامه خواهند داد. آنها از مدیرکل آژانس خواسته‌اند تا پیش از نشست بعدی شورای حکام در ماه ژوئن، پیشاپیش درباره روند کار اطلاع‌رسانی کند.