هشدار آژانس به ایران نسبت به "ضربه مهلک" به احیای برجام
۱۴۰۱ خرداد ۱۹, پنجشنبه
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صبح پنجشنبه، نهم ژوئن (۱۹ خرداد) در یک نشست خبری اعلام کرد مسئولان جمهوری اسلامی از برنامه خود برای قطع ۲۷ دوربین نظارتی این نهاد خبر داده است.
به گزارش آسوشیتدپرس، رافائل گروسی در این نشست تاکید کرد تصمیم اخیر ایران و روندی که در روزهای گذشته طی شده این نهاد نظارتی سازمان ملل را برای انجام وظایف خود با "چالشی جدی" روبرو کرده است.
روز گذشته شورای حکام آژانس قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی طرف برجام و آمریکا را تصویب کرد که مطابق آن جمهوری اسلامی به پاسخگویی هر چه سریع‌تر به پرسش‌های آژانس در مورد ذرات اورانیوم غیرطبیعی در سه مکان اعلام نشده فراخوانده شد.
از ۳۵ عضو شورای حکام ۳۰ کشور به این قطعنامه رای موافق دادند و مخالفان فقط چین و روسیه بودند. نمایندگان هند، لیبی و پاکستان نیز به قطعنامه رای ممتنع دادند.
واکنش ایران به قطعنامه شورای حکام
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران روز چهارشنبه گفت این کشور در پاسخ به "رفتار نامناسب آژانس" فعالیت دو دوربین "فراپادمانی" و دستگاه "سنجش غنای برخط یا فلومتر" را متوقف کرده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
دوربین‌ها و دستگاه‌های نظارتی آژانس در ایران شامل دو دسته هستند؛ یکی آنها که مطابق پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) فعالیت می‌کنند و دیگری دوربین‌ها و دستگاه‌هایی که بر اساس توافق هسته‌ای و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی این پیمان نصب شده‌اند.
کمالوندی مدعی است ۸۰ درصد دوربین‌های آژانس در ایران پادمانی هستند و به فعالیت خود ادامه می‌دهند. روایت مدیرکل آژانس با این ادعا تفاوت دارد.
گروسی روز پنجشنبه در جمع خبرنگاران گفت درصورت عملی شدن تصمیم ایران درباره ۲۷ دوربین یاد شده، دوربین‌های فعال آژانس در این کشور به چهل و چند عدد کاهش می‌یابد. با این حساب بیش از ۳۰ درصد دوربین‌ها قطع خواهند شد.
به گفته مدیرکل آژانس دوربین‌هایی که قرار است فعالیت آنها متوقف شود، از جمله در تاسیسات زیرزمینی غنی‌سازی اورانیوم در نطنز و در تاسیسات اصفهان و اراک نصب شده‌اند.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به قطعنامه شورای حکام اعلام کرد در پاسخ به "رویکرد غیرسازنده آژانس"، گام‌های عملی متقابلی برداشته خواهد شد که "نصب سانتریفیوژهای پیشرفته و غیرفعال‌سازی دوربین‌های فراپادمانی از جمله آنهاست".
خبرگزاری ایسنا روز پنجشنبه به نقل از یک مقام آگاه نوشت، ایران کار تولید و نصب نسل‌های جدید سانتریفیوژ از جمله IR-6 را سرعت می‌دهد.
سه تا چهار هفته مهلت باقی‌مانده برای ایران
ایران به آژانس خبر داده که قصد دارد دو آبشار از سانتریفیوژهای آی‌آر ۶ را در تاسیسات نطنز وارد چرخه تولید کند. سرعت غنی‌سازی این دستگاه‌ها ده برابر بیشتر از سانتریفیوژهای نسل اول است که مطابق توافق هسته‌ای ایران فقط مجاز به استفاده از آنها برای غنی‌سازی محدود اورانیوم است.
جمهوری اسلامی از اردیبهشت ۱۳۹۸، و از نخستین سالروز خروج آمریکا از توافق هسته‌ای اجرای تعهدات خود مطابق برجام را کاهش داد و این روند همچنان ادامه دارد.
مذاکرات احیای برجام که آمریکا به طور غیرمستقیم با آن مشارکت دارد فروردین سال پیش آغاز و بیستم اسفند بدون رسیدن به نتیجه متوقف شد.
رافائل گروسی به تازگی با اشاره به افزایش سرعت غنی‌سازی اورانیوم در ایران و ذخیره اوارنیوم با غنای ۲۰ و ۶۰ درصد در این کشور هشدار داده بود که "پنجره زمانی" احیای برجام بسیار محدود شده است.
"ضربه مهلک" به برجام
او روز پنجشنبه در جمع خبرنگاران گفت اگر ایران سه تا چهار هفته دیگر امکان فعالیت‌های نظارتی آژانس را به حالت قبل برنگرداند این روند "ضربه مهلکی" به احیای برجام خواهد بود.
گروسی پیشتر و در سفر ۱۴ اسفند ماه به تهران گفته بود بدون حل شدن مسائل پادمانی و پاسخ قانع کننده ایران به پرسش‌ها و ابهام‌های این نهاد احیای برجام ممکن نخواهد بود.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده ارشد مذاکرات احیای برجام بیستم اسفند گفت متن نهایی توافق آماده است و فقط باید به امضای همه طرف‌ها برسد.
ظاهرا اختلاف‌های میان ایران و آمریکا که به مسائل فرابرجامی مربوط می‌شوند تا کنون مانع نهایی شدن توافق بوده است. یکی از اختلاف‌ها بر سر پافشاری ایران برای حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی ایالات متحده است که دولت جو بایدن آن را نمی‌پذیرد.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی شامگاه چهارشنبه در سفر به هند اعلام کرد ایران طی دو روز گذشته "یک بسته سیاسی جدید" برای احیای برجام ارائه کرده است.
او درباره جزئیات این بسته اطلاع بیشتری نداد اما اذعان کرد که اختلاف‌هایی میان ایران و آمریکا تا کنون مانع احیای برجام بوده است.